Thứ quả được ví là “gia vị vạn năng” của người Tày, là nguyên liệu làm món măng muối ngon bất bại, giá 150.000 đồng/kg

Quả mắc mật hay quả móc mật, là một loại quả vô cùng phổ biến ở nước ta, đặc biệt là tại các tỉnh thành miền núi phía Bắc như Cao Bằng, Lạng Sơn hay Bắc Kạn. Loại quả này có mùi vị vô cùng nổi bật, mang đậm nét đặc trưng và được dùng như một thứ gia vị tẩm ướp có “1 không 2” mà không nơi nào khác có được.

Ảnh minh họa.

Tên gọi mắc mật của loại quả này vốn được lấy từ tiếng dân tộc Tày, có nghĩa là “trái ngọt”. Đó là bởi quả mắc mật có vị ngọt chua, thanh nhẹ rất dễ ăn, khiến cho người dân thường dùng nó để ăn vặt. Ngoài ra do có hình dáng gần giống như quả hồng bì, nên trái mắc mật còn được gọi là quả hồng bì núi.

Mùa ra quả mắc mật thường bắt đầu khi cây ra hoa vào tháng 3 âm lịch, sau đó tạo thành quả vào tháng 6, tháng 7. Khi này bà con dân tộc sẽ rủ nhau đi hái quả mắc mật từ sáng sớm, và chỉ trở về khi đã hái được đầy một gánh quả trên lưng.

Quả mắc mật chín có thể ăn trực tiếp hoặc được dùng để muối xổi, tẩm ướp với các loại thịt thú rừng để gia tăng thêm hương vị cho chúng. Thậm chí lá mắc mật cũng có thể được dùng để tẩm ướp món ăn, do có vị chua đắng khó có thể lẫn đi đâu được.

Để tiện cho việc bảo quản và sử dụng lâu ngày, quả mắc mật tươi thường sẽ được đem đi phơi khô dưới trời nắng to trong 3-4 ngày. Khi đó quả sẽ bay hết nước bên trong, đường sẽ cô đặc lại khiến quả chuyển sang màu đen và có vị ngọt, thậm chí ngửi được cả mùi thơm của đường toát ra.

Vài năm trở lại đây, người dân thành phố bỗng nhiên săn lùng quả mắc mật ráo riết trên các chợ mạng và trang thương mại điện tử. Điều đó khiến giá trị của loại quả này tăng cao phi mã, thay vì trước kia người dân còn vứt đi không tiếc.

Quả mắc mật tươi hiện được bán với mức giá từ 35.000 đến 50.000 đồng/kg tùy thuộc vào chất lượng. Đối với quả khô sẽ được bán với mức giá từ 130.000 đến 150.000 đồng/kg. Có thời điểm loại quả này thu hút đến mức giá trị tăng vọt lên đến 280.000 đồng/kg quả khô mà vẫn cháy hàng.

Quả mắc mật rất thơm ngon, lại có vị chua ngọt độc đáo, khi tẩm ướp với thịt lợn, thịt vịt sẽ khiến món ăn trở nên cực kỳ hấp dẫn khi nướng, quay,... Thêm vào một chút gia vị mặn, cay sẽ biến món ăn thành cực phẩm, ăn hoài không chán.

Để chọn được những trái mắc mật tươi ngon nhất, bạn hãy dựa vào độ keo dính khi tách đôi quả ra. Nếu quả khi tách ra hơi dính dính, nếm thử có vị ngọt thanh thì tức là quả ngon, có thể ăn luôn hoặc dùng để tẩm ướp tùy ý.

Quả mắc mật khô thường được đóng thành các túi kín, nếu muốn dùng làm gia vị thì bạn cần giã nát chúng ra, sau đó trộn cùng với một số gia vị khác liên quan rồi mới dùng để tẩm ướp cho món ăn.

Ngoài việc dùng làm gia vị, quả mắc mật còn có thể được chế biến thành các loại mứt hoa quả, thậm chí pha trà để uống hàng ngày. Thêm chút đá lạnh vào cốc trà mắc mật thật chẳng khác nào như đang uống một cốc nước sấu giải nhiệt mùa hè.

- Video: Những thứ không nên để trong hành lý ký gửi khi đi máy bay. Nguồn: Top List/EVA.