Tại sao phải xét lại danh hiệu NSND cho Tự Long?

Tự Long thừa tiêu chuẩn huy chương để lên NSND

Không hẳn là vấn đề xét duyệt danh hiệu NSND, NSƯT mà gần như bất cứ giải thưởng nào được trao ở các cuộc thi, các kỳ hội diễn ở Việt Nam đều gây tranh cãi.

Mới đây nhất, khi Bộ VHTT&DL công bố kết quả của xét duyệt NSND, NSƯT lần thứ 8, đã có nhiều ý kiến tranh cãi quanh việc NSƯT Tự Long lọt vào danh sách phong tặng NSND trong khi nhiều nghệ sĩ khác như NSƯT Chí Trung, NSƯT Minh Hằng, NSƯT Út Bạch Lan lại bị 'trượt'.

Việc trao tặng danh hiệu NSND, NSƯT phải qua 4 cấp (Cấp đơn vị công tác; Cấp sở Văn hoá Thông tin hoặc Hội đồng Cục chuyên ngành điện ảnh, nghệ thuật biểu diễn; Cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các bộ, ngành, Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam; Cấp quốc gia bao gồm hội đồng chuyên ngành). Riêng cấp nhà nước gồm 15 thành viên là các nghệ sĩ, nhà quản lý có chuyên môn cao do Thứ trưởng Bộ VHTT&DL làm trưởng ban.

Để đạt được danh hiệu NSND ngoài các tiêu chí như: Trung thành với Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; Có phẩm chất đạo đức tốt, có tài năng nghệ thuật xuất sắc, có nhiều cống hiến cho sự nghiệp cách mạng Việt Nam, tận tụy với nghề, gương mẫu được đồng nghiệp và nhân dân mến mộ; Có thời gian hoạt động nghệ thuật từ 20 năm trở lên (đối với nghệ thuật xiếc từ 15 năm trở lên), sau NSƯT phải có thêm ít nhất 2 HCV nữa...

Đối với trường hợp của NSƯT Tự Long, anh là Trung tá, Phó Giám đốc Nhà hát chèo Quân đội, diễn hài hay tham gia vào dẫn các chương trình truyền hình chỉ là nghề tay trái nhưng lại giúp anh đến gần hơn với khán giả. Bắt đầu đến với nghệ thuật Chèo từ năm 1993, tính tới thời điểm xét duyệt, anh đã có 21 năm công tác và Tự Long được phong danh hiệu NSƯT năm 2012 với 8 HCV. Kể từ đó đến nay mới có 02 năm (tính đến ngày 12/12/2014) NSƯT Tự Long đã giành thêm 2 HCV với các vai diễn là: Đại vương Hula trong vở "Chúa nhẫn và những chiến binh vũ trụ" (LHSK kịch chuyên nghiệp toàn quốc 2012); Vai Chu Văn An trong vở "Người thầy của muôn đời" (Cuộc thi sân khấu chèo chuyên nghiệp toàn quốc năm 2013).

Không những thế, vai Nguyễn Chí Thanh trong vở "Nguyễn Chí Thanh - Sáng trong như ngọc một con người" (Hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quân 2014) và với vai Chu Văn An, anh còn được giải diễn viên xuất sắc. Hai vai này cũng đã tính quy đổi cho Tự Long thêm mỗi vai 2/3 HCV nữa. Như vậy,  NSƯT Tự Long đã là thừa tiêu chuẩn huy chương so với quy định xét tặng danh hiệu này.

Tự Long đã được ủng hộ 100%

NSND Lê Tiến Thọ, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam, đồng thời là Ủy viên của Hội đồng xét tặng chuyên ngành cấp Nhà nước chia sẻ cho hay việc Tự Long được nằm trong danh sách xét tặng danh hiệu NSND cấp Nhà nước trước hết là do Hội đồng cấp dưới, nhất là Hội đồng Bộ Quốc phòng đưa lên. Và khi hội đồng các cấp trên xem xét thì bản thân Tự Long cũng phải đạt được các tiêu chí đã được đề ra trước đó. NSND Lê Tiến Thọ cũng cho rằng những phản ánh của khán giả và báo chí sẽ là một kênh tham khảo để Hội đồng cấp Nhà nước có cơ sở xem xét.

Tuy nhiên, theo NSND Quốc Trị, Ủy viên Hội đồng chuyên ngành cấp Nhà nước thì Hội đồng đã hoàn toàn ủng hộ và ghi nhận những đóng góp của những nghệ sĩ trẻ: "Tôi có mặt trong Hội đồng xét duyệt, lại là người làm trong nghề, tôi hoàn toàn tin tưởng và ghi nhận những đóng góp của Tự Long dành cho sân khấu Chèo. Tự Long đã được ủng hộ 100%. Hội đồng thống nhất là khuyến khích tài năng trẻ nhất là Tự Long bởi những đóng góp trong một thời gian dài làm việc không mệt mỏi, không bị đứt đoạn như nhiều nghệ sĩ khác".

NSND Quốc Trị cũng cho biết, Tự Long được xét NSND là do anh có những đóng góp cho nghệ thuật Chèo. Còn việc anh được biết tới nhiều hơn qua những vai hài, những lần làm MC truyền hình chỉ được coi là một điểm cộng mà thôi.

Trong khi đó, ông Phùng Huy Cẩn, Vụ trưởng Vụ thi đua khen thưởng, Phó chủ tịch thường vụ Hội đồng khẳng định trường hợp của Tự Long không cần phải xét lại bởi quy định cứng mềm đều đã rõ ràng. "Nhiều người vẫn đang lầm lẫn quy định trước kia là sau NSƯT 5 năm mới được xét NSND nhưng NĐ 89 đã thay đổi, bỏ quy định này. Chỉ cần sau NSƯT có đủ 2 HCV là được xét. Chúng tôi không ưu tiên, đặc cách gì cho Tự Long cả mà anh ấy đã có đủ những tiêu chí mà Chính phủ đã đề ra. Nhiệm vụ của chúng tôi là làm đúng theo pháp luật. Tại sao lại phải xét lại?", ông Cẩn nói.