Đà Nẵng: Xây nhà trưng bày ngầm dưới lòng đất Di tích quốc gia đặc biệt Thành Điện Hải

Theo Quyết định, dự án tu bổ, phục hồi và tôn tạo Di tích quốc gia đặc biệt Thành Điện Hải giai đoạn 2 được tiến hành trong phạm vi khuôn viên Di tích Thành Điện Hải có tổng diện tích 26.519m2, với tổng mức đầu tư được phê duyệt hơn 84,2 tỷ đồng (trong đó chi phí xây dựng hơn 40,5 tỷ đồng; chi phí xây dựng hệ thống trưng bày, trình diễn và mô phỏng di tích hơn 16,8 tỷ đồng…).

Cụ thể, trong giai đoạn 2 sẽ hạ giải, di dời các thành phần, công trình không phù hợp như Bảo tàng Đà Nẵng hiện trạng (chuyển về địa điểm mới ở khu 42 Bạch Đằng) và khối nhà 1 tầng phía tả trên nguyên tắc giữ gìn tối đa các thành phần nội thất trưng bảy, các trang thiết bị, các vật liệu còn tốt để tái sử dụng sau này; di dời, cất giữ, bảo quản các khẩu súng thần công để tái sử dụng trưng bày; di dời các thành phần trưng bày ngoài trời không liên quan tới lịch sử Thành Điện Hải như máy bay trực thăng, cây cảnh, chậu cảnh, giữ lại các cây xanh có kích thước lớn; phá dỡ hệ thống sân, đường hiện trạng không phù hợp…

Tiến hành thảm sát khảo cổ học khoảng 50% diện tích trong thành nội làm cơ sở khoa học trong việc phục dựng, tái tạo; phục dựng cổng thành phía Đông; phục dựng cầu phía cổng Tây; phục dựng Kỳ đài ở phía Nam; sắp đặt, bảo quản và bổ sung các khẩu thần công (gồm 14 khẩu hiện có tại Bảo tàng Đà Nẵng và 2 khẩu sẽ thu hồi ở Thư viện Khoa học tổng hợp); phục dựng Nhà để súng; làm sạch, bảo quan toàn bộ bề mặt trong và ngoài tường thành; tôn tạo tượng đài danh tướng Nguyễn Tri Phương; xây dựng Miếu thờ ở góc Tây Nam của thành.

Cùng đó sẽ tiến hành xây dựng nhà trưng bày ngầm dưới lòng đất (tổng diện tích xây dựng 453,8m2) để không làm cản trở tầm nhìn bao quát chung toàn bộ tổng thể khu di tích. Nhà trưng bày gồm 1 phòng trưng bày chính (156,19m2), 1 phòng trải nghiệm thực tế ảo 3D (83,25m2), cùng phòng làm việc, phòng kỹ thuật phục vụ âm thanh, ánh sáng, khu vệ sinh, lối lên xuống hục vụ nhu cầu tham quan, đi lại hàng ngày…

Đồng thời sẽ xây dựng nhà nghỉ chân ở vị trí hướng Bắc chếch Đông trong tổng thể khu di tích làm một điểm dừng chân, nghỉ ngơi cho du khách khi đến tham quan di tích. Nhà nghỉ chân sẽ có quy mô kiến trúc nhỏ, diện tích xây dựng 57,6m2; chiều cao đỉnh mái 4,25m đảm bảo không tranh chấp và lấn át các công trình chính của di tích.

Theo Quyết định 1202/QĐ-UBND của Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, Dự án tu bổ, phục hồi và tôn tạo Di tích quốc gia đặc biệt Thành Điện Hải (giai đoạn 2) nhằm bảo tồn tối đa các thành phần, dấu vết cấu thành di tích gốc, tái tạo một phần không gian cảnh quan và thành phần kiến trúc gốc trong khu vực thành nội. Bổ sung một số thành phần kiến trúc mới nhằm làm rõ hơn giá trị gốc của di tích, tôn vinh và phát huy giá trị của di tích trong cuộc sống đương đại.

Đồng thời tạo nên một không gian lịch sử, không gian trưng bày, kết nối với Bảo tàng Đà Nẵng (mới) và các địa điểm di tích khác nhằm phục vụ nhu cầu sinh hoạt văn hóa của nhân dân, thu hút khách tham quan, du lịch trên cơ ở phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa của TP Đà Nẵng.

Thành Điện Hải là nơi ghi dấu chiến công của quân, dân Đà Nẵng dưới sự chỉ huy của danh tướng Nguyễn Tri Phương đã dũng mãnh, bền bĩ kháng cự suốt 18 tháng và đánh bại liên quân Pháp – Tây Ban Nha trong buổi đầu xâm lược nước ta giữa thế kỷ 19. Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định 2082/QĐ-TTg ngày 25/12/2017 công nhận Thành Điện Hải là Di tích quốc gia đặc biệt.

Giai đoạn 1 của dự án tu bổ, phục hồi và tôn tạo Di tích quốc gia đặc biệt Thành Điện Hải đã được khởi công ngày 29/3/2018, đến nay đã hoàn thành với việc di dời 80 hộ dân và 3 cơ quan nhà nước khỏi vùng lõi và vùng đệm di tích, khôi phục toàn bộ hệ thống tường cao hào sâu, làm công viên cây xanh phía Bắc và phía Tây thành Điện Hải.

Giai đoạn 2 của dự án do Viện Bảo tồn di tích (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) tư vấn lập dự án; Trung tâm Bảo tồn di tích và D sản kiến trúc (Viện Kiến trúc Quốc gia) tư vấn thẩm tra dự án; Sở Văn hóa & Thể thao Đà Nẵng làm chủ đầu tư; BQL dự án đầu tư xâu dựng các công trình dân dụng và công nghiệp Đà Nẵng là đơn vị quản lý dự án. Thời gian thực hiện dự án đến năm 2024.