Siêu sao ca nhạc bán đi "gia tài âm nhạc", nhận về hàng trăm triệu USD

Đồng loạt nhiều nghệ sĩ quốc tế bán đi "gia tài âm nhạc"

Những ngôi sao đình đám trong nền công nghiệp âm nhạc thế giới như Bob Dylan, Neil Young, Stevie Nicks, Shakira, Mick Fleetwood... đều đang tham gia vào làn sóng bán sạch gia tài âm nhạc của họ cho các đơn vị có đủ tiềm lực kinh tế.

Như trường hợp nam ca sĩ - nhạc sĩ Bob Dylan, ông đã bán bản quyền toàn bộ các ca khúc do ông sáng tác ra, với mức giá nằm trong khoảng từ 300 đến 400 triệu USD, cho tập đoàn Universal Music Publishing Group.

Thông tin này ngay lập tức gây chấn động làng nhạc quốc tế, bởi đây có lẽ là thương vụ mua bán bản quyền âm nhạc lớn nhất từng thấy đối với một nhạc sĩ đơn lẻ (theo nhận định của tờ New York Times).

Nam ca sĩ - nhạc sĩ Bob Dylan có sự nghiệp trải dài gần 6 thập kỷ với hơn 600 ca khúc do ông tự sáng tác, ông còn từng đoạt giải Nobel Văn học vì những ý thơ trong lời nhạc.

Thương vụ chuyển nhượng bản quyền mà Bob Dylan vừa thực hiện có thể xem là đỉnh cao về mặt chi phí giao dịch chuyển nhượng. Bob Dylan là người sở hữu phần lớn các ca khúc đình đám trong sự nghiệp ca hát của ông, ông tự sáng tác rồi biểu diễn.

Bob Dylan không phải nghệ sĩ đầu tiên và cũng sẽ không phải nghệ sĩ cuối cùng quyết định bán lại bản quyền loạt tác phẩm âm nhạc của mình trong năm 2021 này, thực tế, đang có khá nhiều nghệ sĩ nổi tiếng quyết định bán một phần hoặc toàn bộ tác quyền tác phẩm của họ cho các tập đoàn kinh doanh âm nhạc.

Nam ca sĩ - nhạc sĩ Neil Young đã vừa bán lại tác quyền một nửa số tác phẩm mà ông sở hữu cho tập đoàn Hipgnosis Song Fund (Anh), thương vụ này ước tính đưa về cho Neil Young 150 triệu USD.

Nữ ca sĩ - nhạc sĩ Stevie Nicks của nhóm nhạc Fleetwood Mac đã bán 80% số lượng bản quyền ca khúc cho công ty Primary Wave với giá 100 triệu USD. Nhóm nhạc Imagine Dragons cũng bán bản quyền tác phẩm mà họ sở hữu để nhận về hơn 100 triệu USD từ công ty Concord Music Publishing.

Công ty Hipgnosis Songs Fund chuyên mua bản quyền tác phẩm âm nhạc của những nghệ sĩ nổi tiếng đã chi ra khoảng 670 triệu USD trong khoảng thời gian từ tháng 3/2020 tới tháng 9/2020 để có quyền sở hữu hơn 44.000 nhạc phẩm của các nghệ sĩ như Blondie, Rick James, Barry Manilow, Chrissie Hynde của nhóm The Pretenders...

Trong tuần này, lại vừa có thêm nữ ca sĩ - nhạc sĩ người Colombia - Shakira bán bản quyền của 145 ca khúc cho công ty Hipgnosis; nhạc sĩ người Anh Mick Fleetwood bán bản quyền của khoảng 300 ca khúc cho công ty BMG. Nữ ca sĩ huyền thoại Dolly Parton cũng lên tiếng chia sẻ về việc bà đang cân nhắc sẽ bán lại bản quyền của khoảng hơn 3.000 ca khúc do chính bà tự sáng tác.

