Bài toán phức tạp đặt ra cho pháo xe kéo Nga

Tình hình thực tế

Bất chấp sự phát triển nhanh của pháo tự hành, trong quân đội Nga, các hệ thống pháo xe kéo vẫn hiện diện với số lượng đáng kể. Theo The Military Balance 2021, trong các lực lượng vũ trang Nga, hiện có khoảng hơn 500 khẩu pháo MT-12, 200 pháo 2A65 “Msta-B”, 120 pháo 2B16 “Nona-K”, 50 khẩu 2A36 “Hyacinth-B”, cũng như ít nhất 800 súng cối các cỡ nòng khác nhau với các phiên bản có thể kéo và vận chuyển. Ngoài ra, hơn 14.000 khẩu pháo các loại đang được niêm cất.

Pháo xe kéo có một số tính năng hạn chế về tiềm năng và phạm vi chiến đấu. Trong điều khiển hỏa lực lạo pháo này, “lao động chân tay” vẫn được giữ nguyên, từ xử lý dữ liệu đến lập dữ liệu bắn. Việc chuẩn bị cho một phát bắn, từ khi nạp đạn đến ngắm bắn, cũng được thực hiện thủ công. Tất cả những quy trình này đều tốn thời gian và làm giảm hiệu quả chung của mỗi bộ phận, cũng như dẫn đến những rủi ro không đáng có cho toàn đơn vị.

Để so sánh, tổng số pháo tự hành hiện có lên tới 2.000 khẩu. Mặc dù số lượng ít hơn, chúng có nhiều khả năng hơn. Ưu điểm so với các hệ thống pháo kéo là khả năng di chuyển độc lập và việc tích hợp các phương tiện điều khiển và liên lạc hiện đại. Trong quá trình sửa chữa và hiện đại hóa theo kế hoạch, các tổ hợp pháo tự hành có sẵn của các mẫu hiện tại sẽ nhận được thiết bị kết nới với Hệ thống Kiểm soát Chiến thuật Thống nhất (ESU TZ) của lực lượng mặt đất. Các đơn vị pháo binh được trang bị các sở chỉ huy hiện đại với tất cả các thiết bị tự động hóa cần thiết.

Lợi thế mong muốn

Việc tạo ra và thực hiện một bộ điều khiển thống nhất sẽ làm tăng đáng kể tiềm năng của pháo kéo; đối với một số tính năng chính, có thể đến gần các tổ hợp pháo tự hành nhất có thể. Các trường hợp ngoại lệ duy nhất là khả năng cơ động và tốc độ bắn không phụ thuộc vào các nguyên tắc điều khiển.

Việc đưa tất cả pháo tự hành/khẩu đội/sư đoàn vào ESU TZ sẽ nâng cao khả năng và hiệu quả của pháo binh. Sẽ có thể thu thập dữ liệu từ tất cả các nguồn và phân phối chỉ định mục tiêu nhanh nhất có thể, đến cấp độ khẩu đội hoặc khẩu pháo cụ thể.

Định vị tự động, tính toán dữ liệu và nhắm trực tiếp sẽ giúp tránh các vấn đề liên quan đến yếu tố con người. Dự kiến ​​sẽ có sự gia tăng về tốc độ bắn và độ chính xác của hỏa lực. Điều khiển tự động sẽ có thể thực hiện chính xác hơn các tính toán cần thiết. Ngoài ra, bộ phận tự động hóa sau khi bắn, sẽ phải nhanh chóng xác định độ lệch, thực hiện phép tính bổ sung và hiệu chỉnh để tấn công mục tiêu chính xác hơn.

Đề xuất của Viện nghiên cứu

Theo RIA Novosti, nghiên cứu nhu cầu của quân đội và khả năng của công nghệ, Viện nghiên cứu Khoa học LB Nga (VNII) “Signal” đã đưa ra đề xuất tạo ra các hệ thống điều khiển và liên lạc mới (như trên các tổ hợp pháo tự hành). VNII lưu ý rằng, các hệ thống pháo kéo có vấn đề đáng kể ở bước chuẩn bị khai hỏa. Việc tính toán và nhập dữ liệu để bắn và dẫn đường phải được thực hiện thủ công, điều này làm phức tạp thêm việc tích hợp pháo vào các hệ thống điều khiển chung.

