Tiền lương tại Việt Nam và toàn châu Á tăng nhanh trong năm nay

Trên khắp châu Á, từ Trung Quốc, Ấn Độ đến Indonesia, Singapore và Thái Lan, tốc độ tăng lương dự kiến sẽ vượt xa mức năm ngoái, trong bối cảnh các nền kinh tế bắt đầu thoát khỏi sự suy thoái của thời kỳ dịch bệnh COVID-19.

Mức tăng lương cao hơn trên toàn châu Á

Chuyên gia Edward Hsu tại Willis Towers Watson (WTW), một công ty tham vấn tại Anh và Mỹ, cho biết: "Có một số yếu tố đang được xem xét để các nhà tuyển dụng hào phóng hơn trong việc tăng lương trong năm nay. Ngoài ra, các nhà tuyển dụng cũng đang muốn ghi nhận và khen thưởng những nhân viên của họ đã chứng tỏ được năng lực và bám trụ với công việc trong suốt đại dịch".

Một cuộc khảo sát của WTW đối với khoảng 5.700 công ty tại 27 thị trường châu Á - Thái Bình Dương cho thấy Ấn Độ có khả năng sẽ có mức tăng lương trung bình 9,2% trong năm nay, một trong những tỷ lệ cao nhất trong khu vực và vượt mức tăng 8,7% của năm ngoái. Trung Quốc dự kiến sẽ ghi nhận mức tăng lương 6%, tăng từ 5,6% vào năm 2021.

Được tiến hành vào quý cuối năm ngoái và công bố vào tháng 1, cuộc khảo sát trên cho ra kết quả rằng: cứ 5 công ty thì có 2 công ty đang lên kế hoạch chi lương cao hơn trong năm nay, trong đó các nhà tuyển dụng đã tính đến chi phí sinh hoạt tăng.

Ở Đông Nam Á, mức tăng lương WTW ước tính trong năm nay ở thị trường Indonesia là 6,6%, tăng từ 5,8%; 3,8% ở Singapore, so với 3,4%; và 4,8% đối với Thái Lan, vượt mức 4,2% vào năm 2021.

Chuyên gia Puneet Swani tại công ty tư vấn toàn cầu Mercer cũng thông tin với Nikkei Asia: "Sau một năm im hơi lặng tiếng vào năm 2020, khi các công ty gặp thách thức về việc duy trì hoạt động kinh doanh, chúng tôi đã chứng kiến sự phục hồi lớn vào năm 2021. Hiệu quả kinh doanh mạnh mẽ kết hợp với cách làm việc mới đã cho phép các công ty giúp nhân viên trang trải chi phí sinh hoạt cao do lạm phát gia tăng gây ra. Điều này đã thúc đẩy các nhà tuyển dụng hào phóng hơn trong việc tăng lương." Châu Á - Thái Bình Dương dự báo mức tăng lương trung bình 5,4% trong năm nay, so với 5,1% vào năm 2021 và 4,8% vào năm 2020.

Các doanh nghiệp chịu sức ép trả lương cao hơn

Việc trả lương cao hơn sẽ diễn ra như thế nào trong môi trường lạm phát vẫn còn được xem xét.

Về tình hình chung, một số chuyên gia cho rằng áp lực lạm phát ở châu Á là tương đối thấp so với các thị trường phương Tây. Về tác động từ căng thẳng Nga - Ukraine, "mối liên hệ kinh tế và tài chính ở mức thấp của châu Á với Nga và Ukraine có nghĩa là họ không chịu nhiều sức ép như châu Âu và Mỹ", chuyên gia Priyanka Kishore của Oxford Economics bình luận sau khi căng thẳng bắt đầu leo thang từ ngày 24 tháng 2.

Tuy nhiên, nhà kinh tế này cũng nói thêm, châu Á "vẫn sẽ nhận thấy hậu quả của việc giá năng lượng tăng và nhu cầu từ khách hàng nước ngoài giảm."

Tương tự như vậy, các nhà kinh tế học Taimur Baig và Chua Han Teng của DBS đã viết trong tháng này rằng "vai trò đáng kể của Nga và Ukraine về nguồn cung cấp ngũ cốc và năng lượng đã khiến thị trường lo ngại". Các chuyên gia cũng cảnh báo rằng "sự gia tăng liên tục của giá nhiên liệu và thực phẩm cũng kéo theo rủi ro các mặt hàng tăng giá hơn nữa trong năm nay".

Dù vậy, giới chuyên gia vẫn lưu ý rằng: "Châu Á, phần lớn là nước nhập khẩu năng lượng, sẽ thấy những diễn biến đang diễn ra không thoải mái, nhưng khu vực này vẫn có thể đối mặt với giá dầu và khí đốt tăng cao".

Và trong tình hình này, các nhà tuyển dụng phải chịu sức ép chi trả lương nhiều hơn để thu hút được những lao động mà họ cần.

Khi so sánh thị trường lao động trong bối cảnh suy thoái gây ra bởi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu hơn một thập kỷ trước và cuộc khủng hoảng do đại dịch Covid-19 gây nên hiện tại, công ty dịch vụ tài chính Morgan Stanley Asia cũng lưu ý vào tháng Giêng rằng tiền lương đang tăng nhanh hơn trong thời gian này.

Một yếu tố là sự thiếu hụt lao động do đại dịch gây ra. Morgan Stanley cho biết trong các lĩnh vực như sản xuất, dù đã ghi nhận đà phục hồi mạnh mẽ, số việc làm vẫn thấp hơn thời kỳ trước khi dịch bệnh diễn ra. Rất nhiều công ty cần lao động nhưng không thể tìm được do nguồn nhân lực eo hẹp hơn.

Robert Walters, công ty tư vấn tuyển dụng có trụ sở tại London, cũng đã tiến hành cuộc Khảo sát về tiền lương năm 2022 với sự tham gia của khoảng 600 người trả lời từ sáu quốc gia Đông Nam Á - Singapore, Malaysia, Thái Lan, Indonesia, Việt Nam và Philippines. Các nhà khảo sát đã ghi nhận tỷ lệ nhân viên rời khỏi công ty trong mọi ngành công nghiệp ngày càng cao và điều này làm trầm trọng thêm sự khan hiếm các chuyên gia có đầy đủ kỹ năng về công nghệ, tự động hóa và phân tích.

Nghiên cứu được thực hiện trong suốt năm 2021 và được công bố vào tháng 12/2021, cũng đánh giá rằng vào năm 2022 sẽ ngày càng thiếu hụt lao động có khả năng hỗ trợ các công ty đang tìm cách phát triển trong các lĩnh vực liên quan đến công nghệ.

Gerrit Bouckaert, giám đốc điều hành khu vực Đông Nam Á tại Robert Walters, cho biết: "Ngành công nghệ có xu hướng trả lương cao hơn cho các nhân tài đang chuyển việc. Chúng tôi dự báo rằng các công ty này sẽ chịu nhiều áp lực tăng lương đối với các chuyên gia cấp trung và cấp cao. Và ở tất cả các quốc gia Đông Nam Á, toàn bộ ngành công nghệ sẽ cảm nhận rõ sức ép này."