Bạn cần hiểu đúng về thực phẩm bổ sung?

Ảnh minh họa. Nguồn ảnh: Internet

Có rất nhiều sản phẩm được bán dưới dạng "thực phẩm bổ sung" (được mô tả là "thực phẩm chức năng" ở Hoa Kỳ), có sẵn để mua từ các cửa hàng và qua Internet. Các sản phẩm này bao gồm các chất bổ sung vitamin và khoáng chất (ví dụ: vitamin tổng hợp, vitamin E, kẽm), các sản phẩm từ thực vật hoặc thảo dược, chất bổ sung protein và nhiều sản phẩm khác (ví dụ: glucosamine hoặc probiotics). Thực phẩm bổ sung cũng có sẵn ở nhiều dạng và liều lượng khác nhau, bao gồm viên nén, viên nang, bột, đồ uống, dầu và tùy thuộc vào loại sản phẩm và mục đích sử dụng, ví dụ: thực phẩm bổ sung cho người lớn, thực phẩm bổ sung dinh dưỡng cho người già.

Theo quy định của Liên minh Châu Âu đưa ra định nghĩa sau về "thực phẩm bổ sung" như sau:

"Bất kỳ thực phẩm nào có mục đích bổ sung cho chế độ ăn uống bình thường và là nguồn tập trung vitamin hoặc khoáng chất hoặc chất khác có tác dụng dinh dưỡng hoặc sinh lý, được sử dụng đơn độc hoặc kết hợp và được bán ở dạng định liều."

Các sản phẩm này tập trung vào các chất bổ sung có chứa vitamin, khoáng chất và / hoặc các chất dinh dưỡng khác (ví dụ: axit béo omega 3), mặc dù thông tin về cách các sản phẩm này được quản lý cũng có liên quan đến các loại sản phẩm khác được bán dưới dạng "thực phẩm bổ sung".

Theo một cuộc khảo sát với 2.000 người tiêu dùng Vương quốc Anh (từ 16 tuổi trở lên), được thực hiện vào tháng 9 năm 2018 cho thấy, 59% người tiêu dùng cho biết họ đã uống vitamin, khoáng chất hoặc các sản phẩm bổ sung khác vào một thời điểm nào đó trong năm 2018 và 34% cho biết họ dùng thực phẩm bổ sung hàng ngày (38% của phụ nữ và 29% ở nam giới). Chi tiêu cho các chất bổ sung vitamin và khoáng chất trong năm 2018 ước tính khoảng 442 triệu bảng Anh và các chất bổ sung phổ biến bao gồm dầu gan cá và vitamin tổng hợp, cũng như các chất bổ sung vitamin và khoáng chất đơn lẻ khác.

Thực phẩm bổ sung có phải là thực phẩm chức năng không?

Thực phẩm bổ sung không phải là thực phẩm chức năng, đối với thực phẩm bổ sung có công dụng cung cấp những nguồn chất dinh dưỡng có lợi cho cơ thể. Còn đối với thực phẩm chức năng, đây là sản phẩm có chức năng nhằm giải quyết những vấn đề và mục tiêu cụ thể cho cơ thể. Một sự khác biệt nữa đó chính là thực phẩm bổ sung có thể được sử dụng trong một thời gian dài, còn đối với thực phẩm chức năng chỉ được khuyến cáo sử dụng trong một thời gian ngắn.

Lưu ý khi dùng thực phẩm bổ sung

Rủi ro của thực phẩm bổ sung

Các quy định về cách sản xuất các chất bổ sung có thể ít nghiêm ngặt hơn các quy định về thuốc và việc sản xuất, bán các chất bổ sung ít được quản lý kiểm soát chặt chẽ hơn. Điều này có nghĩa là các thành phần chứa trong chất bổ sung, chất lượng (độ tinh khiết), thông tin được liệt kê trên nhãn và nơi mua chất bổ sung có thể tạo ra rủi ro.

Rủi ro khi mua thực phẩm bổ sung có chứa nhiều hoặc ít thành phần, hoặc thậm chí không có thành phần nào được liệt kê trên nhãn.

Bổ sung quá nhiều, hại nhiều hơn lợi

Vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa (và các chất dinh dưỡng khác) từ thực phẩm bổ sung có thể dễ dàng đạt đến mức vượt quá giới hạn an toàn, điều này có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe.

Thiếu kiến thức về những rủi ro của chất bổ sung đôi khi có thể dẫn đến các vấn đề tiềm ẩn và không lường trước được.Vitamin thường được coi là an toàn, nhưng sử dụng vitamin vượt quá mức quy định có thể gây hại.

Ví dụ: Dư thừa vitamin A có liên quan đến nguy cơ loãng xương cao hơn. Lượng vitamin B6 dư thừa có thể gây ra bệnh thần kinh ngoại vi. Vitamin E với liều lượng lớn hơn 400 đơn vị mỗi ngày có liên quan đến nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân cao hơn.

Thực phẩm bổ sung không thể thay thế lối sống lành mạnh

Vitamin và khoáng chất có xu hướng được hấp thụ từ thực phẩm hơn là từ thực phẩm bổ sung. Để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cần chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều thực phẩm có nguồn gốc thực vật và thực phẩm tươi chưa qua chế biến.

Thay vì phụ thuộc vào thực phẩm bổ sung, các chuyên gia khuyên bạn nên có lối sống lành mạnh như ngủ đủ giấc và tập thể dục, uống rượu điều độ, tránh hút thuốc và kiểm soát huyết áp cũng như mức cholesterol trong máu.

Mặc dù bằng chứng về lợi ích của một số chất bổ sung còn chưa rõ ràng, nhưng có bằng chứng rõ ràng rằng việc ăn một chế độ ăn uống cân bằng với nhiều trái cây và rau quả có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe.