Kế hoạch đóng tàu 30 năm đầy tham vọng của ông Trump sẽ đi đến đâu?

Trong những ngày cuối cùng của nhiệm kỳ, Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây đã công bố kế hoạch đóng tàu chiến kéo dài 30 năm của Hải quân, thu hút sự chú ý từ mọi tầng lớp xã hội. Các nhà phân tích chỉ ra rằng, kế hoạch được công bố lần này giống với “kế hoạch mở rộng” 355 tàu chiến trước đó.

Báo cáo trên trang Navy Times của Mỹ cho biết, theo kế hoạch đóng tàu chiến dài hạn 30 năm mới nhất của chính quyền Trump, số lượng tàu chiến Hải quân Mỹ sẽ đạt 355 chiếc vào những năm 2030 và 406 chiếc vào năm tài chính 2051.

Tổng thống Trump đặt mục tiêu đến năm 2051 Hải quân Mỹ sẽ sở hữu 406 tàu chiến hiện đại. Nguồn: Xinhua.

Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết trong một tuyên bố: "Kế hoạch đóng tàu trong 30 năm của Hải quân là phù hợp với chiến lược quốc phòng của Mỹ. Chúng tôi cần một lực lượng tác chiến hiện đại để hành động ở Thái Bình Dương".

Trong 5 năm đầu tiên của kế hoạch (năm tài chính 2022 - 2026), Mỹ dự định tăng ngân sách đóng tàu từ 45 tỉ USD lên 147 tỉ USD. Phần lớn ngân sách sẽ được sử dụng để đóng tàu ngầm hạt nhân chiến lược lớp Columbia, dự kiến, trước năm 2041 Hải quân Mỹ sẽ đưa vào hoạt động ít nhất 12 con tàu lớp này.

Các tàu chiến không người lái cũng là trọng tâm của ngân sách đầu tư. Từ năm tài chính 2022 - 2026, Mỹ sẽ đầu tư 4,339 tỉ USD để đóng 12 tàu mặt nước không người lái cỡ lớn, một tàu mặt nước không người lái cỡ trung bình và 8 tàu ngầm không người lái siêu lớn.

Đến năm tài chính 2045, Hải quân Mỹ sẽ đóng 119 tàu mặt nước không người lái cỡ lớn và vừa, 24 tàu ngầm không người lái siêu lớn. Đến năm tài chính 2051, số lượng tàu mặt nước không người lái cỡ lớn và vừa của Hải quân Mỹ sẽ đạt 166 chiếc và số lượng tàu ngầm không người lái siêu lớn sẽ đạt 76 chiếc.

Ngoài ra, theo kế hoạch này, tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân của Mỹ sẽ ở mức 10 – 11 chiếc trong vòng 30 năm. Tuy nhiên, kế hoạch của ông Trump đang gặp nhiều phản ứng tiếu cực từ trong nội bộ Quân đội Mỹ.

Vài ngày sau khi kế hoạch đóng tàu 30 năm của Hải quân Mỹ được công bố, Nhà Trắng lại đưa ra một kế hoạch đóng tàu khác kéo dài 5 năm. Kế hoạch này sẽ giảm bớt tàu sân bay lớp Ford thứ năm, vốn ban đầu dự kiến đưa vào hoạt động vào năm 2036, có nghĩa là Hải quân Mỹ sẽ chỉ đóng 4 tàu sân bay mới.

Tàu sân bay lớp Ford sẽ bị cắt giảm theo kế hoạch mới của Nhà Trắng. Nguồn: Xinhua.

Theo ước tính tuổi thọ hiện nay, nếu chiếc tàu sân bay lớp Ford thứ năm bị dừng lại và không có kế hoạch đóng mới tàu sân bay quy thay thế, thì Hải quân Mỹ sẽ chỉ có 9 tàu sân bay vào năm 2040, và con số này sẽ giảm vào năm 2046, đến năm 2050 sẽ chỉ có 7 chiếc hoặc ít hơn.

Theo một quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ, kế hoạch đóng tàu 5 năm đi ngược lại với kế hoạch đóng tàu 30 năm của Hải quân, điều này đã khiến các nhà hoạch định của Lầu Năm Góc tức giận.

Cùng vói đó, các Quân chủng khác cũng có nhiều ý kiến khác nhau về kế hoạch của Hải quân. Một khi kế hoạch đóng tàu 30 năm của Hải quân được thực hiện, Quân đội Mỹ sẽ phải loại biên một số vũ khí cũ, đồng thời cũng sẽ giảm nguồn kinh phí cho các quân chủng khác như Lục quân và Không quân cùng với kinh phí duy trì hoạt động quân sự ở nước ngoài.

Một khi ngân sách của Lục quân và Không quân bị cắt giảm do kế hoạch đóng tàu 30 năm của Hải quân, xung đột giữa các quân chủng khác nhau chắc chắn sẽ bùng phát và “cuộc chiến” giành giật kinh phí trong Quân đội Mỹ có thể sẽ trở nên càng “khốc liệt” hơn.

Các nhà phân tích chỉ ra rằng Tổng thống Trump đặc biệt quan tâm đến sự phát triển của Hải quân trong nhiệm kỳ của mình, và nhiều lần yêu cầu Bộ Quốc phòng, Quốc hội nghiên cứu các kế hoạch đóng tàu chiến mới.

Kế hoạch đóng tàu hải quân 30 năm đầy tham vọng lần này được cho là nhằm tạo ra "di sản lịch sử" cho chính quyền Joe Biden. Do vậy, kế hoạch này khó có thể thực hiện khi ông Trump chỉ còn một thời gian ngắn nữa là lui về sau “cánh gà”.

Truyền thông Mỹ cũng có nhiều bài viết cho rằng, Hải quân Mỹ nên quan tâm hơn đến việc tăng cường khả năng chiến đấu thay vì tăng cường vũ khí trang bị, nhất là tàu chiến. Điều này sẽ càng làm tăng gánh nặng sẵn sàng chiến đấu và áp lực cho các sĩ quan và binh sĩ hải quân.