'Lễ rửa tội bằng lửa' của trực thăng Ka-50 Black Shark diễn ra như thế nào?

Trực thăng Ka-50 Black Shark "Cá mập đen" được đưa vào hoạt động rất chậm trễ. Nguyên mẫu của nó bắt đầu bay vào năm 1982, tuy nhiên những biến động ở Liên Xô và sau đó là sự tan rã của đất nước, đã trì hoãn việc đưa phương tiện tác chiến trên vào thành phần tác chiến.

Các mẫu sản xuất hàng loạt đầu tiên của "Cá cập đen" chỉ được đưa vào biên chế Không quân Nga từ tháng 8/1995, rất lâu sau khi phiên bản Ka-50 thử nghiệm đã được chấp thuận.

Ngoài ra việc thử nghiệm và phát triển mẫu cải tiến của phương tiện nói trên vẫn tiếp tục diễn ra tại căn cứ không quân Torzhok. Cuối cùng vào năm 1999, Bộ Quốc phòng Nga quyết định thử nghiệm chúng trong điều kiện chiến đấu.

Vào tháng 12/2000, một nhóm tấn công chiến đấu (BUG) được thành lập, bao gồm 2 chiếc trực thăng tấn công Ka-50 (số đuôi 24 và 25), cũng như một trực thăng Ka-29. Vào đêm giao thừa, BUG đã đến Chechnya.

Các biện pháp an ninh khẩn cấp đã được thực hiện tại sân bay Severny, vì nguồn tin tình báo cho biết những kẻ khủng bố đã hứa thưởng một khoản tiền lớn cho những ai phá hủy được chiếc trực thăng thế hệ mới này.

Do vậy biên đội trực thăng Ka-50 Black Shark phải được giấu sau một thành lũy bằng đất và được canh gác suốt ngày đêm. Bản thân các phi công sống gần đó, trong các lều dã chiến để có thể nhanh chóng bước lên máy bay.

Nhiều ngày đã được dành cho các chuyến bay thử nghiệm để tìm hiểu khu vực. Hóa ra Ka-50 bay tốt trên núi, việc bố trí cánh quạt đồng trục giúp nó có khả năng chống lại những cơn gió giật bất ngờ - một thảm họa thực sự đối với nhiều máy bay lên thẳng.

Ngoài ra trực thăng Ka-50 còn dễ dàng cơ động trong các hẻm núi, khi gặp phải đỉnh núi hay chướng ngại vật bất ngờ, nó nhanh chóng đạt được độ cao lớn nhờ cơ động gần như ở tư thế thẳng đứng.

Kính chống đạn của buồng lái và sàn bọc thép đã cung cấp sự bảo vệ đáng tin cậy cho phi công và các thành phần quan trọng trên máy bay khỏi hỏa lực phòng không từ dưới mặt đất.

Ngay cả trước khi được cử đến Chechnya, các phi công đã thực hành sử dụng pháo tự động 30 mm 2A42, rocket không điều khiển S-8 và tên lửa chống tăng Vikhr tại bãi thử và cho thấy kết quả rất khả quan.

Ngay trong lần xuất kích đầu tiên, một trong những chiếc Ka-50 (số đuôi 25) đã bắn rocket vào vị trí của các tay súng phiến quân mà phi hành đoàn Ka-29 thực hiện chức năng trinh sát và xác định mục tiêu.

Mặc dù vậy cũng không phải là không có sự cố. Trên đường trở về, phi công của chiếc Ka-50 số đuôi 25 cảm thấy rung động và phải hạ cánh khẩn cấp xuống Khankala. Hóa ra mảnh đạn đã găm vào một trong những cánh quạt và cần được thay thế.

Cặp Ka-50 sau đó thường đi cùng trực thăng tấn công hạng nặng Mi-24, nhưng đôi khi không có sự tham gia của chúng, các phi công đã thực hiện 121 lần xuất kích cho đến ngày 14/2/2001. Những ngày cuối cùng của Ka-50 được dành cho việc đi săn tự do, độc lập tìm kiếm mục tiêu.

Phương tiện nói trên đã hoàn toàn khẳng định hiệu quả chiến đấu và độ tin cậy của nó, chứng minh trực thăng với cấu hình rotor đồng trục có thể sử dụng trên chiến trường phức tạp, thay vì chỉ bố trí trên tàu hải quân.

Năm 2009, "Cá mập đen" đã bị ngừng sản xuất do sự xuất hiện của loại Ka-52 Alligator tiên tiến hơn, đặc điểm dễ nhận thấy nhất trên phiên bản mới là buồng lái dành cho 2 phi công, đây là sự phát triển và tiếp nối những tính năng tốt nhất của Ka-50 Black Shark.