Sikorsky CH-54 Tarhe là dòng trực thăng hạng nặng của tập đoàn máy bay Sikorsky ra đời nhằm mục đích chuyên chở các loại hàng hóa quá khổ cho quân đội Mỹ, năm 1991 trực thăng này được cho nghỉ hưu và thay thế bằng các trực thăng hạng nặng CH-53E.
HQ-9 Trung Quốc, đứa con lai của S-300 Nga và Patriot Mỹ /
Báo Mỹ: Tàu sân bay Trung Quốc bội phần nguy hiểm khi bổ sung J-20
Mặc dù hình thù có phần "quái dị" nhưng CH-54 Tarhe lại là dòng trực thăng vận tải hạng nặng của quân đội Mỹ.
Trực thăng CH-54 Tarhe ra đời nhằm mục đích chuyên chở các loại hàng hóa quá khổ của quân đội Mỹ tới những khu vực khó tiếp cận mà những mẫu trực thăng bình thường không thể thực hiện.
CH-54 Tarhe do Tập đoàn Sikorsky nổi tiếng của Mỹ chế tạo, cất cánh lần đầu vào tháng 5/1962.
Thiết kế đơn giản với khoang bụng tách rời giúp CH-54 Tarhe hoạt động linh hoạt. Hệ thống giá treo cho phép máy bay nâng bổng những chiếc trực thăng khác hoặc xe bọc thép.
Trực thăng CH-54 Tarhe dài 26,97 m, cao 7,75 m với đường kính cánh quạt đạt 21,95 m. Trong hình là CH-54 đang vận chuyển trực thăng CH-47, vốn cũng có kích thước rất khổng lồ,
CH-54 Tarhe có khả năng cất cánh tối đa với tải trọng 21.000 kg. Khi cần thiết có thể lắp một khoang lớn để biến chúng thành trực thăng vận chuyển quân hoặc bệnh viện dã chiến.
Thiết kế của chiếc máy bay rất đơn giản thậm chí hơi "quái dị" với phần khoang bụng rỗng giúp CH-54 Tarhe rất linh hoạt
Hệ thống giá treo cho phép máy bay cẩu những hàng hóa quá khổ ở phía dưới chứ không đưa vào trong thân như nhiều mẫu trực thăng khác.
Tổng cộng 105 chiếc CH-54 Tarhe đã được chế tạo trong suốt thời kỳ hoạt động đỉnh cao của chúng.
Mỹ đã sản xuất nhiều phiên bản khác nhau bao gồm cả phiên bản dân sự dùng cho chữa cháy.
Cụ thể Mỹ đã phát triển các phiên bản YCH-54A, đây là nguyên mẫu đầu tiên với sáu chiếc được chế tạo. CH-54A được trang bị hai trục turbo Pratt & Whitney T73-P-1 công suất 4.500 shp với 54 chiếc được chế tạo. CH-54B được trang bị động cơ T-73-P-700 công suất 4.800 shp với 37 chiếc đã được đặt hàng, 29 chiếc được chế tạo. S-64B phiên bản ba động cơ với rôto và hộp số được nâng cấp tuy nhiên giá thành đắt đỏ khiến Mỹ quyết định ngừng mua.
S-64 Skycrane là biến thể dân sự của những chiếc CH-54 Tarhe được sử dụng cho mục đích cứu hộ như dập tắt các đám cháy rừng.
Trong khi những trực thăng UH-1, CH-53, CH-47 thường được vận chuyển "nguyên khối", chỉ tháo cánh quạt cho gọn, thì CH-54 Tarhe lại thường được phân chia thành 3 khúc và có thể nhanh chóng lắp lại mà không cần công xưởng chuyên dụng.
Điều này một lần nữa chứng minh độ đơn giản đến mức khó tin trong cả thiết kế lẫn hoạt động của trực thăng CH-54 Tarhe.
Phi đội 105 chiếc CH-54 Tarhe đã phục vụ liên tục trong Quân đội Mỹ cho tới năm 1991 thì được cho nghỉ hưu và thay thế bằng các trực thăng hạng nặng CH-53E.
Theo Việt Hùng/ANTĐ