Loài chim trở về từ cõi chết nhờ tiến hóa hai lần

Nằm ngoài khơi bờ biển phía đông nam châu Phi, phía bắc Madagascar, các hòn đảo đá vôi san hô của đảo san hô Aldabra là nhà của một loài chim khiêm tốn nhưng đáng kinh ngạc đã hai lần tiến hóa thành không thể bay được.

Chú chim Aldabra đi trên bãi cỏ. (Ảnh: Gilles MARTIN/Gamma-Rapho qua Getty Images)

Chim Aldabra thoạt nhìn không có gì nổi bật. Nó có kích thước bằng một con gà, có lưng màu xám lốm đốm, đầu và ngực màu đỏ và cổ họng màu trắng. Nó là một phân loài của loài chim họng trắng ( Dryolimnas cuvieri) và là loài chim không biết bay duy nhất còn sống ở Ấn Độ Dương, do sự tuyệt chủng do con người gây ra đối với các loài chim như dodo ( Raphus cucullatus ).

Một nghiên cứu năm 2019 được công bố trên Tạp chí Động vật học của Hiệp hội Linnean đã kiểm tra hồ sơ hóa thạch của các chú chim Aldabra và tìm thấy bằng chứng về một loài không bay được trên đảo san hô từ trước khi nó bị nhấn chìm dưới những con sóng cách đây 136.000 năm. Tác giả chính Julian Hume , nhà cổ sinh vật học tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên, London, cho biết trong một tuyên bố vào thời điểm đó rằng sự kiện này đã gây ra sự thay đổi gần như hoàn toàn trong hệ động vật .

Trận lụt kéo dài cho đến khoảng 118.000 năm trước, dẫn đến sự tuyệt chủng của các phân loài chim không biết bay, nhưng sau đó một điều đáng chú ý đã xảy ra.

Khi đảo san hô nổi lên trở lại, loài chim họng trắng - có khả năng bay - đã tái chiếm đảo san hô và bắt đầu quá trình tiến hóa để một lần nữa trở thành không thể bay được. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, hóa thạch chân của loài chim này, có niên đại khoảng 100.000 năm trước nặng hơn và chắc chắn hơn so với chân của loài chim họng trắng. Theo các tác giả nghiên cứu, điều này cho thấy loài chim trên đảo san hô ngày càng nặng hơn và mất khả năng bay.

Khả năng bay dường như là một đặc điểm có lợi trong môi trường này. Những con chim này đẻ trứng trên mặt đất, vì vậy việc có đôi chân khỏe để chạy sau khi nở có thể giúp chúng sống sót. Hume nói: “Khi chúng lớn lên, phần cuối cùng phát triển là cơ ngực và cơ cánh.

Khi mất khả năng bay một lần nữa, chim Aldabra về cơ bản đã tiến hóa hai lần, trỗi dậy từ cõi chết thông qua một quá trình gọi là "tiến hóa lặp đi lặp lại" - nơi một loài bị tuyệt chủng, nhưng sau đó một loài khác xuất hiện và tiến hóa những đặc điểm tương tự để trở nên giống hệt loài đã mất".