Vì sao đại án 304 tỉ đồng liên quan đến doanh nhân Nguyễn Huỳnh Đạt Nhân bế tắc suốt 5 năm qua?

Vụ án bế tắc suốt 5 năm qua, bị cáo bị tam giam 20 tháng khiến doanh nghiệp điêu đứng, Ngân hàng thiệt hại nặng nề, tỉnh Hậu Giang mất đi một cơ hội "vàng" để thu hút đầu tư.

Hai lần tạm hoãn phiên tòa, yêu cầu cơ quan điều tra chứng minh bị can có tội

Theo hồ sơ vụ việc, ngày 16/06/2016 Công an TP. Cần Thơ đã ra quyết định khởi tố, bắt tạm giam ông Nguyễn Huỳnh Đạt Nhân (SN 1980, thường trú tại phường An Cư, quận Ninh Kiều, Cần Thơ) để điều tra về hành vi “Làm khống hồ sơ để lừa đảo chiếm đoạt tiền ưu đãi lãi suất của Nhà nước” theo Điều 139, Bộ luật hình sự liên quan đến hoạt động cho vay của Ngân hàng Agribank chi nhánh Cần Thơ (gọi tắt là Agribank Cần Thơ).

Sau đó cơ quan điều tra liên tục chuyển hành vi của ông Nhân sang tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, rồi tiếp tục chuyển thành tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”. Ông Nhân đã bị Công an TP. Cần Thơ tiến hành tạm giam hơn 2 năm để điều tra (hiện đã được tại ngoại).

Ngày 19/2/2021 vừa qua, Cơ quan An ninh điều tra- Công an TP Cần Thơ vừa công bố bản Kết luận điều tra bổ sung số 25/KLĐTBS đối với vụ án “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng xảy ra tại Agribank – Chi nhánh Cần Thơ.”

Theo đó, Hội đồng định giá theo vụ việc ở Trung ương thống nhất chấp thuận giá trị quyền sử dụng đất của khu đất số 12 Nguyễn Trãi, P. Cái Khế, Q. Ninh Kiều, TP Cần Thơ tại thời điểm tháng 3/2013 là 104.407.948.000 đồng do đơn vị tư vấn xác định.

Dựa trên cơ sở này, Cơ quan An ninh điều tra Công an TP. Cần Thơ cho rằng các bị can đã tự thoả thuận nâng khống giá trị tài sản thế chấp này lên đến hơn 231 tỉ đồng. Đồng thời tiếp tục chuyển hồ sơ vụ án qua VKSND TP Cần Thơ đề nghị truy tố các bị can theo tội danh “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” quy định tại Điều 178, BLHS năm 1999.

Chủ tọa phiên tòa công bố quyết định trả hồ sơ điều tra bổ sung sau khi HĐXX vào hội ý tại phiên xét xử ngày 8/8/2018.

Không đồng ý đối với các nội dung trong bản kết luận điều tra bổ sung số 25/KLĐTBS của Công an TP. Cần Thơ, ngày 01/3 ông Nguyễn Huỳnh Đạt Nhân đã có đơn khiếu nại gửi tới các cơ quan chức năng, khẳng định mình không vi phạm tội. Theo Nhân, bị can là người đi vay, không phải là chủ thể của tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng theo điều 179 BLHS. Bên cạnh đó, cũng không phải là đồng phạm vì bị can không là người tổ chức, không là người thực hành hay người xúi giục và cũng không là người giúp sức tạo điều kiện tinh thần hay vật chất cho cán bộ ngân hàng.

Bên cạnh đó, trong đơn khiếu nại, bị can Nhân cũng không đồng ý về kết quả thẩm định giá và cho rằng Hội đồng định giá tại địa phương TP Cần Thơ đã “sử dụng mức giá trúng thầu (ngày 07/9/2012) là 104.033.000.000 đồng” trở thành giá cho khu đất này là không đúng nguyên tắc, trình tự, thủ tục định giá tài sản trong tố tụng hình sự khi sử dụng giá trúng thầu thay cho định giá theo quy định của pháp luật tại Nghị định 26/2005/NĐ-CP ngày 02 tháng 03 năm 2005, Nghị định 30/2018/NĐ-CP ngày 07 tháng 03 năm 2018.

