Chuyên gia giải đáp loạt vướng mắc về nhiều loại thuế

DNVN - Lo ngại thuế quan Mỹ, vướng mắc thuế giá trị gia tăng hay những điểm mới về thu nhập cá nhân là các vấn đề trọng tâm được các chuyên gia giải đáp tại hội thảo chuyên sâu về chính sách thuế 2025 do ACCA tổ chức sáng ngày 10/9. Các doanh nghiệp đang đứng trước nhiều thách thức nhưng cũng mở ra cơ hội nếu nắm rõ chính sách.

Nhiều điểm mới trong Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân / Chuỗi hội thảo gỡ vướng về chính sách thuế 2025 do ACCA tổ chức sẽ bắt đầu từ ngày 9/9

Trong khuôn khổ chuỗi hội thảo chuyên sâu tháo gỡ vướng mắc về chính sách thuế 2025 do ACCA tổ chức, các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực tư vấn thuế đã thảo luận và giải đáp nhiều vấn đề cấp bách mà cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đang quan tâm.

Lo ngại thuế hàng trung chuyển

Những động thái gần đây của Tổng thống Donald Trump, đặc biệt là các mức thuế đối ứng và thông tin về thuế 40% cho "hàng trung chuyển" đang gây nhiều lo ngại cho doanh nghiệp Việt Nam.

Bà Trang Phạm - Phó Tổng giám đốc Tư vấn thuế, EY Việt Nam khẳng định hiện chưa có định nghĩa rõ ràng về "hàng trung chuyển" phải chịu mức thuế 40%. Theo quy tắc xuất xứ mà Cơ quan Hải quan và Bảo vệ biên giới Mỹ (CBP) đang áp dụng, hàng hóa phải trải qua quá trình "chuyển đổi đáng kể" tại Việt Nam mới được coi là có xuất xứ Việt Nam (Made in Vietnam) và tránh được mức thuế này.

Bà Trang Phạm - Phó Tổng giám đốc Tư vấn thuế, EY Việt Nam.

Ông Lê Khánh Hưng - Giám đốc tư vấn Hải quan, thương mại quốc tế, EY Việt Nam nhấn mạnh Mỹ đang đặc biệt chú ý đến nguy cơ Việt Nam trở thành điểm trung chuyển hàng hóa từ Trung Quốc. Với kim ngạch nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam khoảng 90 tỷ USD và xuất khẩu từ Việt Nam sang Mỹ lên tới 125 tỷ USD, sự thận trọng của Mỹ là điều dễ hiểu.

Ông Hưng đưa ví dụ về một sản phẩm được sản xuất chính tại Trung Quốc, sau đó chỉ tháo rời và lắp ráp lại tại Việt Nam. Dù có thể đạt tỷ lệ RVC (Regional Value Content) hoặc chuyển đổi mã HS theo các FTA để ghi nhãn "Made in Vietnam", phía Mỹ vẫn có thể kết luận chưa đạt tiêu chí "chuyển đổi đáng kể" và coi đó là hàng Trung Quốc.

"Cho đến nay, Mỹ chưa đưa ra định nghĩa chính thức về hàng hóa trung chuyển. Bộ Công Thương cũng đã xác nhận điều này. Doanh nghiệp cần lưu ý rằng Mỹ đang ưu tiên đánh giá quy trình sản xuất thực tế, không chỉ dựa vào các chỉ tiêu định lượng", ông Hưng khuyến nghị.

Gỡ vướng về thuế giá trị gia tăng

Liên quan đến thuế giá trị gia tăng (GTGT), nhiều doanh nghiệp băn khoăn về Công văn 434/2025 của Cục thuế Vĩnh Long, theo đó, việc thanh toán chậm so với hợp đồng sẽ không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào.

Bà Trang Phạm giải thích, Nghị định 181 quy định nếu đến hạn thanh toán mà chưa có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt, doanh nghiệp phải kê khai điều chỉnh giảm số thuế GTGT đầu vào. Một số cục thuế hiểu rằng doanh nghiệp sẽ mất vĩnh viễn khoản thuế này, kể cả khi thanh toán sau đó.

