Cảnh báo từ chuyên gia: Hai dấu hiệu ngứa tưởng chừng vô hại lại là tín hiệu cảnh báo ung thư gan

Công dụng của gan đối với cơ thể

Trong y học cổ truyền, gan được ví như “tướng quân”, đảm nhiệm vai trò điều tiết khí huyết, hỗ trợ tiêu hóa và giữ cân bằng nội môi. Về mặt khoa học, gan thực hiện hơn 500 chức năng khác nhau, bao gồm trao đổi chất, lọc độc tố, sản xuất mật và dự trữ năng lượng.

Nhịp sống hiện đại với áp lực công việc, chế độ ăn uống thiếu khoa học, lạm dụng rượu bia và thuốc men khiến gan dễ rơi vào tình trạng “quá tải”. Tổn thương gan kéo dài nhiều năm có thể dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm, trong đó có ung thư gan - căn bệnh đang nằm trong nhóm có tỷ lệ tử vong cao nhất tại Việt Nam cũng như trên thế giới.

Đáng lo ngại, phần lớn bệnh nhân chỉ được chẩn đoán khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, khối u phát triển lớn hoặc di căn, bỏ lỡ cơ hội điều trị hiệu quả. Do đó, việc nhận diện sớm các dấu hiệu bất thường từ cơ thể có vai trò quyết định trong việc điều trị và kéo dài sự sống.

Ảnh minh họa

Hai dấu hiệu ngứa cảnh báo sớm ung thư gan

Ngứa da kéo dài

Thông thường, ngứa da được quy cho nguyên nhân dị ứng hoặc thay đổi thời tiết. Tuy nhiên, ở bệnh nhân gan, tình trạng ứ mật do rối loạn chuyển hóa khiến muối mật thấm vào máu, kích thích các đầu dây thần kinh dưới da và gây ngứa. Điểm đặc trưng là tình trạng này không thuyên giảm ngay cả khi dùng thuốc chống dị ứng, thậm chí ngứa lan rộng và kéo dài.

Ngứa và khó chịu ở mắt

Theo quan niệm Đông y, “gan khai khiếu ra mắt”, nghĩa là chức năng gan có ảnh hưởng trực tiếp đến đôi mắt. Khi gan tổn thương, chức năng dự trữ và điều hòa huyết dịch suy giảm, dẫn đến khô, ngứa, đỏ mắt, thậm chí nhạy cảm hơn với ánh sáng. Đây có thể là tín hiệu sớm cảnh báo bệnh lý về gan, bao gồm cả ung thư gan.

Những tín hiệu khác cho thấy gan đang “kêu cứu”

Ngoài hai vị trí ngứa đặc trưng, tổn thương gan thường kèm theo nhiều biểu hiện khác như:

Tóc: rụng nhiều, bạc sớm ở hai bên thái dương.

Mắt: khô, đỏ, mỏi, giảm thị lực.

Miệng: có vị đắng, khô miệng, hơi thở nặng mùi.

Da: xuất hiện nám, mụn trứng cá dai dẳng.

Tinh thần: dễ cáu gắt, mệt mỏi, khó tập trung.

Bụng: chướng hơi, đầy bụng, tiêu hóa kém.

Nước tiểu & phân: nước tiểu vàng đậm, phân bất thường.

Móng tay: giòn, xuất hiện vệt sọc hoặc đốm trắng.

Giấc ngủ: khó ngủ, hay mơ, uể oải ban ngày.

Theo các chuyên gia, nếu một người xuất hiện từ 3 triệu chứng trở lên, rất có thể gan đã bị quá tải và cần được thăm khám y tế kịp thời.

Ba điều cấm kỵ và một việc cần làm để bảo vệ gan

Ba điều cấm kỵ:

Thức khuya kéo dài: Gan hoạt động mạnh nhất vào khung giờ 23h–3h sáng. Thức khuya khiến quá trình tự phục hồi bị cản trở, làm tăng nguy cơ tổn thương mạn tính.

Thường xuyên tức giận: Cảm xúc tiêu cực khiến khí huyết ngưng trệ, ảnh hưởng đến chức năng điều tiết của gan. Đông y có câu “nộ tắc thương can” - tức giận hại gan.

Tự ý dùng thuốc: Nhiều loại thuốc được chuyển hóa tại gan, nếu lạm dụng hoặc dùng sai chỉ định dễ gây độc tính, khiến gan suy yếu nhanh chóng.

Một việc cần làm:

Tập luyện thể chất đều đặn: Hoạt động thể chất giúp tăng tuần hoàn máu, giảm mỡ gan và hỗ trợ gan đào thải độc tố. Ngồi lâu, ít vận động làm tăng nguy cơ béo phì và gan nhiễm mỡ - một trong những yếu tố khởi phát ung thư gan. Các chuyên gia khuyến nghị: mỗi người nên dành tối thiểu 150 phút vận động mức trung bình mỗi tuần (như đi bộ nhanh, đạp xe, yoga...) để duy trì sức khỏe gan.

Ung thư gan là căn bệnh nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và phát hiện sớm nếu con người lắng nghe cơ thể. Những triệu chứng tưởng chừng nhỏ nhặt như ngứa da hay ngứa mắt kéo dài không nên coi thường. Bảo vệ gan chính là chìa khóa quan trọng trong phòng chống ung thư, đồng thời duy trì tuổi thọ và chất lượng cuộc sống.