Danh tính người phát minh ra tiêm chủng và thiết lập ‘đế chế’ vaccine cứu sống hàng tỉ người

Tiêm chủng là một trong những phát minh vĩ đại nhất trong lịch sử y học bởi đã giúp cứu sống hàng tỷ người trên thế giới. Mặc dù Louis Pasteur được thế giới công nhận là cha đẻ của vaccine, song Edward Jenner – 1 bác sĩ danh dự trong hội Hoàng gia London, Anh mới là người đặt nền móng cho tiêm chủng và thiết lập “đế chế” Vaccine sau này.

Edward Jenner (1749-1823), một bác sĩ sống ở Berkeley (Gloucestershire, Vương quốc Anh). Ông là một bác sĩ và nhà nghiên cứu y học, và ông đã dành nhiều năm nghiên cứu về bệnh đậu mùa.

Edward Jenner

Năm 1796 khi châu Âu chìm trong đại dịch đậu mùa, khi đó không ai biết virus là gì, vaccine là gì? Mãi đến năm 1798, bác sĩ Edward Jenner công bố kết quả thí nghiệm người ta mới hình dung ra được có các “mầm bệnh” dẫn đến sự lây lan, truyền nhiễm. Thời điểm đó, cứ 10 người Anh bị nhiễm đậu mùa thì có đến 9 người tử vong, người nào sống sót cũng bị lở loét, mặt rỗ, bị ghẻ lạnh.

Sở dĩ bệnh đậu mùa lây lan nhanh như vậy bởi chúng lây nhiễm qua đường hô hấp và tiếp xúc. Bác sĩ Edward Jenner đã dành rất nhiều thời gian để nghiên cứu nhưng không tìm ra cách chữa trị.

Sau đó, 1 lần tình cờ ông nhận thấy rằng những người vắt sữa bò thường bị bệnh đậu mùa bò, một bệnh tương tự như bệnh đậu mùa nhưng ít nghiêm trọng hơn. Ông đã thử nghiệm tiêm chất dịch từ mụn nước của bệnh đậu mùa bò cho một cậu bé tên James Phipps. Sau đó cậu bé này đã có triệu chứng của bệnh đậu bò, sau 48h thì cậu bé khỏi hẳn bệnh đậu bò, tiếp đó ông tiêm chất có chứa mầm bệnh đậu mùa vào trong người cậu bé 8 tuổi. Kết quả, James Phipps đã được miễn dịch với bệnh đậu mùa.

Thành công của Jenner đã được công nhận rộng rãi, và tiêm chủng đã trở thành một phương pháp phòng ngừa bệnh đậu mùa phổ biến. Jenner đã được trao giải thưởng từ Hội Hoàng gia Anh và được Hoàng gia Anh phong tước Hiệp sĩ. Đây cũng là nền tảng quan trọng để các loại vaccine cho nhiều loại bệnh khác nhau ra đời chẳng hạn như liệt, sởi, quai bị và rubella. Vaccine đã giúp giảm đáng kể tỉ lệ mắc và tử vong do các bệnh này.

Ngày nay, có hàng trăm loại vaccine được sử dụng trên toàn thế giới. Vaccine là một trong những thành tựu y học quan trọng nhất, và nó đã giúp cứu sống hàng tỷ người trên thế giới.

Ngày 16/1/1823, Jenner trút hơi thở cuối cùng do tai biến mạch máu não. Chính phủ Anh xin được chôn cất thi hài ông ở Tu viện Westminster, nơi an nghỉ những người con ưu tú của nước Anh và cả nhân loại. Người ta gọi ông là "bác sĩ tài ba bất tử của nhân loại" và "cha đẻ của vaccine" đã có những đóng góp vô cùng to lớn cho ngành y học dự phòng thế giới.