Phó Cục trưởng phụ trách Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) Nguyễn Anh Tuấn chiều tối nay 1-4 đã trả lời phỏng vấn báo chí xung quanh một số vấn đề về việc công khai, minh bạch trong quản lý và vận hành Quỹ Bình ổn giá (BOG) xăng dầu. Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, nếu không sử dụng Quỹ BOG, giá xăng thời gian qua có thể đã phải tăng tới 4 lần.

Giá xăng dầu thế giới đã giảm mạnh nhưng quỹ bình ổn vẫn được xả, giúp các doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng này lãi hàng chục tỉ đồng mỗi ngày... Quỹ bình ổn giá xăng dầu hình thành từ tiền của người mua xăng đóng góp nhằm mục đích bình ổn giá xăng dầu trong nước khi giá thế giới tăng. Thế nhưng dù giá thế giới đã giảm mạnh, Bộ Tài chính vẫn cho doanh nghiệp xả quỹ để kiếm lời hàng chục tỉ đồng mỗi ngày.

Hiện nay, giá bán lẻ mặt hàng xăng dầu trong nước thấp hơn giá bán lẻ tại thị trường Campuchia từ 2.000 – 3.000 đồng. Sự chênh lệch đã khiến việc xuất lậu xăng dầu khu vực biên giới Tây Nam xuất hiện trở lại, thách thức sự quản lý của các cơ quan chức năng.

Ngày 4/3/2013, tại Hà Nội, Bộ Công Thương đã tổ chức hội nghị giao ban trực tuyến tháng 2 nhằm đánh giá tình hình hoạt động sản xuất, thương mại 2 tháng đầu năm 2013 và triển khai nhiệm vụ tháng 3 và cả năm 2013. Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng nhấn mạnh: công tác quản lý thị trường là vấn đề hết sức cấp bách của ngành Công Thương. Trong đó là thị trường xăng dầu, thuốc lá, an toàn vệ sinh thực phẩm, mũ bảo hiểm...

Căn cứ vào kết quả điều tra, Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) đã khởi tố vụ án hình sự về tội buôn lậu xảy ra tại Công ty TNHH Một thành viên xăng dầu Hàng không Việt Nam (Vinapco).

Mặc dù giá thế giới đã hạ nhiệt song Bộ Tài chính vẫn quyết định cho phép các doanh nghiệp giữ nguyên giá bán lẻ xăng dầu. Thay vào đó, các doanh nghiệp phải giảm mức sử dụng bù lỗ từ Quỹ bình ổn.

“Nếu không đổi mới cách điều hành xuất khẩu gạo và chủ động tham gia liên minh lúa gạo trong ASEAN, sức cạnh tranh của ngành xuất khẩu gạo Việt Nam sẽ giảm mạnh và tự đánh mất dần thị trường” - GS Võ Tòng Xuân nhận định.

Tăng nhanh giảm chậm, điệp khúc này đang tái diễn với cấp độ cao hơn khi quyền điều chỉnh giá xăng dầu đang được trao dần lại cho doanh nghiệp.

Lãnh đạo Bộ cho rằng, doanh nghiệp xăng dầu phải tự chịu trách nhiệm về khoản lỗ 5.000 tỷ đồng bị treo lại trước đây. Đợt tăng 5% giá điện không tính lỗ ngành ngoài của EVN.

Hiện nay, các doanh nghiệp xăng dầu không công khai giá xăng cơ sở. Do đó, người dân không có thông tin để giám sát giá xăng.

Đó là đề xuất của TS Nguyễn Ngọc Sơn, Đại học Kinh tế-Luật TP. Hồ Chí Minh để giải quyết xung đột lợi ích của người tiêu dùng và doanh nghiệp liên quan chuyện giá xăng lên xuống thất thường.

Các chuyên gia và cả các đầu mối lớn đều khẳng định thời điểm hiện nay là cơ hội để tiếp tục giảm giá xăng dầu, nhằm vừa hỗ trợ người tiêu dùng, vừa tránh cảnh thị trường xăng dầu lộn xộn vì chạy đua hoa hồng đại lý.

Theo thông tin từ các doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu đầu mối, hiện doanh nghiệp lãi 500-600 đồng/lít với xăng A92, do giá xăng dầu thế giới giảm. Tuy nhiên thay vì giảm giá, chia sẻ khó khăn với người tiêu dùng, các doanh nghiệp chỉ tăng trích hoa hồng cho đại lý.

Hầu hết doanh nghiệp đầu mối xăng dầu đều cho biết đang có lãi khoảng vài trăm đồng mỗi lít xăng. Bản thân Cục trưởng Cục Quản lý giá cũng thừa nhận thời điểm tăng giá xăng dầu (ngày 20/4), các doanh nghiệp đã không còn bị lỗ.

Khoản lỗ kinh doanh xăng dầu của các doanh nghiệp đầu mối đến nay đã lũy kế hơn 5.000 tỉ đồng mà chưa có hướng xử lý. Nguyên nhân, theo bộ Công thương nêu trong báo cáo mới đây gửi Thủ tướng Chính phủ, là do việc “hoãn” thực hiện Nghị định 84/NĐ-CP về cơ chế kinh doanh xăng dầu theo thị trường.