Đến nay việc Hội đồng định giá tài sản theo vụ việc ở Trung ương lại tiếp tục định giá theo “đơn vị tư vấn xác định” (tại thời điểm tháng 3 năm 2013) là 104.407.948.000 đồng cũng là không phù hợp, đồng thời đã có văn bản gửi tới CA TP Cần Thơ yêu cầu cung cấp bản sao Kết luận định giá tài sản trong tố tụng hình sự chi tiết của Hội đồng định giá theo vụ việc ở Trung ương theo quy định tại điểm i, khoản 2, Điều 60 BLTTHS.

Cần làm rõ giá trị tài sản thế chấp

Có thể nói, điểm mấu chốt trong quan điểm buộc tội bị can Nguyễn Huỳnh Đạt Nhân do Cơ quan điều tra Công an Cần Thơ đưa ra là dựa trên việc định giá tài sản khu đất 51 Nguyễn Trãi. Theo đó, mức giá được Cơ quan An ninh điều tra Công an TP. Cần Thơ tổ chức tại Hội đồng định giá tại địa phương Tp. Cần Thơ chỉ với 104.033.000.000 đồng (tại thời điểm tháng 10 năm 2012), điều đặc biệt là Hội đồng định giá tại địa phương Tp. Cần Thơ đã “sử dụng mức giá trúng thầu (ngày 07/9/2012) là 104.033.000.000” đồng.

Từ căn cứ trên, việc Công ty Tây Nam có ký kết hợp đồng vay vốn với Agribank Cần Thơ với hạn mức vay 289 tỷ đồng được cơ quan điều tra lấy làm căn cứ xác định là “đã có thiệt hại” như nội dung của bản Kết luận điều tra bổ sung số 25/KLĐTBS, ngày 19/2/2021. Về điểm này, bị can Nhân cho rằng không đúng quy định của pháp luật vì Hội đồng định giá Tp. Cần Thơ không thực hiện định giá theo đúng nguyên tắc, trình tự, thủ tục định giá tài sản trong tố tụng hình sự mà sử dụng giá trúng thầu thay cho định giá theo quy định của pháp luật tại Nghị định 26/2005/NĐ-CP ngày 02 tháng 03 năm 2005, Nghị định 30/2018/NĐ-CP ngày 07 tháng 03 năm 2018. Và nay với Hội đồng định giá tài sản theo vụ việc ở Trung ương lại tiếp tục định giá theo “đơn vị tư vấn xác định” (tại thời điểm tháng 3 năm 2013 là 104.407.948.000 đồng), cũng không thực hiện định giá theo nguyên tắc, trình tự, thủ tục theo đúng quy định của pháp luật.

Trong một khu đất tương tự về vị trí, diện tích với tài sản thế chấp (Siêu thị Citimark 51 Nguyễn Trãi) là khu đất số 12 Nguyễn Trãi (ngay đối diện) Kết luận của Thanh tra Chính phủ thanh tra việc chấp hành pháp luật về chuyển đổi nhà đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác của UBND Tp. Cần Thơ “kết luận giá thị trường của khu đất số 12 Nguyễn Trãi” tại thời điểm tháng 9 năm 2012 là 233.000.000.000 đồng tại Kết luận thanh tra số 978/KL-TTCP ngày 2 tháng 6 năm 2018 (xem tài liệu tại trang 10-11) và Thông báo số 427/TB-VPCP ngày 09 tháng 11 năm 2018 của Văn phòng Chính phủ, thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình: kết luận, chỉ đạo tổ chức thực hiện theo “Kết luận của Thanh tra Chính phủ”.

Kết luận giá thị trường của Thanh tra Chính phủ tại khu đất số 12 Nguyễn Trãi TP. Cần Thơ tương đương với mức giá tài sản thế chấp (Siêu thị Citimark 51 Nguyễn Trãi) được định bởi các công ty thẩm định giá độc lập: Công ty TNHH Thẩm định giá Hoàng Quân (tại thời điểm tháng 8 năm 2014): 258.228.000.000 đồng; Công ty TNHH Thẩm định giá Độc Lập (tại thời điểm năm 2015): 225.138.471.000 đồng và mức giá được định bởi Agribank chi nhánh Cần Thơ (tại thời điểm thế cấp tháng 3 năm 2013): 231.714.000.000 đồng. Các mức giá thị trường của các công ty thẩm định giá độc lập, chuyên nghiệp và ngân hàng Agribank chi nhánh Cần Thơ đối với khu đất số 12 Nguyễn Trãi tương đương với mức giá thị trường tháng 09 năm 2012 của Thanh tra Chính phủ kết luận.