Ra mắt bộ sách ảnh chụp Đại tướng Võ Nguyên Giáp của cựu phóng viên báo Quân đội Trần Hồng

Quãng thời gian dài được ở bên cạnh Đại tướng, theo bước chân ông trong nhiều chuyến đi đã mang lại cho đại tá, cựu phóng viên Trần Hồng một kho tàng vô giá, đó là hàng trăm bức ảnh chụp Đại tướng hết sức chân thực, gần gũi và đầy chất đời thường.

Những câu chuyện về Đại tướng được ông “kể” bằng những bức ảnh: “Năm 1994, tôi vinh dự được tháp tùng Đại tướng thăm lại khu rừng Trần Hưng Đạo, Cao Bằng. Chính nơi đây, 50 năm trước, đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân được thành lập với 34 chiến sĩ, là nòng cốt, những hạt giống đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam.

Bữa ấy, Cao Bằng mưa tầm tã. Đi sâu vào trong rừng, trời tối đen như lúc nửa đêm. Ai ai trong đoàn đi cùng Đại tướng cũng đều ái ngại cho sức khỏe của ông. Thế nhưng mọi lo lắng đều thừa. Chính ông còn động viên mọi người: Mưa to thì dừng lại - tạnh mưa lại hành quân. Kế hoạch được thực hiện trọn vẹn.

Nên đọc

Cuộc trò chuyện càng thân tình, cởi mở giữa Đại tướng với con cháu của những đồng bào không tiếc máu xương, công sức kháng chiến kiến quốc. Đại tướng nói chuyện bằng tiếng Tày. Dường như chẳng có khoảng cách nào giữa người nói và người nghe. Đồng bào ở đây từ người già đến trẻ nhỏ đều gọi Đại tướng Võ Nguyên Giáp là ông nội”…

Nhà thơ Trần Đăng Khoa chính là người chấp bút viết lời giới thiệu cuốn sách. Trần Đăng Khoa viết: “Xưa nay, viết bài hay chụp ảnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp vừa dễ lại vừa khó. Dễ bởi Đại tướng Võ Nguyên Giáp là nhà quân sự lỗi lạc, một vị tướng huyền thoại. Đó là niềm vinh quang hiếm hoi, không phải do chúng ta tự phong, hay tự tạo dựng, mà là đánh giá, khẳng định của thế giới, được thế giới công nhận…

Vì thế, chụp ảnh Đại tướng rất dễ, bởi ông quá nổi tiếng. Bản thân ông, sức hấp dẫn của ông đã đủ “bảo lãnh” cho bức ảnh rồi, cứ nâng máy lên, nếu thiếu sáng thì bật đèn rồi bấm máy…

Tuy thế, chụp ảnh Đại tướng cũng khó lắm. Khó vô cùng. Bởi Đại tướng là con người của huyền thoại. Dù không có điều kiện được gặp trực tiếp nhưng ai cũng biết ông. Biết những kỳ tích của ông, con người ông, số phận ông, cả những nỗi niềm ông không hé lộ. Và như thế, trong mỗi người chúng ta, ai cũng có một Võ Nguyên Giáp. Đó là bức chân dung ông do người dân tự chụp bằng tâm hồn, tình cảm và sự hiểu biết của mình.

Nhiều khi, người ta lại lấy bức chân dung kỳ vĩ ở trong trái tim mình làm thước đo, tiêu chuẩn để so sánh, đánh giá những giá trị của những tác phẩm nghệ thuật mà người nghệ sĩ đã sáng tạo với hình mẫu là ông. Bởi thế, chụp Đại tướng rất khó. Khó vô cùng. Đó là một cửa ải hóc hiểm mà người nghệ sĩ phải vượt.

Trần Hồng đã vượt một cách ngoạn mục. Anh vượt bằng phép nhiệm màu nào? Không! Anh không có phép nhiệm màu nào cả. Ngắm hàng ngàn tác phẩm của anh, chụp về một con người, ta thấy anh không hề có phép màu nhiệm. Anh cũng không dùng bất kỳ một kỹ xảo nào, ngay cả những thủ pháp rất đỗi tối thiểu của nghề nhiếp ảnh. Anh cứ đưa máy lên rồi bấm. Bấm. Bấm. Rồi bấm. Nếu thiếu sáng thì bật đèn. Rất đơn giản. Nhưng rồi anh lại cho chúng ta nhiều bức ảnh độc chiêu, mà ngoài Trần Hồng, không ai có”.

Nhà thơ Trần Đăng Khoa nhận xét: “Mặc dù trước Trần Hồng, có rất nhiều ảnh về Đại tướng. Trong đó có không ít những bức ảnh đặc sắc, đạt đến độ nghệ thuật và là nghệ thuật ở đỉnh cao. Nghĩa là bức ảnh hoàn toàn tồn tại độc lập, không phụ thuộc vào tên tuổi Đại tướng. Nhưng ở những bậc tài danh rất đáng kính nể đó cũng không có được những bức ảnh như của Trần Hồng. Nhiều bức ảnh tuyệt vời ta biết, là những bức ảnh từ xa, ngắm Đại tướng từ xa, người ngắm luôn ngước lên. Còn Trần Hồng là nhìn gần. Nhiều khi không còn khoảng cách. Như con ngắm cha, cháu ngắm ông. Đó là cái nhìn của người thân trong một gia đình ấm cúng”.

Đó cũng là lý do khiến cho tập ảnh của cựu phóng viên Trần Hồng thật đặc biệt. Đại tướng qua góc nhìn của ông là con người của cuộc sống ngày thường với những khoảnh khắc tập thiền, chơi đàn, chơi với cháu… Những tấm ảnh cho thấy vị Đại tướng, như lời nhận xét của nhà thơ Trần Đăng Khoa: “Một Võ Nguyên Giáp ở phía không phải là huyền thoại”.