Gia Lai: Hỗ trợ hộ kinh doanh áp dụng quy định thuế mới

Thời gian qua, cơ quan thuế trên cả nước đang tích cực triển khai nhiều hoạt động hướng dẫn, tuyên truyền và hỗ trợ để người dân dễ dàng tiếp cận, hiểu rõ và chủ động thực hiện đúng quy định. Đây được xem là bước chuyển đổi quan trọng, góp phần minh bạch hóa hoạt động kinh doanh, tăng tính công bằng trong quản lý thuế, đồng thời thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính - thuế.

Thực hiện Nghị quyết 68-NQ/TW, ngày 6/10/2025, Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 3389/QĐ-BTC, phê duyệt Đề án chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán. Theo đó, từ ngày 1/1/2026, nhóm hộ kinh doanh có doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm sẽ được miễn nộp thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế thu nhập cá nhân.

Ảnh: Báo Gia Lai.

Đối với nhóm hộ có doanh thu từ 200 triệu đến dưới 3 tỷ đồng/năm, sẽ áp dụng phương pháp tính thuế trực tiếp trên doanh thu, tương tự hình thức kê khai hiện nay, với tỷ lệ nộp thuế từ 1,5-10% tùy theo ngành nghề. Mặc dù không phải thực hiện chế độ kế toán phức tạp, nhưng các hộ này vẫn phải lập sổ sách đơn giản, tuân thủ biểu mẫu quy định và kê khai thuế theo quý.

Những hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm và hoạt động trong các lĩnh vực bán lẻ, dịch vụ trực tiếp đến tay người tiêu dùng bắt buộc phải xuất hóa đơn điện tử (HĐĐT) từ máy tính tiền có kết nối với cơ quan thuế. Với nhóm hộ có doanh thu dưới 1 tỷ đồng/năm, việc sử dụng hóa đơn điện tử không bắt buộc, song Bộ Tài chính khuyến khích vẫn nên ghi chép doanh thu đầy đủ để đảm bảo minh bạch và thuận lợi cho công tác quản lý.

Riêng nhóm hộ có doanh thu trên 3 tỷ đồng/năm, sẽ phải chuyển sang phương pháp khấu trừ thuế VAT theo công thức: thuế VAT đầu ra trừ thuế VAT đầu vào bằng thuế VAT phải nộp, cùng với thuế thu nhập cá nhân 17% tính trên lợi nhuận ròng (doanh thu trừ chi phí hợp lý).

Trước những thay đổi này, nhiều hộ kinh doanh đã bắt đầu tìm hiểu và tiếp cận thông tin, tuy nhiên không tránh khỏi lo lắng. Chia sẻ với Báo Gia Lai, chị Nguyễn Thị Thu Ngân, chủ cửa hàng tạp hóa tại phường Quy Nhơn Nam, chia sẻ: “Tôi sẵn sàng chuyển sang kê khai thuế thay vì nộp thuế khoán, nhưng còn băn khoăn chưa rõ cách xác định doanh thu để biết được mình thuộc diện miễn hay phải nộp thuế”.

Trong khi đó, bà Thu Trang, một hộ kinh doanh khác cùng phường, bày tỏ lo ngại về việc phải ghi chép sổ sách và kê khai thuế thủ công, nhất là khi “không quen sử dụng công nghệ thông tin hay phần mềm kế toán”.

Toàn tỉnh Gia Lai hiện có 35.029 hộ kinh doanh đang áp dụng thuế khoán, trong đó 14.554 hộ thuộc diện bắt buộc áp dụng phương pháp kê khai. Để giúp các hộ không bỡ ngỡ, ngành Thuế tỉnh đã xây dựng kế hoạch chi tiết, chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tăng cường tuyên truyền, phổ biến quy định, tổ chức tập huấn, hướng dẫn kê khai. Căn cứ vào hồ sơ kê khai, dữ liệu cơ quan thuế và ý kiến của hội đồng tư vấn thuế cơ sở, các đơn vị sẽ phân loại và xác định nhóm hộ kinh doanh theo đúng Quyết định 3389/QĐ-BTC.

Chi cục Thuế Cơ sở 1, đơn vị đang quản lý 11.204 hộ kinh doanh, được xem là điểm sáng tiên phong khi chủ động tổ chức nhiều hội nghị phổ biến, tư vấn chuyên sâu về quy định mới. Tính đến nay, đơn vị đã xác định 5.730 hộ thuộc diện phải áp dụng phương pháp kê khai, trong đó 1.051 hộ đã sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền và phần lớn số còn lại cũng đã hoàn tất việc cung cấp thông tin doanh thu cho cơ quan thuế.

Ông Nguyễn Quốc Tuấn, Trưởng đội thuế Cơ sở 1, cho biết: “Chúng tôi đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, kết hợp biện pháp nghiệp vụ để xác định doanh thu chính xác, hướng dẫn hộ kinh doanh kê khai và thực hiện đúng quy định mới.”

Theo ông Trần Quang Thành, Phó trưởng Cục Thuế tỉnh Gia Lai, cơ quan thuế đang tập trung hỗ trợ theo từng nhóm hộ kinh doanh, phấn đấu 100% hộ và cá nhân kinh doanh được tiếp cận thông tin và thực hiện đúng quy trình chuyển đổi. Cục Thuế cũng tăng cường chuyển đổi số, rà soát hóa đơn đầu vào, kiểm soát dòng tiền, quản lý hộ kinh doanh trọng điểm và kiểm tra nội ngành, đồng thời phối hợp chặt chẽ với UBND các xã, phường để triển khai đồng bộ việc xóa bỏ thuế khoán.

Mục tiêu hướng đến là xây dựng cơ chế một cửa hỗ trợ hộ kinh doanh, giúp họ dễ dàng chuyển đổi lên doanh nghiệp và thực hiện thủ tục thuế điện tử nhanh chóng, thuận tiện, minh bạch.

Việc chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai được đánh giá là bước tiến tất yếu trong tiến trình hiện đại hóa quản lý thuế tại Việt Nam, góp phần minh bạch nguồn thu, thúc đẩy chuyển đổi số, đồng thời nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật thuế trong cộng đồng hộ kinh doanh.