Rau dền gai - 'thần dược' chữa bệnh trồng đơn giản tại vườn nhà

Cây rau dền gai hay dền hoang (danh pháp: Amaranthus spinosus) là loài thực vật có hoa thuộc họ dền. Đây là loài cây thân thảo, có bộ rễ khỏe, ăn sâu nên khả năng chịu hạn, chịu nước tốt, sức nảy mầm cao.

Đặc biệt, ngoài việc dùng làm gia vị trong các món ăn, dền gai còn được coi là một vị thuốc trong vườn nhà bởi tính dễ trồng và ứng dụng trong việc chữa bệnh cao.

Dền gai có nhiều loại là trắng, đỏ. Dền trắng có thân, lá đều xanh, phiến lá hẹp, hình lá liễu. Còn dền đỏ là loại rau có lá hơi tròn đều hoặc tròn như vỏ hến, có loại lá dài to; thân, cành, lá có màu huyết dụ. Công dụng của các loại rau dền này đều như nhau nên có thể lựa chọn giống nào tùy theo người trồng.

Rau dền sinh trưởng tốt ở nhiệt độ 25 – 300C, nếu có độ ẩm cao thì cây cho nhiều cành lá. Rau dền có thể trồng quanh năm nhưng thời vụ gieo trồng tốt nhất là từ tháng 2 đến tháng 7 hàng năm.

Kỹ thuật trồng cây rau dền gai có thể gieo trực tiếp sau đó tỉa ăn dần hoặc trồng cây con ở khoảng cách trồng 5 x 7cm. Hạt dền nhỏ khi gieo nên trộn hạt với một nắm đất khô để gieo cho hạt phân bố đều trên khay.Khi cây được 2-3 lá tiến hành tỉa thưa sao cho khoảng cách giữa các cây là 3-4cm. Tưới hoặc bón phân định kỳ 7-10 ngày/lần.

Ngoài ra, vì hạt rau dền rất nhỏ nên cần phải làm đất thật kỹ (làm đất nhuyễn) để hạt dền nảy mầm đều. Nếu muốn gieo đều hạt thì hãy lưu ý khi gieo nên trộn hạt với tro bếp để gieo cho đều. Nếu vườn rộng nên làm luống có kích thước chiều rộng từ 0,9–1,0m, còn chiều dài tùy theo kích thước vườn để tiện chăm sóc.

Do rau dền gai mọc hoang nên khi trồng cũng khá nhiều cỏ mọc xung quanh do đó cần thiết phải nhổ cỏ thường xuyên và tưới nước. Mỗi lần thu hoạch nên bón phân để cây có độ sinh trưởng đều, lá xanh, mập.

Trồng cây rau dền ít bị sâu bệnh, nếu có chủ yếu là các loài sâu ăn lá như sâu róm, sâu xanh, sâu khoang. Có thể dùng thuốc bảo vệ thực vật để phun phòng trị nhưng lưu ý khi dùng thuốc bảo vệ thực vật phải theo nguyên tắc an toàn cho cả gia đình và đảm bảo thời gian cách ly. Không được dùng các loại thuốc cấm, không sử dụng quá liều quy định.

Tác dụng của cây rau dền gai

Dền gai là loại rau quen thuộc thường được bà con nhiều nơi hái lá nấu canh. Cây mọc hoang và được trồng khắp nơi, hầu như vườn nhà nào cũng có. Ngoài công dụng làm rau ăn, dền gai còn được xem như là một vị thuốc quý chữa được nhiều bệnh. Toàn cây được dùng làm thuốc.

Theo y học cổ truyền, dền gai có vị ngọt nhạt, tính hơi lạnh; có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, trừ thấp, thu liễm ngừng tả. Thường dùng trị phù thũng, bệnh về thận, chữa lỵ và làm thuốc điều kinh. Phần cây trên mặt đất được dùng làm thuốc chữa bỏng, đắp tiêu viêm mụn nhọt. Lá có tính long đờm và được dùng trị ho và các bệnh về đường hô hấp. Hạt dùng để đắp, băng bó chấn thương...