"Bắt sống" F-35, Thổ Nhĩ Kỳ quyết không từ bỏ S-400 Nga

Việc cung cấp các hệ thống phòng không mới nhất S-400 Triumph của Nga cho Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu vào giữa tháng 7 đã làm cho quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Hoa Kỳ rơi vào khủng hoảng. Theo Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan, S-400 Nga sẽ hoạt động đầy đủ vào tháng 4/2020.

Washington yêu cầu Ankara từ chối thỏa thuận với Nga để đổi lại việc mua hệ thống Patriot của Mỹ, đe dọa sẽ trì hoãn hoặc thậm chí hủy bỏ việc bán máy bay chiến đấu F-35 mới nhất cho Thổ Nhĩ Kỳ, cũng như áp dụng các biện pháp trừng phạt theo CAATSA (Luật chống lại kẻ thù của Mỹ thông qua các lệnh trừng phạt). Tuy nhiên, Ankara đã từ chối nhượng bộ.

Hồi đầu tháng này, tại hội nghị thượng đỉnh NATO họp tại London, Tổng thư ký khối này Jens Stoltenberg phát biểu rằng, việc triển khai vũ khí của Nga trên đất Thổ Nhĩ Kỳ đe dọa đến sự thống nhất trong NATO. Hơn nữa, hệ thống này cũng không tương thích với bất cứ loại vũ khí nào của khối này. Do đó, NATO sẽ tiếp tục tìm kiếm giải pháp liên quan đến việc Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống S-400 của Nga, nhưng trước hết, chúng sẽ không được nhập vào hệ thống phòng không chung của liên minh này.

Giới chức lãnh đạo Ankara và các quan chức quân sự nước này nhiều lần tuyên bố rằng, Thổ Nhĩ Kỳ buộc phải mua S-400 của Nga để bảo vệ lãnh thổ của mình, bởi đã mấy chục năm qua, các nước phương Tây không hồi đáp yêu cầu của Ankara về hệ thống phòng thủ tên lửa.

Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Akar Hulusi tuyên bố rằng, kể từ năm 1999, Ankara đã đề nghị Hoa Kỳ, Pháp bán cho các hệ thống phòng không nhưng không được và cuối cùng nước này buộc phải mua các hệ thống của Nga để bảo vệ đất nước, bởi đó là yêu cầu cấp thiết.

Đồng thời, ông cũng cam đoan rằng, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn tiếp tục là thành viên NATO và sẽ không rời khỏi khối Liên minh Bắc Đại Tây Dương. Nước này cam kết hoàn thành mọi nghĩa vụ thuộc lĩnh vực trách nhiệm của mình trong khuôn khổ NATO.

Theo lời ông, thời điểm này Ankara đang thảo luận với Hoa Kỳ về giao kèo mua các chiến đấu cơ F-35 của Mỹ, nhưng nước này sẽ không bao giờ đánh đổi S-400 Nga lấy Patriot Mỹ.

Theo tin đưa của Bloomberg, nhà lãnh đạo Ankara tuyên bố sẽ không tuân phục lệnh trừng phạt tàn nhẫn của Hoa Kỳ và không đồng ý thay thế S-400 bằng tổ hợp phòng không của Mỹ.

“Họ nói rằng sẽ không bán Patriot cho chúng tôi chừng nào chúng tôi chưa từ bỏ S-400. Việc đồng ý với điều kiện tiên quyết như vậy là hoàn toàn loại trừ” - Bloomberg dẫn lời ông Ibrahim Kalin, Thư ký báo chí của Tổng thống Erdogan, tuyên bố.

Tờ báo Mỹ cho biết, vốn là nước có lực lượng vũ trang lớn thứ hai trong NATO, Thổ Nhĩ Kỳ phủ nhận ý kiến cho rằng Ankara đang rời xa khối Liên minh, nhưng cuộc tranh cãi của họ với Mỹ do việc mua S-400 Triumph của Nga chỉ càng bùng phát trầm trọng hơn.

Quốc hội Hoa Kỳ ráo riết đòi áp đặt trừng phạt chống chính quyền của ông Erdogan, bất kể sự phản đối của Tổng thống Donald Trump, người cho rằng bước đi này sẽ chỉ thúc đẩy Thổ Nhĩ Kỳ ngày càng rời xa NATO và Liên minh châu Âu, khiến chính quyền Ankara xích gần Moscow hơn.

“Trong Quốc hội Mỹ, thái độ chống Thổ Nhĩ Kỳ đã chiếm ưu thế, và điều này là hoàn toàn không tốt cho quan hệ giữa hai bên. Họ cần biết rằng dùng ngôn ngữ tối hậu thư sẽ chỉ đẩy Thổ Nhĩ Kỳ đến chính nơi mà họ không muốn” - ông Ibrahim Kalin nói thêm.

Thổ Nhĩ Kỳ mới đây đã khẳng định quyết tâm của mình không chỉ bằng lời nói, mà đã hành động tích cực để đàm phán để mua lô S-400 thứ hai và ký kết thỏa thuận với Moscow về hợp tác sáng chế chung, nhằm thiết lập quy trình sản xuất tổ hợp tên lửa phòng không của riêng mình.