Đà Nẵng: Vì sao số người được xét nghiệm sàng lọc virus SARS-CoV-2 mấy ngày gần đây giảm?

Như tin đã đưa, theo công bố của Ban chỉ đạo Phòng, chống dịch Covid-19 TP Đà Nẵng, tính chung trên toàn TP đến 18h tối 23/8 đã xác định được 11.365 trường hợp F1 (tiếp xúc gần với ca bệnh xác định), 14.301 trường hợp F2 (tiếp xúc gần với người tiếp xúc gần với ca bệnh xác định). Tổng cộng đã cách ly 25.666 trường hợp.

Xét nghiệm Realtime-PCR tại CDC Đà Nẵng.

BCĐ Phòng, chống dịch Covid-19 TP Đà Nẵng cũng cho biết, tính từ ngày 24/7 chiều 23/8, trên địa bàn TP đã có 187.712 người được lấy mẫu xét nghiệm Realtime-PCR (RT-PCR) để sàng lọc virus SARS-CoV2; trong số 375 ca dương tính đã phát hiện có 113 trường hợp điều trị tại Đà Nẵng đã khỏi bệnh.

Đồng thời Ban chỉ đạo Phòng, chống dịch Covid-19 TP Đà Nẵng cũng công bố “Biểu đồ kết quả xét nghiệm RT-PCR theo ngày”tính đến chiều 23/8. Như Doanh nghiệp Việt Nam từng đưa tin, trong biểu đồ này phân rõ đường màu xanh là “số người được xét nghiệm” (theo ngày) và đường màu đỏ là “số người dương tính” (theo ngày).

Theo biểu đồ được cập nhật chiều 23/8 thì từ ngày 14/8 đến ngày 19/8, số lượng người ở Đà Nẵng được xét nghiệm RT-PCR sàng lọc virus SARS-CoV2 đều trên 9.000 đến trên 10.000 người/ngày; cao nhất là ngày 19/8 lên đến 11.064 người được xét nghiệm.

Tuy nhiên từ ngày 20/8 đến ngày 23/8 thì số lượng người được xét nghiệm RT-PCR lại trồi sụt không đều và giảm hẳn so với trước: Ngày 20/8 có 6.374 người, ngày 21/8 chỉ có 3.996 người, ngày 22/8 lên lại 7.033 người và ngày 23/8 có 8.772 người được xét nghiệm.

Sau khi biểu đồ cập nhật đến tối 23/8 được công bố, doanh nhân Trương Phước Ánh, nguyên đại biểu HĐND TP Đà Nẵng đặt câu hỏi: “Vì sao số người được xét nghiệm trong 4 ngày gần đây không đều và thấp hơn mấy ngày trước vậy?”. Nhiều người khác cũng thắc mắc tương tự, khi mà năng lực xét nghiệm hiện nay của Đà Nẵng đã tăng hơn đợt dịch trước rất nhiều.

Biểu đồ kết quả xét nghiệm RT-PCR theo ngày” của TP Đà Nẵng tính đến chiều 23/8.

Để có câu trả lời cho thắc mắc này, sáng sớm nay 24/8, Doanh nghiệp Việt Nam đã có cuộc trao đổi qua điện thoại với BS Lê Thành Chung, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Đà Nẵng (CDC Đà Nẵng):

Năng lực xét nghiệm của Đà Nẵng hiện cao hơn trước nhiều, và TP đang tăng tốc, mở rộng xét nghiệm sàng lọc trong cộng đồng, nên lẽ ra số người được xét nghiệm phải tăng lên hàng ngày. Tuy nhiên nhiều người ngạc nhiên khi thấy 4 ngày gần đây số người được xét nghiệm lại giảm, thậm chí có ngày chỉ còn 1/3 so với trước. Xin ông giải thích giúp vấn đề này?

BS Lê Thành Chung: Số lượng người được xét nghiệm hàng ngày tùy thuộc vào việc lấy mẫu. Ví dụ hôm kia có nhiều “điểm nóng” là các chợ, các khu dân cư… xuất hiện nhiều F0, phải lấy mẫu các trường hợp tiếp xúc gần (F1) để xét nghiệm thì số lượng người được xét nghiệm cũng tăng lên.

Việc lấy mẫu là tùy theo các địa phương thực hiện tại các chợ, các khu phong tỏa, cách ly y tế… nên không phải lúc nào cũng giống nhau và không phải lúc nào cũng tăng lên. Ngày hôm nay cần thiết thì quận, huyện A lấy mẫu 5 “điểm nóng” ở các khu dân cư với khoảng 10.000 dân chẳng hạn, thì số người được xét nghiệm sẽ cao.

Còn ngày mai, theo kế hoạch, họ lấy mẫu ở các chợ thì số người được lấy mẫu sẽ tụt xuống, chỉ còn 4.000 – 5.000 mẫu, nên số người được xét nghiệm theo đó cũng giảm xuống. Như vậy, số lượng người được xét nghiệm hàng ngày tăng hay giảm là tùy theo số lượng lấy mẫu chứ không phải do năng suất xét nghiệm!