Đồng thời, bản chất của việc sử dụng pháo hiện đại giúp tăng tốc của tất cả các quá trình, nhờ mức độ tự động hóa cao và các lợi ích đi kèm. Các nghiên cứu đã xác nhận khả năng cơ bản của việc tạo ra các hệ thống như vậy và thu được kết quả mong muốn. Trong những năm tới, VNII “Signal” có kế hoạch thực hiện công việc phát triển và tạo ra một bộ thiết bị thống nhất để lắp đặt trên các loại pháo kéo hiện có và không sản xuất các loại pháo mới.

Tất cả những điều này sẽ cho phép một quá trình hiện đại hóa giả định được thực hiện trong một khung thời gian hợp lý và với giá cả phải chăng. Bản chất cụ thể của dự án vẫn chưa được tiết lộ. VNII “Signal” không gọi là sáng kiến, nhưng cũng không đề cập đến lệnh của Bộ Quốc phòng. Các biện pháp được đề xuất giúp cải thiện đáng kể chất lượng chiến đấu của pháo và súng cối, giúp chúng trở thành một bổ sung giá trị hơn cho pháo tự hành.

Tuy nhiên, nhu cầu nâng cấp pháo kéo như vậy có thể là một chủ đề gây tranh cãi. Số lượng không lớn pháo cần gắn thiết bị mới có thể khiến việc hiện đại hóa trở nên không thực tế. Hiện tại, “Signal” đã hoàn thành một số công việc, nhưng việc phát triển thiết bị thống nhất sẽ mất một thời gian. Đến thời điểm tất cả các biện pháp được hoàn thành và thiết bị được đưa vào sử dụng, số lượng pháo kéo có thể giảm xuống - và một lần nữa đặt ra câu hỏi về tính hiệu quả.

Dự án VNII Signal khuyến nghị đưa tất cả pháo kéo vào Hệ thống ESU TZ của lực lượng mặt đất. Việc tích hợp này nên được thực hiện bằng Hệ thống Điều khiển Hỏa lực và Nhắm mục tiêu Tự động (ASUNO). Với mục đích này, có thể sử dụng các hệ thống điều khiển tự động “Machine-M”, “Falsett-M” và “Kapustnik-B” do VNII “Signal” phát triển hoặc các mô hình hiện có và mới khác. Hệ thống điều khiển mới bao gồm các phương tiện để giám sát hoạt động ở cấp khẩu đội và tiểu đoàn.

Ngoài ra, các thiết bị truyền thông và xử lý dữ liệu cũng cần được gắn trên các khẩu pháo. Chi tiết về loại này vẫn chưa được thông báo, mặc dù một phương cách tự động hóa chiến đấu đang được làm rõ. Đề xuất trang bị pháo kéo có truyền động điện để dẫn đường tự động theo lệnh, sẽ được thử nghiệm nhằm khẳng định chất lượng của chúng. Các bộ truyền động như vậy được thêm vào pháo không gây trở ngại cho việc sử dụng các bánh đà và không gây thêm ứng suất lên các bánh đà. Các thiết bị mới được lên kế hoạch sản xuất dưới dạng một bộ thống nhất, có thể được lắp đặt trên các loại pháo khác nhau.

Viễn cảnh không rõ ràng

VNII “Signal” đưa ra một đề xuất thú vị và đầy hứa hẹn, nhưng triển vọng của nó vẫn chưa rõ ràng. Bộ Quốc phòng đã không bình luận về ý tưởng được đề xuất dưới bất kỳ hình thức nào, không ủng hộ hay bác bỏ nó. Có lẽ những thông điệp như vậy sẽ xuất hiện trong thời gian tới - chính thức hoặc từ các nguồn báo chí giấu tên.

Nếu một khách hàng tiềm năng tỏ ra quan tâm đến những ý tưởng của Signal, thì pháo kéo sẽ trở nên hiệu quả hơn và có thể bổ sung đầy đủ hơn cho pháo tự hành. Quyết định tiêu cực của quân đội sẽ là không cho phép hiện đại hóa các loại pháo và súng cối hiện có. Trong trường hợp này, sự phát triển của pháo cũng sẽ không dừng lại, mà sẽ tiếp tục theo hướng pháo tự hành./.