Tranh cãi tắm đêm có gây đột quỵ không? Câu trả lời của chuyên gia khiến nhiều người 'sốc nặng'

Tại Việt Nam, mỗi năm ghi nhận khoảng 230.000 ca đột quỵ, trong đó 90% để lại di chứng, 50% ca bệnh tử vong.

Đáng lưu ý, những năm gần đây, tỉ lệ bệnh nhân trẻ bị đột quỵ ngày càng tăng, tại các bệnh viện lớn như Bạch Mai, Trung ương Quân đội 108, tỉ lệ bệnh nhân đột quỵ dưới 40 tuổi chiếm 10-17%.

Với người trẻ, nhiều người cho rằng tắm đêm chính là một trong những nguyên nhân gây đột quỵ. Vậy đâu là sự thật?

TS Lương Quốc Chính, khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bạch Mai khẳng định, đến nay chưa có bằng chứng nào khẳng định tắm gội đêm là nguy cơ gây đột quỵ.

Tắm đêm không phải nguyên nhân gây đột quỵ

Các tài liệu y khoa trên thế giới cho thấy, đột quỵ thay đổi theo mùa, tỉ lệ mắc đột quỵ cao hơn hẳn vào mùa đông. Bệnh nhân bị đột quỵ vào mùa đông cũng có tiên lượng xấu hơn và tỉ lệ tử vong cao hơn hẳn.

Trong nghiên cứu mang tính bước ngoặt, nếu nhiệt độ giảm 5 độ C sẽ khiến tỉ lệ nhập viện vì đột quỵ tăng thêm 7%.

Đặc biệt, các thống kê chỉ ra đột quỵ xảy ra nhiều nhất vào thời điểm ban ngày từ 8-12h. Ban đêm cũng xảy ra nhưng không thường xuyên.

Riêng những người có yếu tố nguy cơ, đặc biệt là rung nhĩ, đột quỵ có thể xảy ra bất cứ thời điểm nào trong ngày.

TS Chính nhấn mạnh, hiện tượng hay gặp nhất sau tắm gội đêm là chóng mặt, choáng váng, nguyên nhân do giãn mạch vì tắm nước nóng.

TS Chính giải thích, khi thời tiết lạnh, mạch máu luôn co lại. Khi tắm, nhất là tắm vào ban đêm bằng nước ấm, mạch máu khi đó sẽ giãn ra khiến máu ở trung tâm dồn ra ngoại vi đột ngột gây hiện tượng “ăn cắp máu”. Đây là nguyên nhân làm giảm lượng máu đến tim, đến não, gây hiện tượng choáng váng, ngất xỉu sau tắm. Hiện tượng này khác với đột quỵ.

Đó cũng là lý do khi tắm thuốc bắc, ngâm mình trong bồn nước nóng thuốc bắc, nhiều người cảm thấy lâng lâng, choáng váng tưởng bị say thuốc.

Trường hợp ngâm mình trong nước lạnh đột ngột cũng có thể kích hoạt dẫn tới nhồi máu cơ tim hoặc mất trí nhớ thoáng qua.

Vào năm 2017, chuyên gia phẫu thuật thần kinh Joji Inamasu cùng các cộng sự tại Đại học Y Fujita, Nhật Bản từng công bố nghiên cứu trên 1.939 bệnh nhân đột quỵ, cho thấy tắm không liên quan đến đột quỵ.

Trong 1.939 bệnh nhân, có 1224 bệnh nhân nhồi máu não, 505 xuất huyết trong não và 210 trường hợp xuất huyết dưới nhện. Trong số này có 78 trường hợp bị đột quỵ khi tắm, trong đó nhồi máu não 32 trường hợp (chiếm 2,6%), xuất huyết não 28 ca (chiếm 5,5%) và xuất huyết dưới nhận 18 ca (chiếm 8,6%).

Nghiên cứu cho biết, dù đột quỵ ở thể nào, chỉ có một số ít bệnh nhân được phát hiện gục trong bồn tắm.

Nhóm nghiên cứu kết luận, tỉ lệ bị xuất huyết não cao hơn khi tắm chủ yếu nằm trên nhóm đối tượng dễ bị tổn thương.

Thậm chí một nghiên cứu tại Nhật Bản đăng tải trên tạp chí Heart vào tháng 5/2020, theo dõi hơn 30.000 người trong độ tuổi từ 40 – 59 trong suốt 19 năm (1990 – 2009) cho thấy, tắm bồn thường xuyên bằng nước ấm còn giúp giảm đáng kể nguy cơ tăng huyết áp, giảm 28% nguy cơ mắc bệnh tim và giảm 26% nguy cơ bị đột quỵ.

Nếu sử dụng nước nóng hơn, sẽ làm giảm 35% nguy cơ mắc bệnh tim, nguy cơ đột quỵ không giảm thêm.

Tuy nhiên với nhóm người cao tuổi, các nhà khoa học khuyến cáo không nên tắm bồn nước nóng vì có thể gặp cơn đau tim do sự thay đổi đột ngột của nhiệt độ.