Phát hiện tín hiệu 5 tỉ năm tuổi, có trước Thái dương hệ

6 trong số 36 chiếc đĩa thu nhận tín hiệu thuộc dự án kính viễn vọng vô tuyến một km2 Pathfinder (ASKAP), tọa lạc ở một khu vực xa xôi thuộc miền tây Australia, đã thu nhận được một dải sóng vô tuyến vũ trụ từ thiên hà PKS B1740-517, theo hướng của chòm sao phương Nam Ara.

Khám phá này khiến các nhà thiên văn học vô cùng phấn khích, vì tín hiệu 5 tỉ năm tuổi cho thấy, hệ thống ASKAP có khả năng phát hiện các thiên hà mà những kính viễn vọng khác "bất lực".

Tín hiệu đã thu được chứa đựng "dấu vết" của khí hyđro lạnh - nguyên liệu thô để hình thành các ngôi sao trong hầu hết các thiên hà. Các chuyên gia thiên văn học có thể dò tìm một thiên hà từ khí hyđro của nó, ngay cả khi ánh sáng sao của nó đã mờ nhạt hoặc bị bụi không gian che phủ.

Mặc dù rất nhỏ, nhưng tín hiệu vẫn hiện lên rõ ràng trong dữ liệu của ASKAP.

Trong khi nhiều kính viễn vọng vô tuyến gặp rắc rối với sự nhiễu loạn vô tuyến từ các tín hiệu không mong muốn chồng chéo trong phổ, vị trí lắp đặt ASKAP gần như thanh lặng về vô tuyến. bên cạnh đó, với hàng ngàn ăng-ten kết nối với nhau, nằm trải dài từ tây Australia tới Nam Phi, ASKAP còn sở hữu độ nhạy gấp 50 lần các kính viễn vọng vô tuyến tốt nhất hiện nay.

Hệ thống kính viễn vọng vô tuyến này cũng mang tới cho các nhà thiên văn học một lưới rộng lớn để rà bắt các tín hiệu - một đoạn phổ vô tuyến rộng 300 MHz để nghiên cứu.

Theo tiến sĩ James Allison, người đứng đầu nghiên cứu, đặc điểm trên là ưu điểm vượt trội của ASKAP so với hầu hết các kính viễn vọng khác và mang đến cho ông và các cộng sự cơ hội tốt hơn để tìm kiếm những thứ mới mẻ. Nhóm nghiên cứu đang lên kế hoạch tiến hành một cuộc khảo sát lớn hơn với ASKAP nhằm khám phá ra hàng trăm thiên hà.

"ASKAP đang xem xét phần ít được thám hiểm của phổ vô tuyến, 700 - 1.800 MHz ... Chúng tôi sẽ săn tìm các thiên hà từ 5 - 8 tỉ năm tuổi, khoảng thời gian đại diện cho 1/5 lịch sử vũ trụ", giáo sư vật lý Elaine Sadler, một thành viên nhóm nghiên cứu, tiết lộ.

Cách đây 10 tỉ năm, các thiên hà tạo ra các ngôi sao nhanh gấp 10 lần hiện nay. Thông qua nghiên cứu các thiên hà 5 - 8 tỉ năm tuổi, các chuyên gia thiên văn hy vọng sẽ hiểu rõ tại sao tốc độ này lại giảm xuống.