Khám phá thủ thuật ướp xác của người Ai Cập cổ đại

Nền văn minh Ai Cập cổ đại luôn là một trong những đề tài khai thác phổ biến trong những bộ phim Hollywood, trong đó xác ướp Ai Cập luôn mang lại những điều bí ẩn và kích thích trí tò mò của mỗi con người ưa khám phá.

Thuậtướp xácbắt đầu vào khoảng thời gian 2600 năm Trước Công nguyên tại Ai Cập, và ban đầu, chỉ các pharaoh - người trị vì vương quốc mới được phép ướp xác. Khoảng 600 năm sau, suy nghĩ này thay đổi, người thường cũng đã được phép ướp xác và đặt đồ quý giá vào lăng mộ của riêng mình.

Người Ai Cập cổ đại tin rằng mỗi cá nhân sở hữu một một linh hồn. Kể cả khi chết đi, một phần linh hồn của con người sẽ mãi mãi gắn liền với thể xác. Do đó, việc bảo quản thi thể với mục đích giữ lại phần hồn là vô cùng quan trọng với người Ai Cập.

Các dụng cụ dùng để ướp xác.

Vậy thì làm thế nào để tạo ra một xác ướp vẫn nguyên vẹn qua hàng ngàn năm?

Thông thường, quá trình ướp xác sẽ diễn ra trong khoảng 70 ngày và bao gồm các bước dưới đây.

Về phần dụng cụ, để ướp xác, họ cần có những công cụ như: Bốn bình chứa nội tạng, muối natron, vải lanh,... và một thầy tu có kinh nghiệm để thực hiện quá trình này.

1. Loại bỏ nội tạng

Đầu tiên, họ sẽ dùng một chiếc móc kim loại đặc biệt, đóng vào hộp sọ từ lỗ mũi và nhẹ nhàng khuấy cho đến khi tủy não chảy dọc theo mũi ra ngoài. Sau khi lấy hết dịch não, họ đổ rượu vào bên trong, cũng từ đường mũi, để làm sạch và khử trùng.

Sau đó, những bộ phận như dạ dày, gan, phổi và ruột sẽ được lấy ra khỏi xác ướp thông qua một vết rạch nhỏ bên trái bụng.

Nội tạng được thầy tu loại bỏ khỏi cơ thể và đặt trong những chiếc bình canopic mô phỏng theo hình dạng bốn người con trai của thần Horus để bảo vệ các nội tạng và đặt nó vào trong mộ trong thời gian diễn ra nghi lễ chôn cất.

- Vị thần đầu người Imset chịu trách nhiệm bảo vệ gan

- Vị thần đầu sói Duamutef chịu trách nhiệm bảo vệ dạ dày

- Vị thần đầu khỉ đầu chó Hapi chịu trách nhiệm bảo vệ phổi

- Vị thần đầu chim Qebehsenuef chịu trách nhiệm bảo vệ ruột.

Riêng trái tim sẽ được giữ lại bên trong cơ thể vì người Ai Cập cổ đại tin rằng trái tim chứa ý thức và tính cách của một người. Tuy nhiên, theo thống kê, chỉ có khoảng 25% xác ướp được phát hiện còn giữ lại trái tim bên trong.

2. Làm sạch cơ thể

Bước tiếp theo, phần bên trong cơ thể người chết sẽ được rửa sạch bằng rượu và hương liệu. Các bộ phận khác nhau sẽ dùng vật liệu và cách thức khác nhau để rửa sạch.

Với hộp sọ rỗng, người ta sẽ dùng nhựa cây đổ vào thông qua đường mũi. Sau đó, người chết sẽ được "tắm rửa" lần cuối bằng nước sông Nile, đây là công đoạn mang ý nghĩa tôn giáo.

3. Ủ muối Natron

Sau quá trình trên, xác ướp sẽ được quét dầu cọ rồi phủ ngập bằng muối Natron, một vật liệu quan trọng giữ xác ướp nguyên vẹn theo thời gian để diệt vi khuẩn và ký sinh trùng, nó còn có thể loại bỏ nước ở các mô cơ thể, ngăn chặn quá trình phân hủy xác chết.

Thông thường, xác sẽ được ướp muối Natron trong suốt 35 ngày và thành quả thu được là một khối màu nâu đã thành hình vững chắc.

Sau 35 ngày, các thầy tu sẽ đổ nước hoa và phủ một lớp nhựa cây lên cơ thể để niêm phong, sau đó mát xa cơ thể bằng hỗn hợp sáp chứa dầu tuyết tùng. Tiếp đến là đặt một miếng kim loại có hình con mắt của Horus lên trên vết rạch ở bụng của xác ướp.

4. Quấn xác và đặt vào quan tài

Ở công đoạn tiếp theo, người Ai Cập cổ sẽ tiến hành bọc xác ướp bằng vải lanh rồi đặt vào quan tài lồng nhau hoặc quan tài bằng đá. Ngoài ra, người ta cũng đặt những loại bùa chú khác nhau giữa các lớp vải bọc của xác ướp với niềm tin rằng chúng sẽ bảo vệ người đã khuất.

Ngày nay, các nhà khảo cổ và các chuyên gia sử dụng tia X để nghiên cứu các xác ướp Ai Cập cổ đại. Dưới kỹ thuật hiện đại, các nhà khoa học phát hiện ra dây thần kinh, mạch máu ở lớp móng tay, lớp da khác nhau, và thậm chí cả tế bào mỡ vẫn còn nguyên vẹn.

Điều này cho thấy rằng, mặc dù có nhiều bí ẩn xung quanh quá trình ướp xác nhưng nó không chỉ có giá trị về mặt lịch sử mà còn giúp ích rất nhiều cho y học giải phẫu của người Ai Cập cổ xưa.