Xuất khẩu trái cây tươi gặp khó

Xoài ba mùa mưa đột ngột giảm còn 3 ngàn đồng/kg vẫn khó tiêu thụ. Trong ảnh: Vườn xoài tại xã Ngọc Định (huyện Định Quán).

Đầu ra của nhiều mặt hàng trái cây tươi, trong đó có trái xoài của Đồng Nai đang gặp nhiều khó khăn do ứ hàng, rớt giá.

* Xoài rớt giá, ứ hàng

Thông thường từ dịp Noel, Tết Dương lịch trở đi, giá trái xoài tươi tăng cao vì thương lái bắt đầu thu gom hàng xuất đi Trung Quốc. Cùng kỳ năm ngoái, giá xoài ba mùa mưa lên đến gần 20 ngàn đồng/kg, xoài Đài Loan hơn 40 ngàn đồng/kg. Tuy mùa xoài nghịch vụ cuối năm nay nhiều địa phương mất mùa nặng, sản lượng xoài cung cấp ra thị trường giảm mạnh so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng xoài lại rơi vào cảnh giá rớt mà vẫn không bán được.

Ông Nguyễn Văn Tuấn, nông dân trồng xoài tại xã Ngọc Định (huyện Định Quán) cho biết: “Năm nay, nhiều nhà vườn mất trắng vụ xoài cuối năm do thời tiết không thuận lợi. Điều nông dân càng lo lắng là nguồn cung giảm mạnh nhưng xoài lại đột ngột rớt giá. Những ngày lễ Noel, Tết Dương lịch 2019 vừa qua, xoài ba mùa mưa không bán được giá, xoài Đài Loan thì chỉ còn hơn 10 ngàn đồng/kg”.

Những ngày cận Tết Nguyên đán, thị trường xoài vẫn chưa có dấu hiệu khởi sắc. Ông Phan Thế Khánh, chủ vựa xoài Thế Khánh (xã Ngọc Định) nhận xét: “Hiện xoài 3 mùa mưa bán tại vườn chỉ có giá khoảng 3 ngàn đồng/kg; xoài Đài Loan, xoài cát Hòa Lộc đều ở mức 17-18 ngàn đồng/kg. Tuy giá thấp nhưng đầu ra cho trái xoài vẫn rất chậm. Nguồn cung chủ yếu tiêu thụ nội địa vì vẫn chưa mấy thương lái đặt hàng đi Trung Quốc”.

Ngoài trái xoài, thị trường xuất khẩu các mặt hàng trái cây tươi khác như: thanh long ruột đỏ, chuối, mít... cũng kém sôi động hơn, không xảy ra tình trạng sốt giá như mọi năm. Ông Bùi Đình Anh, chủ trang trại thanh long ruột đỏ tại xã Xuân Phú (huyện Xuân Lộc) cho biết: “Vụ thu hoạch nghịch vụ cuối năm nay, năng suất thanh long giảm mạnh, mất mùa nặng nhưng giá thanh long chỉ ở khoảng 50 ngàn đồng/kg, không có giai đoạn tăng đột ngột lên mức 70-80 ngàn đồng/kg như cùng kỳ năm ngoái”.

* Không còn rộng cửa?

Ông Lại Hồng Chí, Giám đốc Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp cây ăn trái Đồi Sabi (xã Xuân Bắc, huyện Xuân Lộc) vừa có chuyến đi Trung Quốc để tìm hiểu thị trường và bạn hàng cho biết, đã có 2 đoàn doanh nghiệp Trung Quốc về khảo sát vùng nguyên liệu xoài tại hợp tác xã và đặt một số đơn hàng xoài tươi nhưng số lượng ít và yêu cầu hợp tác xã phải làm truy xuất nguồn gốc và chứng nhận, nhãn hàng.

Theo ông Chí, hiện trái xoài Đài Loan vẫn xuất được vào Trung Quốc nhưng sản lượng giảm hơn nhiều so với cùng kỳ mọi năm. Do đa số nông dân Việt Nam vẫn chưa thực hiện việc truy xuất nguồn gốc cũng như chứng nhận chất lượng cho mặt hàng này nên hiện trái xoài vẫn xuất theo đường tiểu ngạch. Vì vậy khi Trung Quốc siết lại việc nhập khẩu qua đường này thì lập tức giá xoài bị ép giảm xuống mức chưa từng thấy nhiều năm nay.

Ông Hoàng Việt Hùng, Giám đốc Hợp tác xã chế biến xoài xuất khẩu La Ngà (huyện Định Quán) nhận định, do Trung Quốc tăng cao thuế, phí về môi trường nên tỷ lệ nhập khẩu trái xoài tươi về Trung Quốc chế biến có xu hướng giảm dần.

Điều này thể hiện rõ nhất là vài năm trở lại đây, một số doanh nghiệp Trung Quốc đã đầu tư nhà máy sơ chế, chế biến xoài tại Việt Nam và Campuchia để giảm nhập hàng tươi về chế biến. “Trái xoài tươi Việt Nam sẽ không còn rộng cửa xuất khẩu như trước. Nông dân, doanh nghiệp xuất khẩu nếu không tính đến chuyện chuẩn hóa về chất lượng và thực hiện ngay việc truy xuất nguồn gốc cho trái xoài thì sẽ không đủ điều kiện tham gia vào thị trường Trung Quốc. “Trái xoài ba mùa mưa trước đây được Trung Quốc nhập khẩu mạnh về chế biến sẽ càng gặp khó khăn về đầu ra. Vì hiện trái xoài ba mùa mưa của Việt Nam hầu như thua trắng vì không cạnh tranh được với trái xoài keo Campuchia cả ở thị trường nội địa và xuất khẩu” - ông Hùng nói.