Bài 2: Hai pháp khí quan trọng của Bảo vật quốc gia Tượng Bồ tát Tara đang ở đâu?

Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng có văn bản đề nghị tiếp nhận hiện vật

Như Doanh nghiệp Việt Nam đã đưa tin, Tượng đồng Bồ tát Tara (Laskmindra- Lokesvara) được Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1426/QĐ-TTg (ngày 1/10/2012) công nhận là Bảo vật quốc gia. Bảo vật này hiện được bảo quản, trưng bày tại Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng nhưng bị thiếu mất hai pháp khí quan trọng là Hoa sen và Con ốc cầm ở hai tay của pho tượng.

Đó là các chi tiết hiện vật mang ý nghĩa đặc trưng tôn giáo của Vương quốc Champa thời kỳ Indarvarman II: Sự tồn tại song song nhưng giao hòa lẫn nhau của Phật giáo và Ấn giáo. Vấn đề là hai chi tiết hiện vật quan trọng này hiện đang ở đâu, có thể đưa về Bảo tàng Điêu khắc Chăm để khôi phục nguyên gốc, đảm bảo sự toàn vẹn cho Bảo vật quốc gia này hay không?

Qua tìm hiểu, phóng viên Doanh nghiệp Việt Nam được biết, ngày 20/3/2019, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng thời kỳ đó là ông Huỳnh Đức Thơ đã có Công văn số 1698/UBND-KGVX gửi UBND tỉnh Quảng Nam “đề nghị được tiếp nhận hiện vật”.

Tại Công văn 1698/UBND-KGVX, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cho hay, Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng hiện đang quản lý và trưng bày, giới thiệu nhiều hiện vật có giá trị của nền văn minh Champa được sưu tầm trong khoảng 100 năm qua tại các địa phương ở miền Trung, trong đó có tỉnh Quảng Nam.

Một trong các hiện vật đó là Tượng Bà tát Tara (Laskmindra- Lokesvara) được phát hiện tại xã Bình Định Bắc (huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam) năm 1978 và đã được công nhận là Bảo vật quốc gia. Tuy nhiên pho tượng nay đang thiếu hai chi tiết quan trọng là Hoa sen và Con ốc cầm ở hai tay, do bị đứt gãy trong quá trình khai quật.

“UBND TP Đà Nẵng được biết, hiện nay UBND xã Bình Định Bắc, huyện Thăng Bình đang lưu giữ, bảo quản hai chi tiết nêu trên của pho tượng” – Công văn số 1698/UBND-KGVX ngày 20/3/2019 của Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng gửi UBND tỉnh Quảng Nam cho hay.

Nhằm giúp pho tượng được khôi phục nguyên gốc, bảo vệ, gìn giữ và phát huy giá trị của Bảo vật quốc gia cũng như phục vụ tốt nhu cầu tìm hiểu, nghiên cứu, tham quan cho nhân dân và du khách, tại Công văn 1698/UBND-KGVX, UBND TP Đà Nẵng đã đề nghị UBND tỉnh Quảng Nam giúp đỡ, chỉ đạo chính quyền địa phương tạo điều kiện cho Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng được tiếp nhận lại Hoa sen và Con ốc của pho tượng.

Ý kiến của UBND tỉnh Quảng Nam

Sau khi tiếp nhận Công văn 1698/UBND-KGVX của Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, ngày 28/3/2019, Văn phòng UBND tỉnh Quảng Nam có văn bản số 1669/UBND-KGVX truyền đạt ý kiến của lãnh đạo UBND tỉnh giao Sở Văn hóa – Thể thao - Du lịch (VH-TT-DL) chủ trì, phối hợp với các ngành, địa phương liên quan nghiên cứu đề nghị của UBND TP Đà Nẵng “được tiếp nhận chi tiết hiện vật bị đứt gãy của Tượng Bồ tát Tara”, báo cáo UBND tỉnh.

Sau khi nhận được báo cáo và đề nghị của Sở VH-TT-DL tại Công văn 576/SVHTTDL-QLVH (ngày 16/5/2019), Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, ông Trần Văn Tân đã có Công văn số 2846/UBND-KGVX ngày 22/5/2019 gửi Sở VH-TT-DL và UBND huyện Thăng Bình về việc “tiếp nhận, quản lý hai chi tiết của Tượng Bà tát Tara, Đồng Dương”.

Trong đó, lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Nam nêu rõ ý kiến: “Tượng Bồ tát Tara, Đồng Dương được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Bảo vật quốc gia tại Quyết định 1426/QĐ-TTg ngày 01/10/2012. Hai chi tiết của Tượng Bồ tát Tara (Hoa sen và Con ốc ở bàn tay Tượng Bồ tát Tara bị đứt gãy) hiện đang được nhân dân thôn Đồng Dương lưu giữ là không đúng quy định của Luật Di sản văn hóa và Công văn số 1909/BVHTTDL-DSVH ngày 20/5/2019 của Bộ VH-TT-DL về tăng cường công tác bảo vệ, bảo quản và phát huy giá trị của bảo vật quốc gia”.

Để hai pháp khí bị thiếu của Tượng Bồ tát Tara được lưu giữ, bảo quan và giao nộp theo đúng quy định tại Khoản 3, Điều 41 và Điều 45 của Luật Di sản văn hóa năm 2013, UBND tỉnh Quảng Nam giao Sở VH-TT-DL chủ trì, phối hợp với UBND huyện Thăng Bình vận động nhân dân thôn Đồng Dương giao nộp hiện vật cho Bảo tàng Quảng Nam lưu giữ, bảo quản tạm thời.

Đồng thời, tại Công văn số 2846/UBND-KGVX ngày 22/5/2019, lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Nam cũng giao Sở VH-TT-DL có văn bản đề nghị Cục Di sản văn hóa (Bộ VH-TT-DL) xem xét giải quyết kiến nghị của UBND TP Đà Nẵng và nhân dân thôn Đồng Dương, xã Bình Định Bắc, huyện Thăng Bình.

Sở VH-TT-DL Quảng Nam đã thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo UBND tỉnh như thế nào, và hiện hai pháp khí quan trọng Hoa sen và Con ốc bị đứt gãy của Bảo vật quốc gia Tượng đồng Bồ Tát Tara đang ở đâu?

Xin mời bạn đọc tiếp tục theo dõi ở bài 3.