Marie Antoinette – Hoàng hậu Pháp khét tiếng và kết cục trên đoạn đầu đài

Marie Antoinette là Vương hậu cuối cùng của nước Pháp trước khi cuộc Cách mạng Pháp lật đổ chế độ quân chủ. Mang biệt danh “phu nhân Chúa Chổm”, lối sống xa hoa của Marie Antoinette trở thành biểu tượng cho sự ngông cuồng không kiểm soát của tầng lớp quý tộc Pháp và là một nguyên nhân khiến bà phải chết trên đoạn đầu đài.

Nhưng Marie Antoinette có thực sự là hoàng hậu phù phiếm như lời tố cáo của các nhà cách mạng Pháp? Hay bà chỉ là một vật tế thần khi nước Pháp suy yếu trong tình trạng hỗn loạn kinh tế?

Người đẹp từ nước Áo

Mặc dù đã sống và chết như một nữ hoàng khét tiếng nhất trong lịch sử Pháp, Marie Antoinette - tên thật là Maria Antonia Josefa Johanna - sinh ra là một công chúa người Áo, dòng họ Hapsburg, đối thủ lâu năm của dòng họ Bourbons Pháp.

Giống như nhiều cuộc hôn nhân hoàng gia thời bấy giờ, lời hứa hôn giữa Marie Antoinette với vị vua tương lai Louis-Auguste là một ván bài được thực hiện vì lợi ích chính trị. Cuộc hôn nhân được sắp đặt trong tay người mẹ Antonia, Hoàng hậu Áo đầy quyền uy Maria Theresa.

Maria Theresa muốn củng cố liên minh để xoa dịu sự thù địch lâu đời giữa Pháp và Áo, chủ yếu như một phương tiện nhằm lật đổ quyền lực đang lên mạnh của nước Phổ và Vương quốc Anh. Bà xem việc con gái của mình kết hôn với người thừa kế ngai vàng Pháp là giải pháp hoàn hảo.

Mẹ Antonia định đoạt cuộc sống của tất cả 16 đứa con giống như bà làm với cả đế chế của mình - bằng một nắm đấm sắt. Hoàng hậu đặc biệt khắc nghiệt, thậm chí còn mắng nhiếc công chúa Antonia vô tư, ngay cả sau khi con gái đã lên ngôi.

“Vẻ đẹp của con thật ra không phải là tuyệt vời. Tài năng cũng không, trí tuệ cũng không. Con biết rõ rằng con chẳng có gì”, Maria Theresa viết cho con gái mình sau khi cô trở thành Hoàng hậu Pháp.

Năm 1770, Antonia chính thức thành hôn, trở thành Thái tử phi khi mới 14 tuổi. Từ đây cô chấp nhận cái tên mới mang đúng phong cách Pháp, Marie Antoinette. Pháp lúc này là quốc gia hùng mạnh nhất châu Âu, với cung điện Hoàng gia ở Versailles đẹp lộng lẫy.

Những năm tháng tràn trề sức thanh xuân lại phải ép mình vào bao nhiêu khuôn phép cung đình nghiêm ngặt cùng các phép tắc xã giao, lễ nghi rườm rà kéo dài suốt từ thời Vua Louis XIV khiến Marie Antoinette luôn cảm thấy tuổi trẻ phơi phới của mình bị đánh cắp. Hoàng hậu trẻ tuổi không giấu được sự mệt mỏi và chán nản với những thủ tục khắt khe vây bọc lấy địa vị của mình.

Lễ cưới không có động phòng

Cuộc đời Antonia lên tới đỉnh cao của danh vọng khi nhà vua qua đời và chồng nàng trở thành Vua Louis XVI vào năm 1774. Marie Antoinette, lúc này mới 18 tuổi, chính thức lên ngôi Hoàng hậu nước Pháp.

