Người đàn ông đẹp nhất điện ảnh Việt Nam: Từng theo Bác Hồ sang Trung Quốc, bạn cùng thời với Tố Hữu

Trong giới văn nghệ sĩ Việt Nam, hễ nhắc về danh hiệu “người đàn ông đẹp nhất nền điện ảnh nước nhà”, NSND Trần Phương sẽ là cái tên đầu tiên được nhớ đến. NSND Trần Phương sinh năm 1930, lớn lên ở Thái Nguyên, là gương mặt huyền thoại của điện ảnh Việt Nam.

Ngày trẻ NSND Trần Phương đi theo kháng chiến, học nghề thợ tiện và phục vụ trong xưởng quân giới của Giáo sư Trần Đại Nghĩa. Năm 1952, trong một lần thử đạn, ông bị thương mất một ngón tay và được phép về làm công tác hậu cần tại Trường Văn nghệ nhân dân Liên khu Việt Bắc. Bấy giờ, NSND Trần Phương được tiếp xúc với những tên tuổi lớn của văn đàn Việt Nam như: Tố Hữu, Nguyễn Huy Tưởng, Thế Lữ, Nguyên Hồng, Tô Hoài, Nguyễn Tuân…

Nhưng chính NSND Trần Phương cũng không thể ngờ sau này ông lại đến với diễn xuất và trở thành diễn viên nổi tiếng. Mới đầu, nam nghệ sĩ học chèo. Năm 1955, ông từng theo Bác Hồ sang Trung Quốc biểu diễn. Một thời gian sau, NSND Trần Phương được đạo diễn Phạm Văn Khoa giới thiệu cho xem một số bộ phim điện ảnh của Nga, Trung Quốc và bắt đầu hứng thú với loại hình nghệ thuật này.

Điểm đặc biệt của NSND Trần Phương là ông kết hợp, áp dụng rất tài tình kiến thức diễn xuất trong nghệ thuật chèo vào điện ảnh. Vai diễn đầu tiên của ông là trong bộ phim truyện nhựa “Chung một dòng sông”. Nhưng vai diễn lịch sử của nam nghệ sĩ phải kể đến vai A Phủ trong “Vợ chồng A Phủ”. Để chuẩn bị cho vai A Phủ, NSND Trần Phương đã nghe lời Thế Lữ, lên Tây Bắc ở 3 tháng. Trong thời gian đó, ông sinh hoạt như người Mèo, học tiếng Mèo, tập cưỡi ngựa không cần yên, làm nương rẫy…

Sau này, NSND Trần Phương còn có nhiều vai diễn đình đám như vai Khoa trong “Chị Tư Hậu”, Khiêm trong “Tiền tuyến gọi”, Sơn trong “Biển gọi”… Ông từng đóng chung các nghệ sĩ nữ nổi tiếng như NSND Trà Giang, Tuệ Minh… Ngoại hình nam tính, khỏe khoắn của một người lính chuyển sang diễn xuất càng giúp NSND Trần Phương ghi dấu ấn trong lòng khán giả. Ông được đánh giá là người đàn ông đẹp nhất điện ảnh Việt Nam cũng vì vậy.

Không chỉ diễn xuất, NSND Trần Phương còn là một đạo diễn có tên tuổi. Bộ phim đầu tiên ông làm đạo diễn chính là “Mưa rơi trên thành phố”, dựa theo tác phẩm của nhà văn Nguyễn Khắc Phục, biên kịch Mai Thanh. Sau đó là những tác phẩm để đời như: Dưới chân núi trắng; Tội lỗi cuối cùng; Đứng trước biển; Dòng sông hoa trắng; Hy vọng cuối cùng; Vụ án hồ Con Rùa; Dòng thác; SBC; Thủ môn từ trên trời rơi xuống; Tình ngỡ đã phôi phai; Vệt sáng ngược; Hai năm nữa anh về...

Đồng nghiệp của NSND Trần Phương kể lại, tính tình ông phóng khoáng, rộng rãi, không để tâm nhiều đến tiền bạc. Mỗi khi có tiền, nam nghệ sĩ lại gửi ra miền Bắc để chia sẻ với các đồng nghiệp ở Hãng phim truyện Việt Nam. Người diễn viên, đạo diễn gạo cội này gắn bó với sự nghiệp điện ảnh mãi đến năm ông ngoài 70 tuổi.

Năm 2001, nghệ sĩ Trần Phương được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân. 6 năm sau, ông được trao Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật cho các phim: Hy vọng cuối cùng, Tội lỗi cuối cùng, Dòng sông hoa trắng. Năm 2020, NSND Trần Phương qua đời ở tuổi 91, để lại sự nghiệp điện ảnh đồ sộ và những đóng góp vô cùng to lớn cho nghệ thuật nước nhà.