Hổ, gấu, sư tử có thể mạnh hơn, nhưng sói không phải diễn trò trong rạp xiếc: Sự thật?

Người Mỹ có một câu ngạn ngữ: "Hổ và sư tử có thể mạnh hơn, nhưng sói không phải trình diễn trong rạp xiếc" hoặc có thể bạn đã từng nghe câu nói tương tự "Sư tử có thể là vua nhưng sói thì không diễn trò trong rạp xiếc".

Thế nhưng liệu câu nói ấy có thực sự đúng hay không?

Câu nói này vốn ám chỉ việc sức mạnh không có ý nghĩa gì đối với lòng tự tôn và quyền lực. Thế nhưng quả thực, chúng ta có thể xem các loài xiếc thú như xiếc hổ, sư tử, gấu, thậm chí là cá, hải cẩu... nhưng hầu như chẳng bao giờ nhìn thấy một con chó sói làm xiếc.

Nhiều người đã hiểu nhầm câu nói trên xuất phát từ thực tế này và cho rằng chó sói không thể bị thuần hóa hay cam chịu làm trò cho con người. Tất nhiên điều này không phải tuyệt đối mà có một số gánh xiếc cũng huấn luyện chó sói để làm xiếc.

Không những thế, so với các loài thú hoang khác thì chó sói lại chính là loài động vật hoang dã đầu tiên mà con người thuần hóa để giúp đi săn, đưa ra cảnh báo trong đêm tối hay bảo vệ chúng ta trước các loài thú dữ khác.

Chó sói trong rạp xiếc. Ảnh: Pinterest

Vào cuối kỷ băng hà, tức là cách đây khoảng 40.000 năm thì chó sói và con người thường cạnh tranh với nhau trước thời tiết khắc nghiệt và thức ăn khan hiếm. Chó sói thậm chí còn tìm bới những mẩu thức ăn thừa do con người bỏ lại.

Chính điều này đã giúp con người dần thuần hóa được chúng và sau quá trình lai tạp qua nhiều thế hệ thì chúng ta có được các giống chó nhà như ngày nay. Thậm chí một số vẫn giữ các đặc điểm ngoại hình như chó sói, ví dụ như chó Husky, chó Alaska, béc giê, chó lai sói Tiệp Khắc...

Ngoài ra, các rạp xiếc có thiên hướng huấn luyện những loài thú lạ mà trẻ em thành phố ít khi được tiếp xúc hay nhìn thấy nên việc lựa chọn chó sói để thuần hóa không phải là một giải pháp hay vì có thể dùng các loài chó nhà để thay thế.

Những con chó nhà giống sói dễ huấn luyện hơn, dễ tìm kiếm hơn, không mất nhiều thời gian và công sức thuần hóa nên rất ít gánh xiếc phải cất công huấn luyện chó sói để làm trò. Hơn nữa việc này cũng không mang lại hiệu quả thu hút người xem (chủ yếu là trẻ em).

Vậy có thể huấn luyện được chó sói hoang dã hay không?

Câu trả lời là: Có! Mặc dù việc thuần hóa một con chó sói sẽ gặp nhiều khó khăn hơn nhưng không phải là không thể dù bản năng săn mồi tự nhiên của chó sói rất mạnh và dễ dàng bộc phát hơn so với chó nhà (theo BBC).

Một số khó khăn khi thuần phục và huấn luyện chó sói chính là tập tính xã hội cao của chúng. Chó sói cũng yêu cầu không gian rộng lớn (trong tự nhiên bầy sói chiếm lãnh thổ gần 269 km2) nên việc nuôi nhốt chúng sẽ không hề dễ dàng.

Thêm vào đó, số lượng sói còn sót lại trên thế giới là không nhiều. Có nhiều loài sói bị săn bắt đến tuyệt chủng hay đang trên bờ tuyệt chủng. Chính vì thế săn bắt chó sói bị xem là hành vi trái pháp luật và đã bị nghiêm cấm tại nhiều quốc gia trên thế giới.

Chó sói thường bị gán với ý nghĩa tiêu cực. Ảnh: Immur

Một lý do khiến nhiều gánh xiếc e ngại việc sử dụng chó sói làm trò chính là quan niệm về chó sói trong văn hóa phương Tây. Chúng vốn bị gán với quỷ dữ hay nỗi sợ hãi,... với nhiều truyền thuyết liên quan.

Hình ảnh phổ biến của chúng trong các câu chuyện dân gian như truyện ngụ ngôn Aesop, truyện cổ Grimm, truyện ngụ ngôn của Jean de La Fontaine, câu chuyện cổ tích của nước Nga thường là khuôn mẫu con sói già hung ác (Big Bad Wolf) đóng vai phản diện, tiêu cực.

Với nhiều nền văn hóa, chó sói còn là biểu tượng của sự dữ tợn, gian ác, những bí ẩn đen tối hắc ám và sự ác độc. Do đó người ta thường né tránh loài sói và không muốn lôi sói ra làm trò tiêu khiển.