VAFI: Bán một lần toàn bộ vốn tại Vinamilk là lựa chọn duy nhất

Trước đó, VAFI cũng đã có văn bản gửi  Bộ trưởng Tài chính, Bộ Tài chính, SCIC nhấn mạnh sự cần thiết phải bán 1 lần toàn bộ cổ phần nhà nước tại Vinamilk thì  sẽ thu thêm hơn 1 tỷ USD. Bằng văn bản tiếp theo này, VAFI đi sâu phân tích thêm những căn cứ để khẳng định việc bán toàn bộ lô cổ phần 45% vốn điều lệ Vinamilk là lựa chọn duy nhất.

Trình bày những giải pháp bán cổ phần nhà nước tại Vinamilk, VAFI cho biết, thứ nhất, việc đẩy mạnh bán vốn nhà nước tại các doanh nghiệp lớn kinh doanh hiệu quả trong giai đoạn 2016 – 2020 là giải pháp hữu hiệu nhằm giảm trần nợ công, giảm bội chi ngân sách  đồng thời tạo thêm nguồn vốn  đầu tư vào các dự án lớn nhằm phát triển cơ sở hạ tầng của đất nước.

Theo VAFI, trong bối cảnh hiện nay, trần nợ công vẫn tăng lên, để đạt mục tiêu kiểm soát trần nợ công, tiến tới giảm mạnh trần nợ công thì cần những giải pháp cụ thể.

Theo đó, cần tiếp tục đưa ra nhiều giải pháp để kích thích phát triển kinh tế  tăng thu ngân sách nhà nước; dư địa cho việc cắt giảm chi tiêu ngân sách còn rất nhiều , cần  hoạch định nhiều giải pháp để  cắt giảm những khoản chi tiêu không cần thiết, những khoản chi tiêu lãng phí, tuy nhiên không thể ngay lập tức mà thực hiện ngay tiến trình này trong khi chưa có nhiều giải pháp cắt giảm.

Để giảm nhanh bội chi ngân sách nhà nước, đồng thời có thêm nguồn vốn để phát triển cơ sở hạ tầng quốc gia thì phải cần tới giải pháp bán mạnh vốn nhà nước tại các doanh nghiệp lớn kinh doanh hiệu quả. Theo ước tính của VAFI, nếu thực hiện quyết liệt, ngân sách nhà nước có thêm từ 30- 40 tỷ USD trong giai đoạn 2017 – 2020.

Theo VAFI, nếu như chỉ bản cổ phần nhà nước ở Vinamilk tương ứng tỷ lệ 9% vốn điều lệ thì số tiền thu được khoảng trên 800 triệu USD sẽ không giải quyết được các mục tiêu kiểm soát trần nợ công và có thêm nguồn vốn cho các dự án của nhà nước.

Trong khi đó, Bộ GTVT đã đề xuất dự án xây dựng cao tốc Bắc Nam cần tới 5 tỷ USD vốn ngân sách nhà nước nhưng Bộ Tài chính chưa có câu trả lời về nguồn vốn có thu xếp được hay không? Cho nên việc bán toàn bộ lô cổ phần nhà nước tại Vinamilk sẽ thu được hơn 5 tỷ USD và sẽ giải quyết được các vấn đề nêu trên. Mặt khác do yêu cầu cần kiểm soát trần nợ công thì Chính phủ khó có thể duy trì tỷ lệ cổ phần tại VNM trong thời gian dài được và quá trình thoái vốn chỉ diễn ra không quá 2 năm, cho nên phương án bán VNM thành nhiều đợt trong thời gian ngắn sẽ không mang lại giá bán cao nhất.

Giải pháp thứ 2, theo VAFI là cần thu hút nhà đầu tư chiến lược nước ngoài tham gia vào tiến trình bán cổ phần nhà nước tại các doanh nghiệp lớn để đạt được mục tiêu ngân sách nhà nước thu thêm từ 30 tỷ - 40 tỷ USD trong giai đoạn 2017 – 2020.

Theo VAFI, thị trường chứng khoán Việt Nam còn nhỏ bé so với các nước trong khu vực, qui mô vốn của các nhà đầu tư tài chính trong nước và nước ngoài đang tham gia vào thị trường cũng còn nhỏ bé, trong 2 năm qua, chỉ có vài quỹ đầu tư nước ngoài huy động thêm vốn với qui mô từ 100 triệu – 200 triệu USD cho 1 quỹ, việc huy động thêm nhiều vốn là không hề đơn giản.

Bên cạnh đó, việc đẩy mạnh chương trình cổ phần hóa DNNN sẽ thu hút thêm nguồn vốn đầu tư gián tiếp nhưng cũng không thể nhiều đến mức để có thể hấp thụ được việc mua cổ phần với số lượng vài chục tỷ USD, Vì vậy cần phải mở ra kênh thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI)  đầu tư vào các doanh nghiệp cổ phần hóa và việc thu hút các nhà đầu tư chiến lược nước ngoài ( FDI ) sẽ làm cho chất lượng cổ đông tốt hơn vì họ đem vốn và công nghệ, thị trường đầu tư vào doanh nghiệp cổ phần hóa.

VAFI cũng nhấn mạnh rằng, việc chỉ bán 9% vốn điều lệ VNM là tín hiệu đóng cửa với các nhà đầu tư chiến lược nước ngoài. Lý giải cho nhận định này, VAFI dẫn chứng VNM và các doanh nghiệp khác đều tiến hành bán cổ phần thành nhiều đợt thì các nhà đầu tư chiến lược sẽ không tham gia; hoặc nếu có tham gia chỉ với tư cách nhà đầu tư tài chính và họ chỉ mua cổ phần với  giá mua thấp; tiến trình cổ phần hóa sẽ trở nên chậm chạp.

Ngoài ra, phải mở rộng cửa cho các nhà đầu tư lớn tham gia vào tiến trình bán cổ phần nhà nước. Vì vậy, VAFI mong muốn Vinamilk sẽ là trường hợp mở đầu và sẽ khích lệ đầu tư nước ngoài, đầu tư trong nước tham gia vào tiến trình cổ phần hóa từ đó nhà nước sẽ thu được nhiều giá trị gia tăng trong việc thoái vốn.

Giải pháp thứ 4 được VAFI đưa ra là Bộ Tài chính & SCIC nên đặt yêu cầu với liên danh tư vấn là đưa ra phương án bán cổ phần với giá cao nhất chứ không nên đưa ra phương án bán cổ phần nhà nước tại Vinamilk thành nhiều đợt rồi đề nghị liên danh tư vấn theo phương án đó.

Lý do là tiền của nhân dân tại VNM là rất lớn, nên tiến trình thoái vốn nhà nước cần thận trọng, cầu thị nghiên cứu kỹ lưỡng mọi ý kiến phản biện và tư vấn từ nhiều phía khác nhau và nếu mở rộng cửa cho nhiều nhà đầu tư FDI tham gia đấu giá thì phải cho họ có cơ hội thời gian để tìm hiểu kỹ về Vinamilk, và thời gian tìm hiểu này ít nhất phải 4 tháng, cho nên việc bán cổ phần không thể tiến hành nhanh được.

Nên đọc