Liên minh Kinh tế Á-Âu: Doanh nghiệp Việt hưởng lợi gì?

Đó là nội dung được các chuyên gia kinh tế đưa ra tại Hội thảo "Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Liên minh Kinh tế Á – Âu: Nội dung cam kết tác động tới doanh nghiệp Việt Nam" do VCCI phối hợp với Bộ Công Thương và Bộ Tài chính tổ chức hôm 7/7.

Phát biểu tại hội thảo, ông Bùi Hồng Minh, Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương cho biết, theo Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – Liên minh Kinh tế Á-Âu, hai bên cam kết mở cửa thị trường với 9.927 dòng thuế (87,4-95,7%). Nhóm không cam kết mở cửa thị trường là 1.433 dòng thuế (12,6-4,3%).

Cụ thể, các mặt hàng chủ lực của Việt Nam sẽ có nhiều thuận lợi khi FTA này có hiệu lực. EAEU cam kết cắt giảm 82% dòng thuế cho dệt may Việt Nam; 77% dòng thuế cho giày dép, túi xách; 95% cho ngành thủy sản; 76% cho nhóm hàng đồ gỗ... Mặc dù đây là cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt Nam, tuy nhiên, các chuyên gia cũng lưu ý các doanh nghiệp về các công cụ phòng vệ thương mại của đối tác EAEU.

“Có thể thấy, tất cả những mặt hàng được cắt, giảm ở mức cao về thuế đều là những mặt hàng mà Việt Nam có khả năng cạnh tranh cao và có bề dày xuất khẩu. Với những ưu đãi đó, chúng tôi đánh giá đây là cơ hội “vàng” cho doanh nghiệp Việt Nam để đẩy mạnh xuất khẩu và chiếm lĩnh thị trường EAEU”, ông Minh nhấn mạnh.

Chia sẻ tại hội thảo, bà Đào Xuân Hương, Vụ Hợp tác Quốc tế (Bộ Tài chính) cho biết, cơ cấu xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và EAEU hầu như không cạnh tranh trực tiếp mà mang tính bổ sung cho nhau.

Các mặt hàng là thế mạnh của EAEU là sắt thép, xăng dầu phân bón, sắt thép, máy móc thiết bị, quặng, cao su, thuỷ sản, gỗ giấy, phương tiện vận tải và phụ tùng, nông sản. Trong khi đó, các nhóm mặt hàng EAEU có tiềm năng xuất khẩu như: cá nước lạnh, bơ sữa, thực phẩm ôn đới qua chế biến.

Bà Hương thông tin, cam kết thuế nhập khẩu mà Việt Nam đã cam kết với EAEU theo hiệp định khoảng 53% tổng số dòng thuế sẽ về 0% ngay sau khi hiệp định có hiệu lực.

Cụ thể: Năm 2018: Thêm 1,5% dòng thuế được xoá bỏ. Trong đó chủ yếu là các chế phẩm từ thịt, cá, và rau củ quả, phụ tùng máy nông nghiệp, máy chế biến, ngọc trai, đá quý.

Năm 2020: Thêm 22,1% dòng thuế được xoá bỏ gồm các sản phẩm từ giấy, thuỷ sản, đồ nội thất, máy móc thiết bị, rau quả, sản phẩm từ thép.

Năm 2022: Thêm 1% dòng thuế được xoá bỏ chủ yếu là thuế của các phụ tùng ô tô, loại động cơ ô tô, xe máy, sắt thép.

Năm 2026: Thêm 10% dòng thuế được xoá bỏ chủ yếu là các rượu bia, máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng, ô tô nguyên chiếc (xe tải, xe buýt, ô tô con, ô tô trên 10 chỗ).

Bên cạnh đó, bà Hương cũng đưa ra thống kê về cam kết mặt hàng, xăng dầu cam kết xoá bỏ vào năm 2027, xoá bỏ ngay nguyên liệu thô, ống thép hàn, ống thép không hànm thép cuộn cán mỏng.. Rượu bia, đồ uống có cồn, rượu vang xoá bỏ thuế nhập khẩu trong vòng 10 năm.

Được biết, Liên minh Kinh tế Á-Âu có bốn thành viên chính thức là Nga, Belarus, Kazakhstan và Armenia. Một nước khác là Kyrgyzstan hiện đang trong giai đoạn phê chuẩn để trở thành thành viên chính thức. Tổng khối này có dân số 182 triệu người và có GDP năm 2014 đạt khoảng hơn 2.200 tỉ đô la Mỹ.