Tìm thấy con lai của người hiện đại và người tiền sử

Người Neanderthal có thể đã giao phối khác giống với người hiện đại trong thời gian cùng chung sống ở châu Âu. Ảnh minh họa: Live Science

Nếu các phân tích sâu hơn chứng minh giả thuyết ban đầu là đúng, di cốt sẽ là trường hợp con lai đầu tiên kiểu này từng được biết đến. Nó cũng sẽ cung cấp cho chúng ta bằng chứng trực tiếp đầu tiên về việc người hiện đại và người Neanderthal đã quan hệ tình dục khác giống.

Các nghiên cứu gen trước đây từng xác định, ADN của những người có tổ tiên ở châu Á và châu Âu chứa khoảng 1% –4% gen của người Neanderthal.

Nghiên cứu mới nhất tập trung vào bộ hàm của di cốt người khai quật được ở một mái che đá có tên gọi Riparo di Mezzena thuộc vùng MontiLessini, miền bắc Italia. Cả người Neanderthal và người hiện đại đều sinh sống ở châu Âu vào thời điểm đó.

“Từ hình thái học của hàm dưới, khuôn mặt của cá thể Mezzenacó vẻ giống dạng lai giữa người Neanderthal điển hình – giống người có phần hàm dưới hơi lẹm ra sau (không có cằm) và người hiện đại – giống người sở hữu hàm dưới nhô ra trước với cằm phát triển”, nhà nhân chủng học Silvana Condemi, đồng tác giả nghiên cứu, cho hay.

Bà Condemi hiện là giám đốc nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu quốc gia Pháp (CNRS) tại Đại học Ai-Marseille. Bà và các cộng sự đã nghiên cứu các di cốt của cá nhân ở Mezzena thông qua phân tích ADN và dựng ảnh 3D. Nhóm nghiên cứu sau đó đã so sánh những kết quả này với các đặc điểm cùng loại ở người hiện đại (Homo sapien).

Theo phân tích gen, ADN ti thể của đối tượng giống của người Neanderthal. Do ADN ti thể chỉ được truyền từ mẹ sang con nên nhóm nghiên cứu kết luận rằng, đây có thể là “sản phẩm tình yêu” của một phụ nữ Neanderthal với một nam giới Homo sapien.

Vào thời điểm đó, người hiện đại di cư tới khu vực, người Neanderthal đã thiết lập được nền văn hóa Mousterian của riêng họ, kéo dài trong khoảng 200.000 năm. Vô số công cụ đánh lửa như rìu và mũi mác từng được tìm thấy có liên quan đến nền văn hóa Mousterian. Những đồ tạo tác kiểu này thường được phát hiện trong các mái che đá, chẳng hạn như Riparo di Mezzena, và các hang đá khắp châu Âu.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy, mặc dù việc giao hoan giữa hai giống người này dường như đã xảy ra nhưng người Neanderthal vẫn tiếp tục duy trì những tập tục văn hóa của riêng họ. Điều này khá thú vị vì nó ám chỉ, cả 2 đồng người đã không đơn giản gặp gỡ, “quan hệ yêu đương” và sáp nhập thành một.

Trong báo cáo nghiên cứu, bà Condemi và các đồng nghiệp viết, hàm dưới của di cốt Mezzena ủng hộ giả thuyết về "một quá trình xóa sổ người Neanderthal chậm chạp của các cộng đồng người hiện đại xâm lấn, cũng như bổ sung bằng chứng về sự giữ gìn bản sắc văn hóa của người Neanderthal”.

Các phát hiện hóa thạch trước đây đã chỉ ra rằng, người hiện đại đã cư trú trong một hang đá ở miền nam Italia từ rất sớm, cách đây khoảng 45.000 năm. Người hiện đại và người Neanderthal do đó đã chung sống gần nhau trong cùng một khu vực suốt hàng ngàn năm, nhưng sự xuất hiện của những người mới đến có thể không được người Neanderthal hoan nghênh.

Nhóm nghiên cứu thậm chí nghi ngờ, người hiện đại có thể đã hãm hiếp những phụ nữ người Neanderthal. Điều này khiến một số người liên tưởng tới dạng "thanh trừng sắc tộc" nào đó thời cổ đại.