Chia sẻ thẳng thắn về việc này, bà Dolly Parton nói: "Rất có thể vì những lý do công việc, những kế hoạch đầu tư và những dự định của gia đình, mà tôi sẽ bán lại bản quyền các tác phẩm mình sở hữu. Tôi đã luôn nghĩ về điều này và tôi chắc chắn rằng nếu tôi thực hiện việc lại bán bản quyền, tôi sẽ có được rất nhiều tiền để thực hiện những kế hoạch mà tôi mong muốn".

Thực tế, việc bỗng nhiên có nhiều nghệ sĩ đình đám bán lại quyền sở hữu các tác phẩm âm nhạc của họ đã được các chuyên gia phân tích khá kỹ lưỡng. Các nghệ sĩ thường không chia sẻ gì nhiều về mục đích của họ, nhưng rõ ràng, đó không phải bước đi tình cờ, ngẫu hứng.

Hiệu ứng từ việc nghe nhạc trực tuyến

Thói quen nghe nhạc trực tuyến của công chúng đã khiến giá trị ca khúc gia tăng theo nhiều cách thức mới. Ước tính giá trị mảng phát hành âm nhạc trực tuyến tại Mỹ đã lên tới 10,3 tỷ USD trong năm 2019.

Số lượng người lựa chọn cách nghe nhạc trực tuyến chắc chắn sẽ còn gia tăng trong thời đại công nghệ. Việc thống kê lượt nghe, lượt tải trên nền tảng trực tuyến lại dễ dàng và độ chính xác cao, khiến việc định giá ca khúc đơn giản hơn. Các nhà đầu tư hoàn toàn có thể dự đoán trước các khoản thu sẽ đạt được trong tương lai từ những nhạc phẩm mà họ sở hữu.

Hơn thế, âm nhạc không bị lạm phát, trượt giá. Việc nắm quyền sở hữu đối với loạt tác phẩm của một nhạc sĩ nổi tiếng đang là lựa chọn hấp dẫn giới đầu tư trong bối cảnh nền kinh tế có nhiều biến động như hiện nay. Âm nhạc là một ngành công nghiệp luôn phát triển ngay cả khi người nghe nhạc đang buồn hay vui, đang kiếm được hay không.

Sau khi mua được bản quyền tác phẩm từ nhạc sĩ, nhà đầu tư có thể thu lợi nhuận từ việc phát hành ca khúc trực tuyến, thu phí tác quyền khi ca khúc được sử dụng trong hoạt động biểu diễn, trong phim, trong show truyền hình... Nhà đầu tư cũng có thể thực hiện những dự án âm nhạc sử dụng chính những ca khúc mà họ đang sở hữu, như làm phim, làm nhạc kịch...

Chính những ca khúc lâu năm lại đang chứng tỏ là sự lựa chọn an toàn, bởi những tác phẩm này đã chịu được sự thử thách của thời gian. Nhiều ca khúc cũ bất ngờ thịnh thành trở lại bởi mạng xã hội liên tục tạo ra những xu hướng mới, bao gồm cả xu hướng nghe nhạc kiểu hoài niệm, cổ điển.

Đôi khi một tác phẩm đã lâu năm bỗng được tìm nghe trở lại chỉ vì nó xuất hiện trong một clip lan truyền trên mạng, khi ấy, một ca khúc lâu năm sẽ lại tiếp tục đem về lợi nhuận từ các lượt nghe trực tuyến và tải ca khúc có trả phí.

Dịch bệnh Covid-19 khiến mọi thứ trở nên khó đoán

Trên khắp thế giới, dịch bệnh Covid-19 vẫn đang diễn ra khó lường, dù cho vắc-xin đã được một số quốc gia điều chế thành công và chuẩn bị đem ra sử dụng trên diện rộng, nhưng điều đó không có nghĩa là cuộc sống của chúng ta sẽ nhanh chóng trở lại bình thường như trước đây, khi chưa xảy ra đại dịch Covid-19.

