Peru: Nét cổ kính của thành cổ Cuzeo

Cuzeo là một thành phố ở Đông Nam Peru, gần thung lũng Urubamba của dãy núi Andes. Thành phố là thủ phủ của vùng Cozeo và tỉnh Cuzco. Từ “Cuzeo” theo ngôn ngữ Inca có nghĩa là “cái rốn”. Cueco từng được xem là trung tâm văn hóa, kinh tế và là nơi tế lễ của vương quốc Inca. Với tín ngưỡng sùng bái mặt trời, người Inca tin rằng, thủ đô của họ là trung tâm của vũ trụ.

Chiếm diện tích khoảng 10km2 thành phố được xây dựng một cách trình tự với lối kiến trúc rất khoa học và độc đáo. Cuzeo nằm trên độ cao 3.400 m so với mực nước biển và tựa mình vào dãy Andes trông như thế thủ của một con báo Nam Mỹ. Hệ thống giao thông được thiết kế theo mô hình bàn cờ. Điểm hẹp nhất của thành phố có chiều ngang khoảng 2,8km.

Đế chế Inca đã tận dụng quyền lực lớn mạnh của mình để xây dựng một số cơ sở hạ tầng vững chắc cho thành phố, hệ thống cung cấp nước là một phần quan trọng trong thành phố. Chúng vẫn được duy trì tốt cho đến tận ngày nay.

Đến viếng thăm Cuzeo, thủ đô trước đây của người Iacas, mọi du khách đều sửng sốt. Các phiến đá lớn ở đây được ghép nối tinh vi, đến độ không ai có tể nhét vào kẽ của chúng một lưỡi dao. Đặc biệt hơn là chúng không có hồ vữa để làm chất dính. Phần lớn các nhà khảo cổ cho rằng những công trình to lớn này được xây dựng là nhờ hàng trăm công nhân cắt gọt đá hoa cương trước khi mài nhẵn. Tuy nhiên đại tá người Anh Fawcett cho rằng mình đã thấy những con chim xây tổ trong những cái tổ hình trụ đá hoa cương. Cách thực hiện của chim rất độc đáo chúng cọ những lá cây vùi thành đá cho đến khi đá loãng vào. Sau khi làm 4-5 tổ như vậy, chim dùng mỏ đập đá, không bao lâu sau, lỗ đủ lớn và chim tổ dễ dàng.

Trung tâm của thành phố là một công trình kiến trúc có tên là Corican- cha - hay còn gọi là Đền thờ Mặt trời. Đền thờ Mặt trời là chốn linh thiêng của người Inca. Nơi đây thường diễn ra các nghi lễ tôn sùng thần Mặt trời vào mùa hè. Tuy nhiên, ngày nay, chỉ còn một phần nhỏ của khu vực phức hợp này là còn tồn tại. Bên trong khu Đền thờ là các gian phòng mang tên Mặt trăng, Mặt trời, Tia chớp, cầu vồng... Cho đến nay, các bức tường đá của khu đền thờ vẫn còn rất kiên cố.

Tại Cuzeo còn một di tích không kém phần nổi tiếng là pháo đài Sacsay Huaman. Trong quá trình xâm chiếm vương quốc Inca, người Tây Ban Nha đã đánh bại quân đội bản xứ bằng thuật mai phục và sử dụng những loại vũ khí bằng thép. Pháo đài được xây dựng vào thế kỷ 9, là một công trình kiên cố gồm nhiều khối đá khổng lồ cao đến 5m và nặng đến 360 tấn. Quân đội Inca với số lượng rất đông đã luôn túc trực để cố thủ pháo đài, tuy nhiên họ đã không thể chống trả lại những đợt tấn công của quân đội Tây Ban Nha. Kết quả là pháo đài giờ đây chỉ còn là phế tích và đế chế Inca chỉ tồn tại trong lịch sử.

Nên đọc