Kịp thời cứu cánh tay bé 7 tuổi đứt động mạch bằng kỹ thuật khó

Theo ba của cháu H.Đ.D (7 tuổi, Đà Nẵng) kể lại, trong giờ ra chơi, cháu đã trèo lên bức tường cao gần 2m, bị trượt chân té khiến cho cọc sắt nhọn đâm xuyên vào mặt trong cánh tay trái. Dù hốt hoảng nhưng cháu đã tự đè é vào vị trí vết thương đang chảy máu và gọi người lớn giúp đỡ. Cháu được các thầy cô phòng y tế nhà trường sơ cứu băng ép và chuyển khẩn cấp đến Bệnh viện Đa khoa Gia Đình.

ThS.BS Võ Hoài Bảo - chuyên khoa Ngoại Lồng ngực - Mạch máu, Bệnh viện Đa khoa Gia Đình cho biết, dù vết thương bên ngoài khá nhỏ và đã ngưng chảy máu nhờ quá trình băng ép, nhưng tay trái của bệnh nhi lạnh, tái nhợt, không bắt được mạch quay. Đây là dấu hiệu rõ ràng của thiếu máu nuôi tay trái cấp tính.

Kết quả siêu âm Doppler cho thấy dòng máu hạ lưu cánh tay của cháu D gần như không còn, nghi ngờ đứt động mạch cánh tay. Bệnh nhi đứng trước nguy cơ hoại tử tay và được chỉ định phẫu thuật khẩn cấp trong “thời gian vàng” 6 giờ để cứu giữ cánh tay.

Khi mở rộng vết thương, bác sĩ phát hiện động mạch cánh tay của cháu bị dập nát một đoạn dài 6cm, tĩnh mạch cánh tay rách và các dây thần kinh quan trọng bị bầm dập. Với tổn thương dài như vậy, việc khâu nối động mạch trực tiếp là bất khả thi.

ThS.BS Võ Hoài Bảo cùng ê-kíp phẫu thuật đã quyết định lấy đoạn tĩnh mạch hiển lớn ở chân làm mảnh ghép, nối vào hai đầu động mạch bị đứt, tái lập dòng máu nuôi chi thể. Đây là một kỹ thuật khó, đặc biệt càng phức tạp hơn khi ở trẻ em, mạch máu có kích thước rất nhỏ, nguy cơ hẹp miệng nối và tắc mạch sau mổ rất cao, đòi hỏi thao tác tỉ mỉ, chính xác.

Thêm vào đó, thời gian gây mê nội khí quản kéo dài trong suốt quá trình phẫu thuật, bệnh nhi lại vừa mới nhiễm cúm A dẫn đến tình trạng tăng tiết đờm dãi, viêm, phù nề thanh quản cấp tính cũng là một thách thức cho quá trình hồi sức sau mổ. Điều này đòi hỏi các bác sĩ phải theo dõi sát sao và phối hợp điều trị tích cực để tránh nguy cơ thở máy kéo dài làm nặng thêm tình trạng bệnh.

Sau gần 1 một ngày phẫu thuật, tín hiệu mạch ở tay cháu D dần hồi phục. Cánh tay ấm dần lên, da hồng hào trở lại, mạch đập ở hạ lưu rõ rệt là dấu hiệu cho thấy dòng máu đã được khôi phục. Cháu tiếp tục được chăm sóc hồi sức tích cực, theo dõi sát, dùng thuốc chống huyết khối và tập vật lý trị liệu sớm. Mỗi ngày, tay trái của D. cử động tốt hơn, cảm giác trở lại dần. Sau 10 ngày điều trị, cháu đã được xuất viện trong niềm vui của gia đình và đội ngũ y bác sĩ.

ThS. BS. Võ Hoài Bảo chia sẻ, chấn thương động mạch ngoại biên ở trẻ em cực kỳ hiếm gặp, chiếm dưới 1% các ca chấn thương nhi. Tuy nhiên, đây là tình trạng nguy hiểm, có thể gây mất máu cấp hoặc hoại tử chi thể nếu không được can thiệp kịp thời. Việc phẫu thuật tái lập lưu thông mạch máu trong thời gian vàng là yếu tố quyết định để bảo tồn chi thể và chức năng vận động cho trẻ.

Ngoài ra bố mẹ cũng nên hướng dẫn trẻ cách xử lý tạm thời khi gặp chấn thương đồng thời nhanh chóng kêu gọi người lớn giúp đỡ để hạn chế trường hợp đáng tiếc xảy ra.