Tác chiến điện tử Mỹ và chức năng thứ tám bí ẩn

Không còn là bí mật việc liên minh chống Nhà nước Hồi giáo (Islamic State - IS) do Mỹ đứng đầu đã sử dụng tốt chiến tranh điện tử, gây nhiễu thông tin liên lạc của các phần tử khủng bố và có khả năng vô hiệu hóa các thiết bị nổ ngẫu hứng (improvised explosive devices - IED) của chúng. Một tài liệu hướng dẫn quân sự chính thức của Mỹ về vấn đề này cho thấy các lực lượng tấn công điện tử của Mỹ ở Iraq, Syria và một số nơi khác có thể có một nhiệm vụ bí mật khác.

Bộ Tư lệnh Trung tâm (CENTCOM) Mỹ có một quy định đối với tác chiến điện tử, trong đó nêu rõ các chính sách, khả năng và trách nhiệm chính đối với các lực lượng thực hiện nhiệm vụ trong toàn bộ khu vực được gọi là “khu vực trách nhiệm”, kéo dài từ Ai Cập qua Trung Đông đến Trung Á. Trang The War Zone đã thu được một bản copy nguyên bản được hiệu đính, có tên gọi chính thức là Quy định 525-18 của Bộ Chỉ huy Trung tâm Mỹ (US CENTCOM), Chiến tranh điện tử, năm 2012.

Mỹ và đồng minh đã có cuộc chiến dai dẵng và hao người tốn của chống lại IS; Nguồn: thedrive.com

Tài liệu được phân loại mật và các quan chức Mỹ chỉ có thể thông báo toàn bộ nội dung của nó cho các đơn vị (ngoài của Mỹ) hoặc các cơ quan có liên quan của Australia, Canada hoặc Vương quốc Anh - nhóm thường được biết đến bởi cụm từ viết tắt ACGU hoặc biệt danh là “Tứ Nhãn” (“Four Eyes”). Theo đó, các hoạt động của chiến tranh điện tử (electronic warfare - EW) có 8 chức năng cụ thể. 7 chức năng không mật không đáng ngạc nhiên, bao gồm các nhiệm vụ như phá vỡ mạng lưới chỉ huy và kiểm soát của kẻ thù và đánh gục hệ thống phòng không của đối phương...

Việc bảo vệ các lực lượng đồng minh, có thể liên quan đến việc gây nhiễu cơ cấu điều khiển từ xa đối với IED hoặc giúp phát hiện một cuộc phục kích, cũng như thu thập thông tin tình báo là vai trò quan trọng đối với các lực lượng tác chiến điện tử. Nhưng tiểu mục thứ ba được đánh dấu là mật - vì an ninh quốc gia - là những thông tin có thể ảnh hưởng tiêu cực đến “các kế hoạch quân sự, hệ thống vũ khí hoặc hoạt động của quân đội”, nhưng không được liệt kê.

Tác chiến điện tử Mỹ có 8 chức năng, trong đó có chức năng mật; Nguồn: thedrive.com

Ngoài các chiến thuật đã được định hình như chế áp phòng không của đối phương, Quy định còn mô tả các nhiệm vụ tác chiến điện tử ít được biết đến như “chiến tranh điều hướng” (“navigation warfare,”), theo đó, những thiết bị gây nhiễu trên mặt đất hoặc trên không sẽ tấn công khả năng sử dụng Hệ thống định vị toàn cầu GPS hoặc các công cụ điện tử hỗ trợ điều hướng của đối phương, cũng như các “hoạt động thông tin” (“information operations”), có thể bao gồm các công việc như phá vỡ các chương trình phát thanh tuyên truyền hoặc truyền tin trên sóng phát thanh.

Trên mặt trận thông tin, Lực lượng Vệ binh Quốc gia Pennsylvania quản lý một số lượng nhỏ máy bay Commando Solo đặc chủng EC-130J, có thể hoạt động như các đài phát thanh và truyền hình bay. Thậm chí trong Quy định còn có các mô tả về cách CENTCOM có thể sử dụng các kỹ thuật chiến tranh điện tử trong vũ trụ, không gian mạng và liên quan đến vũ khí năng lượng định hướng (directed energy weapons).

Tấn công điện tử “có thể được sử dụng để từ chối quyền tự do hành động trong không gian bằng cách ngăn chặn mệnh lệnh và kiểm soát tài sản vũ trụ thông qua việc chặn hoặc phủ nhận khả năng sử dụng các hệ thống và dịch vụ không gian phục vụ các mục đích mang tính thù địch với Mỹ”; “các chiến dịch không gian mạng có thể được sử dụng để buộc cả các mạng có dây và các mạng không dây của đối phương, trở nên dễ bị tấn công” bởi các cuộc tấn công điện tử.

Tác chiến điện tử Mỹ có vai trò cả trong tác chiến mạng và tác chiến vũ trụ; Nguồn: thedrive.com

Định nghĩa cơ bản của chiến tranh năng lượng định hướng là “hành động quân sự liên quan đến việc sử dụng vũ khí năng lượng định hướng, thiết bị và các biện pháp đối phó để vô hiệu hóa, gây thiệt hại trực tiếp hoặc phá hủy các thiết bị, phương tiện và/hoặc nhân viên của kẻ thù hoặc để xác định, khai thác, giảm thiểu hoặc ngăn chặn việc sử dụng phổ điện từ bởi đối phương thông qua việc gây thiệt hại hay phá hủy” chúng.

