Hé lộ một loài người chưa từng biết tới từ 5 ngôi mộ cổ ở Israel

Từ lâu, các nhà khoa học đã đặt nghi vấn rằng trong khoảng 80.000 đến 130.000 năm trước, vùng Nam Levant khu vực cửa ngõ nối liền châu Phi với châu Âu và châu Á (nay là miền Nam Đông Địa Trung Hải) từng là nơi chung sống của ít nhất ba loài người khác nhau.

Ba loài đó bao gồm: Homo sapienstổ tiên trực tiếp của chúng ta, người Neanderthalmột họ hàng gần đã tuyệt chủng, và một loài người bí ẩn thứ ba mà đến nay mới được xác định danh tính qua những phát hiện khảo cổ tại hang Tinshemet, gần di chỉ nổi tiếng Nesher Ramla, miền Trung Israel.

Các nhà khoa học đang khai quật các ngôi mộ chôn cất loài người bí ẩn tại hang Tinshemet ở miền Trung Israel - Ảnh: ĐẠI HỌC HEBREW Ở JERUSALEM

Theo giáo sư khảo cổ Yossi Zaidner từ Đại học Hebrew ở Jerusalem, trưởng nhóm nghiên cứu quốc tế, đây là một bước ngoặt lớn. Nhóm của ông đã khai quật được 5 ngôi mộ cổ trong hang Tinshemet, chỉ cách Nesher Ramla khoảng 10 km nơi từng được sử dụng như một địa điểm săn bắn và giết mổ của người tiền sử.

Những ngôi mộ này có niên đại tới 130.000 năm, chôn cất một nhóm người mang đặc điểm giải phẫu học khác biệt hoàn toàn so với bất kỳ loài người nào đã biết. Thi thể được mai táng trong tư thế bào thai, đi kèm với sắc tố đỏ từ đất son dấu hiệu rõ ràng của nghi lễ mai táng sơ khai.

Đi kèm là các công cụ đá được chế tác theo kỹ thuật Levallois đặc trưng, với mặt gù phẳng và cạnh sắc cho thấy trình độ chế tác tinh vi. Bên cạnh đó là xương của các loài thú lớn như bò rừng cổ, ngựa, hươu và linh dương Gazelle hé lộ chế độ ăn uống và kỹ năng săn bắn của họ.

Điều đáng kinh ngạc là sự tương đồng về công cụ và nghi thức mai táng giữa nhóm người này với Homo sapiens và Neanderthal, cho thấy một sự giao thoa văn hóa sâu sắc có thể đã kéo dài hơn 50.000 năm trước khi hai loài kia dần biến mất, nhường chỗ cho Homo sapiens trở thành loài người duy nhất còn tồn tại trong chi Homo.

Hiện tại, các nhà khoa học đang tiếp tục phân tích sâu hơn để xác định loài người bí ẩn này là ailiệu họ có phải là Homo sapiens sơ khai, hay là kết quả của sự lai tạo giữa các loài người khác nhau?

Phát hiện tại hang Tinshemet còn có nét tương đồng với các phát hiện trước đây tại hang Skhul và Qafzeh hai di chỉ khác ở Israel cũng thuộc thời kỳ đồ đá cũ trung kỳ. Tuy nhiên, sự khác biệt về mặt giải phẫu học giữa các bộ hài cốt trong từng hang vẫn đặt ra nhiều câu hỏi chưa lời giải.

Một lần nữa, những bí ẩn từ lòng đất lại thách thức hiểu biết hiện tại của chúng ta về nguồn gốc loài người và có lẽ, câu chuyện về sự tiến hóa của Homo sapiens vẫn còn nhiều chương chưa được kể.