Bác sĩ có thể nói rõ thêm về “năng suất xét nghiệm”?

Năng suất xét nghiệm khác với số mẫu cung cấp đến phòng xét nghiệm. Có thể khi nhìn vào biểu đồ cập nhật tối 23/8, thấy số người được xét nghiệm giảm xuống thì có người nghĩ là năng suất xét nghiệm ở Đà Nẵng mấy ngày gần đây làm không tới, nhưng sự thực năng suất xét nghiệm khác với năng suất lấy mẫu.

Chúng tôi hiểu thắc mắc của một số người vì sao Đà Nẵng đang tăng tốc, mở rộng xét nghiệm trên diện rộng mà số người được xét nghiệm giảm xuống. Đó là do số mẫu lấy trong các ngày vừa rồi giảm xuống, chứ không phải do năng suất của các phòng xét nghiệm suy giảm.

Các bệnh viện, các khu dân cư lấy mẫu, đưa tới các phòng xét nghiệm; ngày nào lấy mẫu nhiều thì số người được xét nghiệm nhiều, còn lấy mẫu ít số người được xét nghiệm cũng ít lại. Ví dụ khu dân cư này chỉ có 200 dân thì các quận, huyện phải bỏ ra một ngày để lấy mẫu, nhưng với một nhà máy tới 2.000 người thì cũng lấy mẫu trong một ngày.

Như vậy năng suất lấy mẫu mỗi ngày rất khác nhau. Hôm qua thực hiện ở 10 “điểm nóng” liên quan F0 thì số lượng lấy mẫu có thể lên tới 15.000 người/ngày. Nhưng hôm nay các khu dân cư đã làm hết rồi, chỉ còn một số chợ đang test lại thôi thì số lượng rất ít.

Cụ thể, đến thời điểm này, năng suất lấy mẫu và xét nghiệm sàng lọc RT-PCR mỗi ngày trên địa bàn Đà Nẵng là bao nhiêu, thưa ông?

Việc lấy mẫu không phải do CDC Đà Nẵng mà do các Trung tâm Y tế quận, huyện thực hiện, bình thường năng suất khoảng 3.000 – 4.000 mẫu/ngày và tùy theo tình hình, yêu cầu thực tế trên địa bàn mà có thể tăng cao hơn hoặc thấp hơn, sau đó họ gửi mẫu đến các phòng xét nghiệm.

Còn về năng suất xét nghiệm, hiện CDC Đà Nẵng có thể xét nghiệm lên tới khoảng 10.000 mẫu/ngày, tính chung cả 7 phòng xét nghiệm trên địa bàn TP thì hiện năng suất xét nghiệm đã lên tới mấy chục ngàn mẫu mỗi ngày.Việc số người được xét nghiệm mấy ngày vừa rồi giảm xuống là do số lượng mẫu đem tới các phòng xét nghiệm giảm.

BS dự đoán như thế nào về xu hướng tăng hay giảm số lượng lấy mẫu và xét nghiệm trong thời gian tới trên địa bàn Đà Nẵng?

Có thể nói đến thời điểm này các “điểm nóng’ trên địa bàn Đà Nẵng đã cơ bản được “quét” lấy mẫu hết rồi, bây giờ chỉ làm những đối tượng nào ưu tiên nghi ngờ. Nhiều khu dân cư, nhiều chỗ phong tỏa đã được làm rồi. Do vậy trong thời gian tới, số lượng người được xét nghiệm hàng ngày cũng sẽ có xu hướng giảm xuống, do những người đã được lấy mẫu, đã xét nghiệm có kết quả âm tính rồi thì không làm nữa, hoặc chỉ xét nghiệm lại nên số lượng sẽ giảm.

Bữa trước cả loạt bệnh viện phải lấy mẫu xét nghiệm nên số lượng người được xét nghiệm hàng ngày nhiều, nhưng gần đây thì hầu hết các bệnh viện đã được “giải” phong tỏa, các khu dân cư cũng được “giải” phong tỏa nhiều rồi, chỉ còn một số ít đang tiếp tục phong tỏa, cách ly y tế nên số lượng lấy mẫu xét nghiệm cũng như số lượng người được xét nghiệm mỗi ngày cũng sẽ giảm xuống.

Như hôm 18 – 19/8, một loạt chợ ở quận Thanh Khê và các quận khác đồng loạt lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc, một lực lượng lớn nhân viên y tế được huy động tập trung lấy mẫu gửi đến các phòng xét nghiệm nên số lượng người được xét nghiệm trong thời gan đó cũng tăng cao như biểu đồ đã thể hiện. Còn hiện nay các điểm nóng này đã được “quét” hết rồi thì số lượng người được xét nghiệm hàng ngày có giảm xuống cũng là điều dễ hiểu.

Tất nhiên nếu lại xuất hiện các “điểm nóng” mới thì số lượng lấy mẫu, kéo theo số lượng người được xét nghiệm lại sẽ tăng lên, nhưng rõ ràng không ai mong muốn lại xuất hiện “điểm nóng” như vậy cả!

Xin cám ơn ông!