Doanh nghiệp gặp khó trong kiểm kê phát thải khí nhà kính

Sau những cam kết mạnh mẽ của Việt Nam về giảm phát thải khí nhà kính, Chính phủ và các bộ, ngành đã có nhiều hoạt động tích cực để nội luật hóa các quy định. Trong đó có nhiều quy định liên quan trực tiếp tới hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Diễn biến mới từ các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam như Mỹ, EU cũng cho thấy, giảm phát thải khí nhà kính đã được coi là một tiêu chí “bắt buộc” thay vì là “tự nguyện” để doanh nghiệp có thể cạnh tranh và tồn tại trong các chuỗi cung ứng.

Phát biểu tại hội thảo “Chuyển đổi xanh: NetZero và trung hòa Carbon; tín chỉ Carbon và kiểm kê khí nhà kính”, ông Nguyễn Hữu Tú - Công ty cổ phần Miza nhấn mạnh, mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050 mà Việt Nam cùng nhiều nước trên thế giới cam kết tại Hội nghị Thượng đỉnh khí hậu COP26 đặt ra những yêu cầu buộc doanh nghiệp phải thay đổi.

Doanh nghiệp đóng vai trò then chốt trong việc giảm thiểu phát thải và đạt được mục tiêu Net Zero. Chuyển đổi sang mô hình sản xuất bền vững không chỉ là trách nhiệm mà còn là cơ hội để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển lâu dài.

Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến các sản phẩm và dịch vụ bền vững, có nguồn gốc rõ ràng và ít tác động đến môi trường. Các đối tác kinh doanh, đặc biệt là các tập đoàn đa quốc gia, cũng yêu cầu các nhà cung cấp của họ phải có cam kết và hành động cụ thể về giảm phát thải.

"Thực hiện Net Zero không chỉ là trách nhiệm mà còn là cơ hội để doanh nghiệp phát triển bền vững. Đầu tư vào công nghệ xanh, nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng và tài nguyên sẽ giúp doanh nghiệp giảm chi phí sản xuất, tăng năng lực cạnh tranh", ông Tú nói.

Theo ông Nguyễn Tuấn Cường - chuyên gia đánh giá tại QUACERT, Bộ Khoa học và Công nghệ, mặc dù giảm thiểu phát thải là yêu cầu bắt buộc nhưng doanh nghiệp lại đang gặp nhiều khó khăn trong kiểm kê phát thải khí nhà kính.

Nguyên nhân của tình trạng này là các doanh nghiệp chưa thực hiện được hoạt động kiểm kê. Các đơn vị tư vấn chưa cung cấp đủ phương pháp thu thập dữ liệu một cách chính xác.

“Doanh nghiệp thuê đơn vị tư vấn kiểm kê, tuy nhiên không thẩm tra lại kết quả kiểm kê. Bởi vậy, tính chính xác của báo cáo kiểm kê khó bảo đảm.

Hoạt động kiểm kê không dựa trên tiêu chuẩn ISO 14064-1:2018 nên trong báo cáo kiểm kê không đầy đủ các nguồn. Tuyên bố về lượng khí nhà kính phát thải không đầy đủ và không theo chuẩn mực quốc tế”, ông Cường nói.

Ông Cường cho biết, với kinh nghiệm dày dặn và đội ngũ chuyên gia hàng đầu, QUACERT hiện là đơn vị đi đầu trong việc cung cấp các dịch vụ thẩm định, thẩm tra khí nhà kính theo các tiêu chuẩn quốc tế. Cụ thể là ISO 14064-1 (quy định kỹ thuật và hướng dẫn để định lượng và báo cáo các phát thải và loại bỏ khí nhà kính ở cấp độ tổ chức); ISO 14064-2 (quy định kỹ thuật và hướng dẫn để định lượng, quan trắc và báo cáo về sự giảm thiểu phát thải hoặc tăng cường loại bỏ khí nhà kính ở cấp độ dự án); ISO 14067 (dấu vết cacbon của sản phẩm – yêu cầu và hướng dẫn định lượng).

Các dịch vụ liên quan mà QUACERT cung cấp cho doanh nghiệp bao gồm: thẩm tra xác nhận/thẩm định báo cáo khí nhà kính của đơn vị và dự án theo ISO 14064-2:2018; thẩm tra xác nhận/thẩm định báo cáo nghiên cứu vết các bon của sản phẩm theo ISO 14067:2018.

Đồng thời, trung tâm thực hiện đào tạo về kiểm kê, lập báo cáo khí nhà kính của đơn vị theo ISO 14064-1:2018. Đào tạo về định lượng dấu vết carbon của sản phẩm, lập báo cáo nghiên cứu vết các bon theo ISO 14067:2018.