Lý do khiến vua Minh Mạng chê thơ của vua Càn Long quê mùa, thô kệch?

Cuốn “Đại Nam thực lục” là bộ biên niên sử của Việt Nam ghi chép về triều đại các chúa Nguyễn và các vua nhà Nguyễn. Trong đó, một vị vua vô cùng đặc biệt của nước ta từng nhận xét thẳng thừng về thơ văn của các vị vua ở Trung Quốc. Vị vua nổi tiếng này chính là Minh Mạng.

Trong nội dung cuốn sách ghi chép, vua Minh Mạng rất đam mê văn thơ, ông thích làm thơ. Trong một lần luận thơ với quần thần, vua Minh Mạng từng chê thơ của vua Càn Long:“Vua Càn Long, nhà Thanh làm thơ rất nhiều, đều là những bài đi thẳng vào tình cảnh, không dùng những lời phù phiếm, nhưng cũng vì vậy mà có câu còn thô kệch. Bản thân ta làm thơ chỉ tả tình, tả cảnh mà dùng chữ chẳng đến nỗi quê mùa như thế”.

Vua Minh Mạng đồng thời cũng căn dặn các đại thần trong trường hợp thấy ông làm thơ có ngôn từ chưa nhã nhặn thì hãy nhắc nhở để người đời sau không dị nghị.

Mặc dù không đánh giá cao thơ của vua Càn Long nhưng vua Minh Mạng lại rất ấn tượng bởi thơ của vua Đường Thái Tông Lý Thế Dân, ông nhận định:“Lời lẽ ý tứ khéo léo, đẹp đẽ, cách điệu mới mẻ, lạ lùng, không phải người ta có thể theo kịp. Còn thơ của Càn Long đời nhà Thanh phần nhiều gượng ép, quê mùa thô kệch, không đáng nói đến”.

Tại Việt Nam, vị vua Minh Mạng lại rất thích thơ của vua Lê Thánh Tông, thậm chí trong khoảng thời gian trị vì, vua từng ra lệnh cho Bộ Lễ đi khắp nơi sưu tầm thơ vua Lê Thánh Tông để lưu truyền sau này.

Vua Minh Mạng hay Minh Mệnh, ông sinh 25/5/1791 qua đời 20/1/1841, là hoàng đế thứ hai của triều Nguyễn. Ông trị vì nước ta trong 21 năm, là người đổi tên nước thành Đại Nam, vị vua nổi tiếng còn đặt niềm quan tâm tới nền khoa cử Nho giáo. Vua Minh Mạng là vị vua có nhiều thành tích nhất của nhà Nguyễn trong suốt những tháng ngày ông trị vì, nhưng đến cuối thời ông thì nhà Nguyễn đã dần suy yếu cả về cả kinh tế và quân sự.