EVFTA: Doanh nghiệp Việt Nam cần làm gì khi EU rất mạnh về logistics?

Đây là nhận định của các chuyên gia tại hội thảo ngành logistics Việt Nam trước cơ hội và thách thức từ Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU vừa diễn ra tại TP.HCM

Quang cảnh hội thảo. (Ảnh: Huệ Như)Có thể bạn quan tâm

Cánh cửa rộng cho xuất khẩu và thu hút đầu tư

Việt Nam hiện có khoảng 1.300-1.500 doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics, đứng thứ 39/160 quốc gia tham gia điều tra của World Bank về chỉ số năng lực Logistics (LPI) năm 2018. Đồng thời, đứng thứ tư trong ASEAN sau Singapore, Malaysia, Thái Lan.

Từ năm 2017, chính phủ Việt Nam đã xác định mục tiêu cụ thể cho ngành Logistics là đưa Việt Nam trở thành trung tâm Logistics của khu vực vào năm 2025. Kế hoạch chính sách này đã, đang được dần hiện thực hóa với rất nhiều nỗ lực như: thu hút đầu tư nước ngoài, cải cách thủ tục hải quan và hợp tác với các đối tác nước ngoài trong các dự án cơ sở hạ tầng.

Với tốc độ phát triển hàng năm đạt 16-20%, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) sẽ là cánh cửa mở ra rất nhiều vận hội cho Logistics Việt Nam có thể tăng tốc hơn nữa nếu biết khai thác hết các tiềm năng.

Hiệp định thương mại tự do EU - Việt Nam (EVFTA) đã mở ra cho Việt Nam nhiều cơ hội giao thương.

Ngoài ra, EVFTA được nhiều chuyên gia nhận định là một trong những bước tiến lớn mà Việt Nam đạt được trong quá trình đàm phán các hiệp định thương mại tự do bởi tính toàn diện và mức độ mở cửa thị trường.

Bà Nguyễn Thị Thu Trang - Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập (Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam) cho biết, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU sẽ tạo ra những cơ hội cho thị trường và ngành logistics Việt Nam.

"Đó là cơ hội gia tăng quy mô thị trường do tăng hoạt động xuất nhập khâủpii; cơ hội tăng hiệu quả kinh doanh từ cải cách thủ tục hành chính; cơ hội giảm chi phí kinh doanh, giảm tình trạng thuê ngoài; cơ hội thu hút đầu tư, hợp tác từ EU; cơ hội tiếp cận thị trường dịch vụ logistics các nước thành viên EU", bà Trang phân tích.

Hơn nữa, theo bà Trang, những cam kết về cắt giảm thuế quan, mở cửa thị trường của EU trong EVFTA là mức cam kết cao nhất từ trước đến nay mà một đối tác dành cho Việt Nam trong các FTA song phương và đa phương.

"Trong bối cảnh quan hệ thương mại thế giới biến động ngày càng phức tạp, EVFTA đóng vai trò quan trọng trong việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, giảm thiểu rủi ro khi phụ thuộc vào một số thị trường nhất định. Quan trọng hơn là EVFTA với nội dung cam kết toàn diện chính là động lực để Chính phủ Việt Nam đẩy mạnh cải cách thể chế, hoàn thiện môi trường kinh doanh cho cộng đồng doanh nghiệp phát triển, đó chính là lợi ích lâu dài và giá trị nhất", bà Nguyễn Thị Thu Trang nhận định.

Doanh nghiệp cần thay đổi để thích nghi

Theo đánh giá của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, kim ngạch xuất khẩu Việt Nam đi EU sẽ tăng khoảng 20% vào năm 2020, khoảng 42,7% vào năm 2015 và khoảng 44,37% vào năm 2030.

Theo chiều ngược lại, mặc dù chưa được tính toán chi tiết, dự kiến tăng trưởng nhập khẩu từ EU vào Việt Nam sau EVFTA cũng sẽ gia tăng nhanh chóng khi nhiều sản phẩm EU có thế mạnh sẽ loại bỏ thuế quan ngay khi Hiệp định có hiệu lực. Hoạt động xuất nhập khẩu giữa hai bên càng nhộn nhịp thì thị trường dịch vụ logistics càng mở rộng, đặt biệt là dịch vụ logistics quốc tế.

Tuy nhiên, theo nhận định của các chuyên gia, Việt Nam vẫn đứng trước những thách thức không hề nhỏ. Việt Nam sẽ cạnh tranh với các đối thủ EU ngày càng gay gắt hơn. EU vốn rất mạnh về logistics, với các công ty đa quốc gia, các đội tàu lớn hiện đại chiếm thị phần rất lớn trên thị trường logistics thế giới.

Hiện nhiều doanh nghiệp logistics EU đã có hoạt động kinh doanh ở Việt Nam. Sau EVFTA, với các cam kết mở cửa mạnh hơn, cạnh tranh từ các doanh nghiệp này với các doanh nghiệp Việt Nam sẽ còn lớn hơn nữa.

Ông Trần Ngọc Liêm - Phó Giám đốc Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam phát biểu. (Ảnh: Huệ Như)

Ông Trần Ngọc Liêm - Phó Giám đốc Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam cho rằng, sự chênh lệch giữa trình độ phát triển giữa các doanh nghiệp logistic của EU và Việt Nam sẽ tạo ra một sự cạnh tranh khốc liệt.

"Logistics là ngành dịch vụ mà Việt Nam có nhiều tiềm năng phát triển nhưng hiện trạng năng lực cạnh tranh trong nước còn tương đối hạn chế. Ngành này lâu nay vẫn được bảo hộ khá chặt chẽ, thông qua các điều kiện đầu tư đối với nhà đầu tư nước ngoài, theo cam kết mở cửa rất dặt dè, trong Tổ chức thương mại quốc tế và các hiệp định thương mại tự do liên quan", ông Liêm phân tích.

Để có thể hạn chế tối thiểu các thách thức mà hiệp định mang lại, bà Nguyễn Thị Lan Phương, Vụ chính sách Thương mại đa biên (Bộ Công thương) khuyến nghị, các doanh nghiệp Việt cần phải hiểu đúng, hiểu rõ trong các nội dung cam kết của hiệp định, như thế chúng ta mới biết chúng ta bước vào thị trường với những đối thủ cạnh tranh sẽ tiếp cận với thị trường chúng ta ra sao, để hiểu được sân chơi chung như thế nào.

Bên cạnh đó, để đón đầu làn sóng đầu tư từ EVFTA các doanh nghiệp cần phải nâng cao năng lực cạnh tranh của mình trên nhiều khía cạnh: nguồn nhân lực, áp dụng công nghệ thông tin, nâng cao kỹ năng quản lý trong lĩnh vực này để đem đến hiệu quả cao hơn. "Từ đó, giúp cho chúng ta thu được những giá trị gia tăng cao hơn trong chuỗi cung ứng hàng hóa", bà Phương cho hay.

Đức Linh