Trong các chuỗi lễ hội trên địa bàn tỉnh Lào Cai, lễ hội kéo co của đồng bào Giáy ở Sa Pa là một trong những trò chơi thu hút đông đảo người tham gia, cổ vũ.
Mỗi dịp Xuân về, đồng bào các dân tộc lại náo nức đi trẩy hội, đắm mình trong không gian các trò chơi dân gian của đồng bào dân tộc thiểu số. Hằng năm, lễ hội Roóng poọc của đồng bào dân tộc Giáy và Tày ở bản Tả Van, huyện Sa Pa tổ chức bên suối Mường Hoa, luôn thu hút đông đảo người dân địa phương, du khách trong và ngoài nước tham dự. Sau phần lễ, diễn ra các trò chơi dân gian, trong đó không thể thiếu môn kéo co. Tiếng vỗ tay cổ vũ, tiếng reo hò vang dội hòa cùng tiếng trống hội rộn rã, người người chen nhau xem màn kéo co đầy hấp dẫn của đồng bào dân tộc Giáy, Tày.
Lễ hội kéo co của đồng bào dân tộc Giáy và Tày là trò chơi dân gian vừa được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể của thế giới. Trò chơi kéo co của người Giáy, Tày ở bản Tả Van dùng cây song mây làm dây kéo, còn người Tày ở huyện Bắc Hà lại dùng một loại dây leo lấy từ trong rừng. Sự khác biệt này còn được thể hiện ở việc chọn ngày tổ chức lễ hội xuống đồng giữa các vùng. Người Tày ở Bắc Hà tổ chức vào ngày Thìn, còn một số vùng lại tổ chức vào ngày Hợi… Người Tày ở xã Bảo Nhai, huyện Bắc Hà có Đền Trung Đô khi kéo co còn gắn liền với nghi thức rước cá về đền, lễ hội diễn ra tại sân đền. Các bản người Tày không còn đình, họ tổ chức ở khu ruộng cấy…
Lễ hội kéo co của đồng bào Giáy ở Lào Cai.
Môn kéo co là trò chơi dân gian phổ biến trong cuộc sống thường ngày của đồng bào Giáy, Tày ở Tả Van. Lễ hội kéo co đã trở thành trò chơi trong lễ hội xuống đồng tổ chức vào dịp đầu Xuân. Hằng năm, người Giáy, người Tày có rất nhiều lễ hội dân gian truyền thống nhưng môn kéo co trở thành một nghi thức dân gian gắn liền với tín ngưỡng cầu cho mưa thuận, gió hòa và cầu cho vụ mùa bội thu. Ngoài ra, kéo co còn thể hiện tinh thần đoàn kết, gắn bó, giúp đỡ lẫn nhau giữa các thành viên trong cộng đồng, là biểu tượng cho sự đoàn kết, tinh thần tập thể giữa các bản, làng...
Theo quan niệm của các già làng, trưởng bản và người có uy tín trong bản, thì môn kéo co thường diễn ra vào buổi sáng, khi mặt trời lên, thể hiện sự trong lành, mát mẻ, tươi sáng... Vị trí đứng kéo co cũng được sắp xếp sao cho âm, dương hòa hợp. Khi kéo, nam giới đứng ở phía tây, nữ giới đứng ở phía đông. Dây kéo được chia làm hai phần đều nhau và phải chọn được những sợi dây chắc, bền, khi kéo mới không bị đứt. Thời gian đi lấy dây kéo thường vào giờ Thìn mát mẻ, vượng khí, sẽ mưa thuận, gió hòa. Trong quan niệm của đồng bào Tày, Giáy, kéo co còn được ví là kéo mưa xuống đồng ruộng cày cấy, cho con người, vạn vật sinh sôi...
Kéo co là trò chơi thể thao cần đến sức khỏe, sự dẻo dai và bền bỉ, đồng thời thể hiện được tinh thần gắn bó, đoàn kết giữa các thành viên trong đội. Kéo co vừa để vui chơi, vừa thể hiện sự cầu mong cho một năm trâu bò, gà vịt đầy nhà, thóc gạo đầy bồ, gia đình hòa thuận... Ngày nay, trò chơi dân gian kéo co truyền thống vẫn có vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống sinh hoạt văn hóa của cộng đồng các dân tộc thiểu số ở Lào Cai. Chính sự đặc sắc này đã làm nên bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam nói chung và cho cộng đồng các dân tộc ở Lào Cai nói riêng. Nhất là khi trò chơi kéo co vừa được UNESCO ghi danh tại danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
.jpg?format=webp)
Nên đọc
