Jack Ma dự đoán 6 ngành nghề có nguy cơ bị trí tuệ nhân tạo thay thế hoàn toàn trong tương lai gần

Với sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo (AI), dự đoán của tỉ phú Jack Ma về việc 50% công việc có thể bị AI thay thế trong tương lai gần đang dần trở thành hiện thực. Là người sáng lập tập đoàn Alibaba và sở hữu khối tài sản lên tới 24,8 tỉ USD (tính đến tháng 6-2022), Jack Ma không chỉ nổi bật trong giới kinh doanh mà còn thường xuyên đưa ra những nhận định gây chú ý. Trong số những ngành nghề có khả năng bị thay thế sớm nhất, đáng chú ý là 6 lĩnh vực sau:

1. Biên – phiên dịch

Trước đây, khi thương mại quốc tế phát triển mạnh, nhu cầu về biên phiên dịch tăng cao, kéo theo mức lương hấp dẫn và sự bùng nổ đào tạo các chuyên ngành ngoại ngữ như tiếng Anh, tiếng Đức, tiếng Nhật hay tiếng Hàn tại các trường đại học lớn. Tuy nhiên, sự xuất hiện của các phần mềm dịch thuật hiện đại đã thay đổi cục diện.

Ngày nay, công nghệ dịch thuật thông minh có thể chuyển đổi giọng nói, hình ảnh và văn bản với độ chính xác lên tới 99% và tốc độ phản hồi gần như tức thì. Điều này vượt xa khả năng xử lý của con người, khiến vai trò của các biên phiên dịch truyền thống ngày càng bị thu hẹp.

Ảnh minh họa.

2. Tài xế

Tháng 6 năm nay, Thượng Hải (Trung Quốc) đã cho ra mắt dịch vụ taxi không người lái trực tuyến đầu tiên, và đến tháng 7, xe buýt không người lái đầu tiên cũng đã được giới thiệu. Các hãng xe lớn như Tesla, Audi, Mercedes-Benz đang chạy đua phát triển công nghệ tự lái.

Trong bối cảnh taxi truyền thống còn tồn tại nhiều bất cập như từ chối đón khách, đi đường vòng hay khó bắt xe giờ cao điểm, phương tiện tự lái hứa hẹn sẽ giải quyết triệt để những vấn đề này. Việc đặt xe qua ứng dụng và di chuyển bằng xe tự lái có thể sẽ trở thành xu hướng phổ biến trong tương lai không xa.

3. Người trung gian

Trước kia, hệ thống hậu cần chưa hoàn chỉnh, giao thông lạc hậu và thông tin không đồng bộ khiến người tiêu dùng khó tiếp cận sản phẩm trực tiếp từ nhà sản xuất. Khi đó, vai trò của người trung gian là không thể thiếu.

Tuy nhiên, hiện nay hệ thống logistics đã phát triển toàn diện, hàng hóa có thể vận chuyển nhanh chóng từ Nam ra Bắc, vượt sông qua biển và thậm chí được giao ngay trong ngày. Người tiêu dùng chỉ cần mở máy tính là có thể tiếp cận trực tiếp các sản phẩm từ nhà sản xuất và đặt hàng dễ dàng.

Điều này khiến vai trò truyền thống của người trung gian dần bị loại bỏ. Những người làm đại lý hay bán buôn nay chuyển hướng sang kiếm lợi nhuận từ dịch vụ, như lắp đặt, bảo trì – điển hình là các đại lý máy điều hòa hiện kiếm chủ yếu từ phí dịch vụ thay vì chênh lệch giá sản phẩm.

4. Công nhân lắp ráp

Trong thời kỳ công nghiệp, công nhân đóng vai trò chủ chốt trong dây chuyền lắp ráp. Nhưng với sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo, tiêu chuẩn về hiệu suất và độ chính xác ngày càng cao.

Foxconn – tập đoàn công nghệ lớn – đã đầu tư 340 triệu USD để nghiên cứu và triển khai AI, dự kiến sử dụng tới 200.000 robot trong tương lai. Hiện tại, hãng đã đưa vào vận hành 60.000 robot công nghiệp tại các nhà máy ở Trung Quốc. Những con số này đồng nghĩa với việc hàng trăm nghìn công nhân đang đối mặt với nguy cơ mất việc.

5. Người phục vụ

AI đã len lỏi vào lĩnh vực dịch vụ, bắt đầu từ siêu thị không người phục vụ đầu tiên tại Hàng Châu đến các nhà hàng hoàn toàn tự động. Tại một số khách sạn, toàn bộ quy trình từ đặt phòng, mở cửa, thanh toán đến trả phòng đều được vận hành qua điện thoại di động mà không cần đến bất kỳ nhân viên nào.

Ngành dịch vụ vốn là lựa chọn của nhiều lao động phổ thông do yêu cầu đầu vào thấp, nhưng cũng chính vì thế, họ dễ dàng bị thay thế bởi máy móc có khả năng vận hành 24/7 và độ chính xác cao.

6. Nhân viên ngân hàng

Hiện nay, lượng giao dịch trực tiếp tại các chi nhánh ngân hàng ngày càng giảm, nhường chỗ cho các thiết bị đầu cuối thông minh và ứng dụng điện thoại. Người dùng không còn phải xếp hàng mà có thể thực hiện hầu hết các giao dịch như chuyển tiền, thanh toán, mở tài khoản chỉ bằng vài thao tác đơn giản.

Việc kích hoạt thẻ ATM – trước đây cần nhân viên hỗ trợ – giờ đây cũng đã được thực hiện hoàn toàn qua máy. Với sự hỗ trợ của AI, các dịch vụ ngân hàng trở nên tiện lợi và hiệu quả hơn bao giờ hết, kéo theo nguy cơ cắt giảm nhân sự ngày một rõ rệt.

Trí tuệ nhân tạo đang dần thay đổi cục diện thị trường lao động toàn cầu. Việc thích nghi, nâng cao kỹ năng và chuyển dịch sang các ngành nghề có khả năng sáng tạo, yêu cầu tư duy phản biện và tương tác con người sẽ là chìa khóa giúp người lao động không bị tụt lại trong kỷ nguyên số.