Độc đáo loài cá mập 150 tuổi mới bắt đầu giao phối, 'ân ái' bằng cách ‘cắn’!

Trong cộng đồng khoa học, cá mập ngủ Greenland từ lâu đã nổi tiếng với tập tính sinh sản bí ẩn và hấp dẫn. Loài cá mập biển sâu quý hiếm này chờ 150 năm mới giao phối. Tuy nhiên, ẩn đằng sau đó là một chiến lược sinh tồn độc đáo và chu kỳ sinh sản kéo dài của chúng trở thành chìa khóa giúp chúng tồn tại trong môi trường khắc nghiệt.

Chiến lược giao phối độc đáo của cá mập ngủ Greenland có thể mở rộng khả năng di truyền. Trong quá trình giao phối, cá mập ngủ Greenland đực tiêm tinh trùng vào con cái thông qua một chiếc kim trong miệng. Không giống như những loài cá mập khác, cá mập ngủ Greenland đực không giao phối trực tiếp bằng cách giao phối với con cái.

Lợi ích của chiến lược giao phối này là nó đảm bảo rằng cá mập ngủ Greenland cái có thể lưu trữ tinh trùng một cách có chọn lọc. Sau khi giao phối xong, cá mập ngủ Greenland cái có thể lưu trữ tinh trùng trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm. Điều này giúp con cái có thể linh hoạt lựa chọn thời điểm thụ tinh tốt nhất nhằm đảm bảo khả năng sinh tồn thành công cho con cái của mình.

Chiến lược giao phối này có cả ý nghĩa thực tế và tiến hóa. Đầu tiên, cá mập ngủ Greenland sống trong môi trường lạnh giá của Bắc Băng Dương và có mùa sinh sản ngắn. Bằng cách kéo dài thời gian di truyền của gen, cá mập cái có thể thích ứng tốt hơn với những thay đổi của môi trường và tối đa hóa tỷ lệ sống sót của con cái.

Chiến lược tiếp tục di truyền này cũng có thể làm tăng sự đa dạng của các thế hệ tương lai. Cá mập ngủ Greenland cái có thể tăng cường sự đa dạng di truyền của con cái bằng cách lưu trữ tinh trùng từ nhiều con đực để mỗi lần thụ tinh có một tổ hợp gen khác nhau. Điều này rất quan trọng đối với sự tồn tại của quần thể cá mập ngủ ở Greenland, vì sự đa dạng làm tăng khả năng thích ứng và khả năng sống sót của quần thể.

Tuy nhiên, chiến lược giao phối độc đáo của cá mập ngủ Greenland cũng đặt ra một số thách thức. Đầu tiên, việc lưu trữ tinh trùng đòi hỏi thêm năng lượng và nguồn lực. Trong môi trường Bắc Băng Dương, nơi thức ăn khan hiếm, việc thu thập năng lượng luôn là một trong những thách thức mà loài cá mập đang ngủ ở Greenland phải đối mặt.

Việc lưu trữ tinh trùng trong bao lâu cũng là một vấn đề quan trọng. Cá mập ngủ Greenland cái cần dự trữ tinh trùng trước thời điểm thụ tinh tốt nhất để đảm bảo hiệu quả của tinh trùng, nhưng đồng thời không nên lưu trữ quá lâu để tránh làm tinh trùng mất khả năng vận động.

Cá mập ngủ Greenland có giao phối khác với những loài cá mập khác. So với phương pháp giao phối bên ngoài truyền thống, cá mập ngủ Greenland áp dụng hình thức giao phối bên trong. Điều này có nghĩa là cá mập đực đưa cơ quan sinh sản của mình vào cơ quan sinh sản của cá mập cái để giao phối. Chiến lược nội sinh này đảm bảo giao phối thành công và giảm thiểu rủi ro liên quan đến việc tìm kiếm bạn tình phù hợp trong môi trường lạnh giá.

Hành vi giao phối của cá mập ngủ Greenland có độ trễ nhất định. Chúng thường bắt đầu giao phối vào tháng 5 đến tháng 6, nhưng quá trình thụ tinh với trứng không xảy ra ngay lập tức. Cá mập cái sẽ tạm thời lưu trữ trứng đã thụ tinh trong cơ thể cho đến thời điểm thích hợp để làm tổ, đảm bảo trứng nở trong môi trường tốt nhất.

Hành vi giao phối của cá mập ngủ Greenland cũng phản ánh bản chất cạnh tranh độc đáo. Trong quá trình giao phối, cá mập đực thường giao phối với nhiều cá mập cái để đảm bảo số lượng con cái. Chiến lược giao phối cạnh tranh này càng làm tăng thêm sự đa dạng của con cái và cơ hội sống sót.

Hành vi giao phối của cá mập ngủ Greenland có liên quan chặt chẽ đến môi trường sống của chúng. Bắc Cực có điều kiện khí hậu cực kỳ khắc nghiệt và nguồn tài nguyên khan hiếm, khiến việc tìm bạn đời và sinh sản phù hợp trở nên rất khó khăn. Vì vậy, cá mập ngủ Greenland áp dụng chiến lược giao phối độc đáo này để đảm bảo rằng con cái của chúng có khả năng thích ứng và sinh tồn mạnh mẽ.