Nhưng hoàng hậu trẻ tuổi lại không được hạnh phúc với cuộc hôn nhân của mình. Trong khi cả triều đình đều ngay lập tức ngưỡng mộ vẻ ngoài xinh đẹp, yêu kiều của Marie Antoinette, thì Nhà vua lại phải mất một thời gian khá dài để hiểu được hết diễm phúc của đời mình. Theo thông lệ, hai người phải động phòng ngay trong đêm tân hôn, nhưng điều này đã không xảy ra,

Nhà vua bị bệnh hẹp bao quy đầu, gây ra sự cương cứng đau đớn. Không thể gần gũi với chồng, thái tử phi trẻ tuổi Marie Antoinette chuyển ánh mắt sang các bữa tiệc, trò chơi và những người đàn ông khác.

Bế tắc trong phòng ngủ hoàng gia không chỉ là vấn đề trong nhà; Đối với Maria Theresa, điều đó có thể khiến gia đình cô phải trả giá về mặt chính trị. Theo lệnh của mẹ, Hoàng hậu Theresa, anh trai Antoinette, Hoàng đế La Mã Joseph II, đã đến thăm em gái và Nhà vua Pháp với hy vọng cải thiện mối quan hệ chăn gối của họ. Ông vi hành dưới tên giả của Bá tước Falkenstein để tránh các nghi thức hoàng gia ngột ngạt cản trở chuyến đi.

 

Trước khi khởi hành đến Áo, Joseph II đã cho hai vợ chồng một lời khuyên rất cần thiết: Marie Antoinette cần phải có tình cảm hơn với chồng, và Louis XVI nên trải qua một cuộc phẫu thuật đơn giản để điều chỉnh chuyện phòng the.

Những lời khuyên khôn ngoan của Hoàng đế La Mã dường như đã hiệu quả. Bảy năm sau đám cưới, Vua Louis XVI mới thực hiện được bổn phận làm chồng của mình, lúc nhà vua 23 tuổi, còn hoàng hậu 22 tuổi. Sau đó, Marie Antoinette có đứa con đầu lòng, công chúa Marie-Thérèse Charlotte. Những năm tiếp theo, Hoàng hậu cuối cùng của vương triều Pháp có bốn đứa con, nhưng chỉ một người sống đến tuổi trưởng thành.

Tuy nhiên, Marie Antoinette và Vua Louis XVI giống như bạn bè hơn là một cặp vợ chồng. Nữ hoàng dành nhiều thời gian với những người bạn tâm giao hơn với chồng. Điều này một phần vì họ là hai thái cực đối lập. Marie Antoinette là người phấn khích, ưa các cuộc vui, còn Nhà vua thì tính tình nghiêm túc và kiềm chế. Vương hậu tuổi teen say sưa trong các vũ phòng xa hoa thâu đêm đến tận bình minh, thậm chí đánh bạc hết tiền trong ngân khố. Trong khi đó, Louis có năng khiếu về khoa học và ngôn ngữ, thích ngồi yên tĩnh đọc sách.

“Gu của tôi không giống như Vua, ông chỉ thích săn bắn và làm việc”, hoàng hậu viết thư cho một người bạn vào tháng 4/1775. Antoinette cũng nói với người cố vấn tin cậy của mình, Đại sứ Áo Comte Florimond de Mercy-Argenteau, rằng bà “cảm thấy sợ hãi vì buồn chán”. Để tìm thú vui bản thân, Hoàng hậu đã chi rất nhiều tiền cho quần áo, giày dép, tóc giả và trang sức - chủ yếu là kim cương, ngọc trai.

Lớn lên từ phong tục thoải mái hơn nhiều của Hoàng gia Áo, Marie Antoinette nổi loạn chống lại những giới hạn của nghi thức truyền thống Hoàng gia Pháp mà bà bắt buộc phải thực hiện, bao gồm nghi lễ thức dậy, chiêu đãi khách khứa hoàng gia, tổ chức các bữa ăn công cộng và nhiều phong tục cứng nhắc khác. Nhưng sự ngông cuồng, và cả những hiểu lầm đáng tiếc về Hoàng hậu đã khiến bà phải trả giá đắt trong cuộc Cách mạng Pháp làm rung chuyển châu Âu sau này.

 

(Còn nữa)