Các nhóm nhiệm vụ không mật được đề cập trong tài liệu đặc biệt quan trọng trong việc chống lại IS, vốn ngày càng thành thạo kỹ thuật IED và chiến thuật du kích khi đối mặt với hỏa lực áp đảo của Mỹ. Khi các lực lượng Iraq và người Kurd bị đẩy vào các thành phố như Ramadi và Mosul, những kẻ khủng bố đã mưu toan cho các ngôi nhà nổ tung và thiết lập các chướng ngại vật khác để cản trở lực lượng tấn công. Các khí tài tác chiến điện tử của Mỹ đã cản trở khả năng của bọn khủng bố trong việc tạo các chướng ngại mới trên mặt đất, phối hợp với nhau và tổ chức những cuộc tấn công chết người.

Tác chiến điện tử có vai trò rất quan trọng đối với các chiến dịch giải phóng các thành phố lớn ở Iraq và Syria khỏi nhóm khủng bố. Quân đội Mỹ có nhiều hệ thống trên không và trên mặt đất có thể thực hiện các nhiệm vụ này. Không quân, Hải quân và Thủy quân Lục chiến đều có máy bay gây nhiễu, như EC-130H Compass Callvà EA-18G Growler. Thủy quân Lục chiến đã gần như loại bỏ hoàn toàn các máy bay tấn công điện tử cũ hơn EA-6B Prowler, nhưng vẫn tiếp tục gửi chúng đến các căn cứ ở Kuwait và Thổ Nhĩ Kỳ để chiến đấu với IS.

Tác chiến điện tử Mỹ cũng có tai trò quan trọng trong chiến tranh sử dụng vũ khí năng lượng định hướng; Nguồn: thedrive.com

Hải quân và Thủy quân lục chiến cũng đang sử dụng một hệ thống tác chiến điện tử có tên gọi là Intrepid Tiger II, có khả năng tương tự. Trên mặt đất, Lục quân và Thủy quân Lục chiến Mỹ có thể truy cập vào cả thiết bị tác chiến điện tử và phương tiện điện tử cầm tay để chống bom bên đường hoặc định vị lực lượng của kẻ thù trước khi chúng tấn công. Trong nhiều năm nay, các hệ thống gây nhiễu cục bộ đã trở thành tiêu chuẩn cho nhiều phương tiện của Mỹ tại các điểm nóng như Afghanistan và Iraq, nơi mối nguy hiểm của IED đang phổ biến.

Vềcác công cụ chiến tranh điện tử mang tính kinh điển này, có nhiều báo cáo cho thấy lực lượng liên minh đã tìm cách mới để tấn công IS một cách gián tiếp bằng điện tử, bao gồm cả thông qua chiến tranh mạng. Tháng 5/2017, Defense One tiết lộ, Lầu Năm Góc đã giao nhiệm vụ cho Đội chức năng về thuật toán chiến tranh (Algorithmic Warfare Cross Functional Team) mới của mình giúp săn lùng IS bằng cách sử dụng máy học và công nghệ khác vào việc lọc thông tin từ dữ liệu tình báo.

Mỹ đã sử dụng máy bay tấn công điện tử EA-6B Prowler tiểu trừ phiến quân IS; Nguồn: thedrive.com

Nếu nhiệm vụ mật của tác chiến điện tử không là những gì vừa đề cập, thì nó là gì? Theo trang thedrive.com, một khả năng là nó liên quan đến các cuộc tấn công phân tán vào các hệ thống máy tính quản lý hệ thống phòng không, hệ thống liên lạc, hoặc thiết bị thực hiện các chức năng quân sự nhạy cảm khác. BAE Systems được biết là đã phát triển và sản xuất một chương trình máy tính bóng tối có tên Suter, có thể làm tất cả những điều này và có thể nhiều hơn thế nữa, từ việc quay radar nghịch hướng đến làm hỏng hoàn toàn phần mềm liên quan đến mạng phòng không.

Điều này có thể không thật tác dụng đối với một đối thủ công nghệ thấp như IS, nhưng có thể giúp các lực lượng Mỹ có lợi thế quan trọng trước một đối thủ có mạng lưới và các phương tiện phòng không mạnh hơn, như Iran hoặc Syria. Có một phần riêng biệt trong Quy định cũng được đánh dấu mật và được điều chỉnh lại toàn bộ vì các lý do an ninh quốc gia tương tự. Có thể phần này chứa chi tiết về các chức năng này.

Sẽ hợp lý khi cho rằng các hệ thống sàng lọc thông tin, dữ liệu tình báo có khả năng được quay vòng để khai thác thông tin từ các hệ thống chiến tranh điện tử, hoặc thậm chí có thể phối hợp các cuộc tấn công mạng. Vì vậy, 7 chức năng không mật, kết hợp với các báo cáo trước đó, cho thấy chiến tranh điện tử đã rất quan trọng trong cuộc chiến chống IS. Các chiến binh điện tử của Mỹ có thể đã tiến thêm một bước trong cuộc chiến chống lại những kẻ khủng bố hoặc bất kỳ đối thủ tiềm năng nào khác ở Trung Đông.