Ra mắt sách Truyền kỳ mạn lục và Nam Hải dị nhân liệt truyện

Với gần 400 tranh minh họa tỉ mỉ và kỳ công, hai họa sĩ Nguyễn Công Hoan và Tạ Huy Long đã tạo nên diện mạo hoàn toàn mới cho hai danh tác này.

Truyền kỳ mạn lục (tức ghi chép tản mạn những truyện lạ) là tác phẩm duy nhất của danh sĩ Nguyễn Dữ. Sách gồm 20 truyện, được viết theo thể loại truyền kỳ; cốt truyện chủ yếu lấy từ những câu chuyện lưu truyền trong dân gian, sau đó biến tấu theo phong cách cá nhân của Nguyễn Dữ.

Được mệnh danh là “thiên cổ kỳ bút”, Truyền kỳ mạn lục phản ánh sâu sắc bức tranh hiện thực của một thời kì rối ren trong lịch sử Việt Nam. Thông qua các nhân vật kì ảo như thần tiên, ma quái, tinh loài vật, cây cỏ…, tác phẩm gửi gắm ý tưởng phê phán nền chính sự hỗn loạn, vua chúa hôn ám, bề tôi thoán đoạt; tệ nạn, cờ bạc, trộm cắp, tật dịch, ma quỷ hoành hành, khiến cuộc sống của người dân lương thiện phải chịu nhiều lầm than.

Thế giới Nguyễn Dữ xây dựng trong Truyền kỳ mạn lục vừa có thần tiên, vừa có con người, vừa chân thực mà cũng vô cùng huyền ảo. Khi xuyên qua lớp sương mù đượm chất truyền kì, ta sẽ thấy một thế giới chân thực được thêu dệt nên từ những chất liệu tuyệt diệu nhất – nỗi trăn trở về thời cuộc, tấm lòng trân trọng và ngợi ca những nhân cách thanh cao, cứng cỏi, những anh hùng cứu nước, giúp dân, không kể họ ở địa vị cao hay thấp.

Nếu yếu tố “kì” của Truyền kỳ mạn lục mang đến một lối thoát không hiện diện trong thế giới “thực” bế tắc, tăm tối, thì trong Nam Hải dị nhân liệt truyện, yếu tố này lại được sử dụng như một đòn bẩy để làm nổi bật tài năng của các nhân vật “thực”.

Ra đời sau Truyền kỳ mạn lục khoảng bốn thế kỉ, Nam Hải dị nhân liệt truyện cũng có sự kết hợp đầy ấn tượng giữa “kì” và “thực”. Tác phẩm tập hợp những câu chuyện kể về các “dị nhân” nước Nam, những người mà tên tuổi của họ gắn liền với điều khác thường (có hình dáng bất thường, có tài lạ, có sự tích huyền bí, kì quái...). Đây chính là yếu tố “kì” trong văn của Phan Kế Bính.

55 câu chuyện là 55 nhân vật có thật trong lịch sử, chia thành tám nhóm: đại anh kiệt, danh thần, danh hiền, văn tài, mãnh tướng, vị thần linh ứng, vị tiên tích, người có danh tiếng. Đó là các bậc anh tài đất Việt như Bố Cái đại vương Phùng Hưng, Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn, danh nhân Nguyễn Trãi, văn tài Lê Quý Đôn,...

 

Dưới ngòi bút của Phan Kế Bính, các câu chuyện về họ hoà quyện giữa những chi tiết chính sử lẫn những yếu tố dã sử, tạo cho cuốn sách một không khí vừa chân thực, vừa li kì, hấp dẫn nhưng cũng không thiếu chuyện hoang đường, mê tín, vốn là một trong những đặc thù của văn hoá dân gian.

Trong phiên bản minh họa mới vừa được NXB Kim Đồng ra mắt, Truyền kỳ mạn lục của họa sĩ Nguyễn Công Hoan mang đến những bức tranh giàu sức gợi và đầy mĩ cảm, với những gam màu và hình khối ma mị. Còn trong Nam Hải dị nhân liệt truyện, họa sĩ Tạ Huy Long dẫn dắt người đọc đắm chìm trong dòng chảy mĩ thuật cổ Việt Nam – phong cách sở trường làm nên tên tuổi của anh, nhưng vẫn mang đậm hơi thở hiện đại.

Sự kết hợp chặt chẽ giữa tranh minh họa và lời văn, bài thơ, ca, từ, biền văn, sẽ khơi mạch nguồn mới cho hồn sách cổ, giúp độc giả thưởng thức trọn vẹn giá trị nghệ thuật và tư tưởng của Nguyễn Dữ và Phan Kế Bính trong hai tác phẩm.

Với cách tiếp cận mới, họa sĩ Nguyễn Công Hoan cho biết, trong tác phẩm Truyền kỳ mạn lục đã vẽ lịch sử theo cách hiểu của mình, tránh phán xét đúng sai, mà đặt mình trong không gian sống của các nhân vật để vẽ. Họa sĩ Tạ Huy Long cũng theo đuổi dự án Nam Hải dị nhân liệt truyện 4 năm.