Cá mập ngủ Greenland cũng thể hiện hành vi bảo vệ đặc biệt trong quá trình giao phối. Cá mập đực cắn vào vây của cá mập cái để ổn định tư thế giao phối và ngăn cản con cái trốn thoát. Hành vi bảo vệ này đảm bảo quá trình giao phối diễn ra suôn sẻ và giảm sự can thiệp từ môi trường bên ngoài vào quá trình giao phối.
Cá mập ngủ Greenland sử dụng tốc độ tăng trưởng chậm và tỷ lệ sinh sản thấp để thích nghi với môi trường nghèo tài nguyên. Do sự khan hiếm thức ăn ở biển, cá mập ngủ ở Greenland phát triển rất chậm, giúp chúng tận dụng tốt hơn nguồn tài nguyên hiện có và giảm áp lực lên môi trường. Ngoài ra, tỷ lệ sinh sản của chúng tương đối thấp, chỉ hai năm một lần, điều này đảm bảo rằng mỗi lứa có thể có đủ nguồn cung cấp thức ăn và cải thiện tỷ lệ sống sót của cá mập non.

Loài cá mập này tránh cạnh tranh tài nguyên bằng cách giao phối trong môi trường đơn độc. Khi mùa giao phối đến, cá mập ngủ Greenland di cư đến các khu vực sinh sản cụ thể và giao phối ở nơi đơn độc. Phương pháp giao phối cách ly này tránh sự cạnh tranh về tài nguyên giữa các nhóm giao phối và giảm căng thẳng do cạnh tranh gây ra. Mặc dù mô hình giao phối này sẽ làm giảm dòng gen giữa các quần thể nhưng nó đảm bảo rằng mỗi cá thể có thể có đủ nguồn lực và thích nghi tốt hơn với môi trường.

Chúng cũng có những đặc điểm sinh lý đặc biệt để thích nghi với môi trường nghèo tài nguyên. Hệ thống tiêu hóa của chúng rất lớn và có thể chứa một lượng lớn thức ăn để đối phó với tình trạng không được cung cấp thức ăn trong thời gian dài. Ngoài ra, quá trình trao đổi chất của cá mập ngủ Greenland cũng rất chậm, làm giảm nhu cầu về thức ăn và cho phép nó tồn tại trong môi trường khan hiếm thức ăn.

Cá mập ngủ Greenland cũng sử dụng tuổi thọ dài của mình để đối phó với căng thẳng của môi trường khan hiếm tài nguyên. Tuổi thọ có nghĩa là họ có thể tích lũy kinh nghiệm và thích ứng với những thay đổi của môi trường trong một thời gian dài. Chúng có thể dự trữ nhiều năng lượng hơn cho những trường hợp khẩn cấp trong những năm nguồn tài nguyên khan hiếm. Ngoài ra, tuổi thọ của cá mập ngủ Greenland có nghĩa là chúng có thể sinh sản trong thời gian dài hơn, làm tăng sự ổn định của quần thể.

Sau khi cá mập ngủ đực đạt đến độ tuổi trưởng thành về giới tính, chúng tìm kiếm con cái và bắt đầu giao phối. Không giống như các loài cá mập khác, cá mập ngủ đực không truyền tinh trùng trong quá trình giao phối như hầu hết các loài cá mà giao phối thông qua phương pháp gọi là "cắn". Vết cắn giao phối là khi cá mập ngủ đực dùng cái miệng mạnh mẽ cắn vào lưng con cái để hoàn tất quá trình giao phối.

Phương pháp giao phối độc đáo này mang lại cho con cái khả năng sinh sản đa dạng. Hành vi giao phối của cá mập ngủ đực và cái có thể xảy ra nhiều lần và một con cá mập ngủ cái có thể giao phối với nhiều con đực cùng một lúc. Phương pháp sinh sản khiến mỗi con cá mập cái có thể đẻ một số lượng lớn trứng, do đó làm tăng số lượng con cái.

Do tuổi thọ tương đối dài của cá mập ngủ Greenland, các cá thể có thể tham gia sinh sản nhiều lần và mỗi lần giao phối có thể góp phần duy trì quần thể.

Cá mập ngủ Greenland đẻ một số lượng lớn trứng, điều này cũng mang lại sự đảm bảo lớn cho sự sống sót của quần thể. Ngay cả sau khi khả năng sinh sản của từng con cái suy giảm, số lượng lớn con cái vẫn tồn tại, giúp duy trì sự ổn định của quần thể.
Dù thế nào đi nữa, chúng ta cũng phải ngạc nhiên trước sự thông thái và đa dạng của thiên nhiên. Thời kỳ giao phối độc đáo của loài cá mập ngủ ở Greenland là một trong những hành trình khám phá cho phép chúng ta tìm hiểu thêm về những bí ẩn của thiên nhiên.