Khung pháp lý vẫn chưa theo kịp thực tế, game online tại Việt Nam gặp nhiều “thiệt thòi”

Mũi nhọn của nền kinh tế số

Theo báo cáo tổng kết năm 2020 và định hướng năm 2021 của Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Thông tin và Truyền thông) đánh giá, ngành game online là một trong ít ngành công nghiệp nội dung số giữ vững được doanh thu và thị trường lao động ổn định, thậm chí còn tăng nhẹ so với các năm trước.

Theo đó, doanh thu của ngành công nghiệp game online đã tăng từ 4,968 nghìn tỷ đồng của năm 2015 lên mức 11,5 nghìn tỷ đồng năm 2019 và còn tiếp tục tăng. Ngoài ra, các doanh nghiệp ngành game online cũng nộp ngân sách nhà nước 1.150 tỷ đồng năm 2019, so với 490 tỷ đồng năm 2015. Về lao động, con số tăng trưởng còn ấn tượng hơn, từ mức 7.000 người năm 2015 lên đến 24.000 người năm 2019.

Tại toạ đàm “Xây dựng chính sách pháp luật thúc đẩy sự phát triển của trò chơi trực tuyến tại Việt Nam”, ông Nguyễn Quang Đồng, Viện trưởng Viện nghiên cứu Chính sách và Phát triển truyền thông (IPS) đánh giá, thực tế ngành game đang là mũi nhọn trong nền kinh tế số của Việt Nam. Nói về trào lưu toàn cầu (global), hoặc xuất khẩu nội dung số thì ở thời điểm hiện tại, ngành game đang là một trong những mũi nhọn, một trong những điểm sáng khi xuất khẩu nội dung số ra nước ngoài.

Theo ông Đồng, trung bình cứ 25 game tải lên ứng dụng thì sẽ có 1 game của Việt Nam. Và cứ 10 game mobile có nhiều người chơi nhất thường sẽ có 5-6 trò chơi của Việt Nam.

Còn theo ông Dương Vi Khoa, Phó Chủ tịch Hội Thể thao điện tử giải trí Việt Nam, gần đây, game online đã bắt đầu phát triển lên hệ thống game thi đấu và dần dần được công nhận trở thành một bộ môn thể thao điện tử có thể đi thi tại nhiều các cuộc thi lớn trên thế giới cũng như khu vực. Bộ môn này đang ngày càng phát triển mạnh mẽ, được ưa chuộng và trở thành xu hướng của giới trẻ hiện đại không chỉ ở Việt Nam mà trên cả toàn cầu.

“Điều đó cho thấy, thị trường công nghệ số nói chung và ngành game nói riêng đang phát triển mạnh mẽ. Khi được công nhận chính thống, có chính sách và các yếu tố hỗ trợ phù hợp từ các cơ quan quản lý, ngành này có thể phát triển bứt phá mạnh mẽ hơn nữa”, ông Khoa chia sẻ.

Cùng chia sẻ về vấn đề này, ông Nguyễn Thành Trung, Founder & CEO công ty Sky Mavis cho biết, từ vị trí một nước phát triển, phát hành game, thì hiện nay Việt Nam còn được biết đến là một quốc gia có phong trào cũng như năng lực lớn trong việc xây dựng game trên nền tảng blockchain.

Đối với những người làm game, đây như một luồng gió mới. Bởi, thay vì phải xoay xở, vật lộn với thị trường game truyền thống cạnh tranh như trước đây, thì hiện giờ họ có rất nhiều động lực để làm ra sản phẩm lớn hơn nữa phục vụ thị trường.

Trò chơi trực tuyến tại Việt Nam đang gặp nhiều “thiệt thòi” do khung pháp lý vẫn chưa theo kịp thực tế.

Còn nhiều rào cản về vấn đề pháp lý

Theo ông Đồng, tiềm năng của ngành game rất lớn, tuy nhiên, ngành này cũng đang đối mặt với nhiều rào cản về vấn đề pháp lý cho doanh nghiệp như thủ tục đăng ký hoạt động, các vấn đề về tài sản số, thuế…

“Thực tế, hiện nay chúng ta chưa có hành lang pháp lý rõ ràng, quy trình về mặt phát hành tài sản chưa sẵn sàng, sẽ dẫn đến những vấn đề về tranh chấp hay xu thế lừa đảo người dùng qua không gian mạng gia tăng nhiều hơn, tạo ra những lo lắng cho người làm chính sách. Một loạt vấn đề nóng đang được đặt ra cho sự phát triển kinh tế số nói chung và ngành game nói riêng”, ông Đồng chia sẻ.

Từ đó, ông Đồng cho rằng các doanh nghiệp ngành game của Việt Nam đang gặp nhiều “thiệt thòi” do khung pháp lý ở Việt Nam vẫn chưa đủ theo kịp thực tế. Đó chính là lý do nhiều doanh nghiệp game Việt Nam phải đăng ký thành lập ở tại Singapore để được đảm bảo về mặt pháp lý.

Nói về vấn đề này, ông Trương Thanh Đức, Công ty Luật ANVI cho biết, hiện nay vẫn cò nhiều điểm chưa thống nhất và thiếu về luật pháp cho sự phát triển ngành game trên nền tảng công nghệ mới.

“Về những xu hướng công nghệ mới như blockchain, tài sản số, phải thừa nhận một cách chính thức bởi điều đó đã đang và chắc chắn sẽ tồn tại, phát triển mạnh hơn nữa. Tuy nhiên, hiện nay tất cả đều đang hiểu và bàn theo cách còn “bỏ ngỏ””, ông Đức cho biết.

Cụ thể, theo Điều 3.27, Nghị định 72 quy định, đơn vị tiền ảo là một loại công cụ cung cấp dịch vụ, dùng để trao đổi mua bán điểm thưởng, các vật phẩm trong trò chơi.

Mặt khác, Thông tư 24 có giải thích vật phẩm ảo, đơn vị ảo, tiền thưởng, không phải là tài sản, không có giá trị quy đổi thành tiền, thẻ thanh toán, phiếu thưởng, hoặc giao dịch có giá trị bên ngoài trò chơi điện tử. Đặc biệt, quy định không được mua, bán vật phẩm ảo, tiền thưởng giữa những người chơi với nhau.

Do vậy, nếu như chúng ta muốn thay đổi quan điểm, dần dần vận động xây dựng khung chính sách riêng thì cần đi từ những Thông tư, Nghị định như trên trở lên. Ông cho biết thêm, hiện tại thông tư không có cơ sở pháp lý được công nhận nhiều, nên cần phải có luật. Nếu công nhận thì phải sửa đổi bổ sung nhiều luật và văn bản dưới luật như: Dân sự, đầu tư kinh doanh, giao dịch điện tử, ngân hàng, thuế, phòng chống rửa tiền…