Vì sao Nga phải giảm bớt mức độ bảo vệ của xe tăng T-80BVM?

Hiện nay cùng với chương trình hoàn thiện xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT) T-14 Armata hay chế tạo mới phiên bản T-90M Proryv 3 thì Lục quân Nga còn một dự án vũ khí khác cũng rất đáng chú ý, đó là khôi phục và nâng cấp khoảng 3.000 chiếc T-80BV lên chuẩn T-80BVM.

T-80 là nền tảng MBT được đánh giá đi trước thời đại, do vậy sau khi hiện đại hóa thì nó vẫn đáp ứng đầy đủ mọi yêu cầu của chiến trường tương lai.

Những nâng cấp chủ yếu trên T-80BVM bao gồm trang bị hệ thống điều khiển hỏa lực (FCS) tiên tiến với kính ngắm Sosna-U được tích hợp kênh ảnh nhiệt, thiết bị đo xa laser và bám bắt mục tiêu tự động, cho phép bắn chính xác ở cự ly xa trong cả ngày lẫn đêm và mọi điều kiện thời tiết.

Động cơ turbine khí GTD-1000T/TF trên những chiếc T-80BV cũ với công suất 1.000 - 1.100 mã lực cũng được thay thế bằng loại GTD-1250 1.250 mã lực, cho hiệu suất hoạt động cao hơn.

Xe tăng còn bổ sung hệ thống phòng vệ chủ động (Shtora-1 hoặc Arena) cũng như giáp phản ứng nổ (ERA) Relikt cùng giáp lồng bao quanh tháp pháo và bên sườn.

Xe tăng chiến đấu chủ lực T-80BVM sau nâng cấp. Ảnh: Ria Novosti.

Sau nâng cấp, xe tăng chiến đấu chủ lực T-80BVM có thể xem như đã "lột xác" hoàn toàn từ vẻ bề ngoài cho tới tính năng kỹ chiến thuật, nó được đánh giá không thua kém gì chiếc T-90M Proryv 3 về mọi thông số, nếu như không nói là có phần còn nhỉnh hơn.

Phương án nâng cấp trên được xem là đã tối ưu cho T-80BVM, bởi vậy mới đâykhi Nga cho ra mắt một chiếc T-80BVM khác đã gây ngạc nhiên cho giới quan sát, không phải vì mạnh hơn mà đây lại là phiên bản cắt giảm tính năng.

Chiếc chiến xa này vẫn giữ lại bộ giáp phụ ở tháp pháo và mặt trước, hệ thống điều khiển hỏa lực vẫn còn nguyên nhưng phần giáp hông lại rất đơn sơ, chỉ bao gồm các tấm thép mỏng và diềm cao su chắn xích.

Mức độ bảo vệ dĩ nhiên là kém xa cấu hình cũ, khiến T-80BVM giờ đây không còn an toàn trước các loại đạn rocket hay tên lửa chống tăng bắn tạt sườn nữa.

Bộ giáp hông rất đơn sơ của những chiếc xe tăng T-80BVM mới nâng cấp. Ảnh: Sputnik.

Việc Nga quyết định cắt giảm tính năng của xe tăng chiến đấu chủ lực T-80BVM chắc chắn gây ra nhiều thắc mắc cần được giải đáp, trong khi chờ đợi câu trả lời chính thức từ Moskva thì có thể tạm lý giải như sau.

Ý kiến đầu tiên cho rằng chiếc T-80BVM mới bị loại bỏ bộ giáp hông gắn ERA Relikt nhằm tiết kiệm kinh phí, do việc trang bị cho cả 3.000 xe đòi hỏi ngân sách phải chi ra một khoản tiền không nhỏ.

Tuy nhiên giả thiết này không mấy thuyết phục vì chẳng có lý do gì phải thực hiện thao tác trên khi người Nga quyết tâm đưa T-80 trở lại vị trí dòng MBT chủ lực.

Nhận xét thứ hai có vẻ hợp lý hơn đó là trọng lượng của T-80BVM sau khi bổ sung rất nhiều lớp giáp đã tăng tới mức mất kiểm soát, khiến khả năng cơ động của nó chẳng còn như kỳ vọng, bất chấp động cơ mới đã có công suất lớn hơn.

Bởi vậy Nga đành phải lựa chọn hy sinh phần giáp hông (và có thể còn một vài vị trí nữa) để đánh đổi độ linh hoạt của xe tăng trên chiến trường.

Hy vọng rằng trong tương lai Moskva sẽ chế tạo được những động cơ diesel có công suất vào khoảng 1.500 mã lực trở lên để giúp cho những con quái vật thép này đạt được sức mạnh tối ưu.