Sẽ còn mất một khoảng thời gian nữa trước khi các nghệ sĩ có thể lại đi tour lưu diễn, trong khi đó, nguồn thu chính của nhiều nghệ sĩ hiện nay lại đến từ hoạt động lưu diễn. Chẳng hạn, như nhóm nhạc U2 kiếm được 54,4 triệu USD trong năm 2017, nhưng tới 95% số thu nhập này đến từ hoạt động lưu diễn; phí nghe nhạc trực tuyến và tải nhạc có trả phí chỉ đưa về chưa đầy 4% thu nhập.

Để hoạt động lưu diễn của nghệ sĩ có thể diễn ra dễ dàng như trước còn cần nhiều thời gian. Vì vậy, trước sự bấp bênh của sự nghiệp lưu diễn trong hoàn cảnh mới, không ít nghệ sĩ quyết định "bán đứt gia tài âm nhạc" của mình để thu về một số tiền chắc chắn, và số tiền ấy cũng không hề nhỏ.

Nghệ sĩ không muốn gia tài âm nhạc của họ bị "chia 5, sẻ 7" trong những cuộc kiện tụng

Có nhiều nghệ sĩ nổi tiếng thế giới khi ra đi không kịp để lại một bản di chúc đề cập chi tiết tới cách quản lý những gia tài mà họ để lại, trong đó có cả quyền sở hữu đối với các tác phẩm âm nhạc. Tài sản mà nghệ sĩ để lại thường trở thành nguồn cơn của những vụ kiện tụng sau khi họ qua đời.

Vì vậy, nhiều nghệ sĩ khi đến một độ tuổi nhất định sẽ bắt đầu cẩn thận lên kế hoạch cho các hạng mục tài sản mà họ sở hữu. Nhiều người có đời tư phức tạp, kết hôn nhiều lần và có nhiều con, họ không muốn các thành viên trong gia đình kiện tụng lẫn nhau để tranh chấp quyền sở hữu tài sản.

Đặc biệt với các nhạc phẩm, nghệ sĩ luôn muốn ứng xử trân trọng nhất. Việc thực hiện các hoạt động thương lượng, chuyển nhượng bản quyền tác phẩm, cần phải được thực hiện khi nghệ sĩ vẫn còn minh mẫn để có thể đưa ra những quyết định sáng suốt nhất, cả về mặt tài chính cũng như mặt lợi ích cho tương lai của các tác phẩm.

Đó là lý do tại sao đang có nhiều nghệ sĩ cao niên đồng loạt bán đi gia tài âm nhạc của họ. Thực tế, với những nghệ sĩ đã có sự nghiệp âm nhạc đồ sộ như Bob Dylan hay Dolly Parton, họ thực sự không "cần" phải bán gia tài âm nhạc của mình chỉ vì lý do tiền bạc, mà bởi họ "muốn" làm vậy thì đúng hơn.

Một khi bên mua có đủ khả năng chi ra những số tiền "khủng" để mua lại bản quyền tác phẩm, họ cũng có đủ khả năng để chăm sóc tốt nhất, duy trì sức sống, sức ảnh hưởng của các tác phẩm ấy trong những thế hệ người nghe nhạc sau này, nghệ sĩ vì thế mà sẽ an tâm trao lại bản quyền.

Bên mua có thể chi ra những con số lên tới hàng trăm triệu USD, đương nhiên, họ sẽ làm mọi cách để thu về lợi nhuận nhiều hơn con số đã chi ra, suy cho cùng, hành động "tận dụng triệt để" các ca khúc đã mua được bản quyền ấy lại giúp cho ca khúc có độ phủ sóng, có sức sống dài lâu, bền bỉ hơn trong đời sống đại chúng, với những người nghệ sĩ, đó chính là những gì họ hằng mong đợi.