Tuy nhiên, theo quan điểm của EY, điều kiện cốt lõi để được khấu trừ thuế GTGT đầu vào là: hàng hóa, dịch vụ phục vụ hoạt động chịu thuế; có hóa đơn hợp lệ và (iii) có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt. Luật không quy định việc phải thanh toán đúng hạn. Do đó, nếu doanh nghiệp đã thanh toán sau đó thì vẫn có quyền kê khai bổ sung để khấu trừ, miễn là chưa bị cơ quan thuế thanh tra, kiểm tra.

Một số doanh nghiệp chọn cách không kê khai ngay mà đợi thanh toán xong mới kê khai để tránh phải điều chỉnh. Đây cũng là phương án được phép nếu không làm thay đổi số thuế phải nộp hoặc quyền hoàn thuế của kỳ trước.

Ông Hoàng cũng khẳng định công văn của Cục Thuế Vĩnh Long chỉ là một cách diễn giải nghị định, và doanh nghiệp vẫn có quyền kê khai bổ sung khi đã thanh toán.

Các chuyên gia tại phiên thảo luận.

Tại sự kiện, các doanh nghiệp chế xuất và doanh nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu đặc biệt quan tâm đến việc áp dụng thuế GTGT 0% cho dịch vụ và cách xác định hoạt động xuất khẩu.

Bà Trang Phạm cho biết đây là vấn đề "nóng" sau khi Nghị định 181 được ban hành. Nghị định định nghĩa "dịch vụ xuất khẩu" là dịch vụ cung cấp trực tiếp cho tổ chức trong khu phi thuế quan, được tiêu dùng trong khu phi thuế quan và phục vụ trực tiếp cho hoạt động xuất khẩu.

Cụm từ "phục vụ trực tiếp cho hoạt động xuất khẩu" gây ra nhiều cách hiểu khác nhau: liệu các dịch vụ ngân hàng, tư vấn, pháp lý có được tính không, hay chỉ những dịch vụ liên quan trực tiếp đến quá trình sản xuất hàng xuất khẩu?

Ban đầu, nhiều doanh nghiệp lo ngại các dịch vụ như ngân hàng, tư vấn, luật sẽ phải chịu thuế GTGT 10%. Tuy nhiên, Điều 17 và đặc biệt điểm 5 của Điều 17 trong Nghị định 181 đã làm rõ: mức thuế 0% áp dụng cho hàng hóa, dịch vụ cung cấp cho tổ chức trong khu phi thuế quan, được tiêu dùng trong khu phi thuế quan và phục vụ trực tiếp cho hoạt động sản xuất xuất khẩu của tổ chức đó, mà không phục vụ cho bất kỳ hoạt động nào khác không phải là sản xuất xuất khẩu.

Các chuyên gia khuyến nghị doanh nghiệp chế xuất có hoạt động thương mại cần lưu ý đến hồ sơ, hợp đồng và các cam kết là vô cùng quan trọng để bảo đảm tuân thủ đúng quy định.

Tại hội thảo, doanh nghiệp và chuyên gia cũng đã trao đổi nhiều vấn đề liên quan đến thuế tiêu thụ đặc biệt, Luật Hải quan, quyết toán thuế cho cá nhân có nhiều thu nhập, vấn đề hoàn thuế khi hàng hoá nhập khẩu từ 1 nước thứ ba sau đó xuất khẩu sang nước khác...

Phiên trao đổi đã mang đến những phân tích chuyên sâu và giải đáp thực tiễn dành riêng cho các doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp quy mô lớn, với sự đồng hành của các chuyên gia hàng đầu đến từ EY, Deloitte Việt Nam.

Trước phiên thảo luận, bà Trang Phạm - Phó Tổng Giám đốc, Tư vấn Thuế, Công ty TNHH Ernst & Young Việt Nam đã cung cấp những thông tin cập nhật về thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế đối ứng, xuất nhập khẩu cho doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp lớn.