Mỹ và 10 nước 'bật đèn xanh' cho Ukraine tấn công lãnh thổ Nga

Tờ Politico đưa tin chính quyền Tổng thống Joe Biden đã bí mật cho phép Ukraine tấn công bên trong lãnh thổ Nga - chỉ khu vực gần Kharkov - bằng cách sử dụng vũ khí do Mỹ cung cấp. Thông tin do 3 quan chức Mỹ và 2 người khác quen thuộc với động thái này cho biết hôm 30/5, nhấn mạnh việc này sẽ giúp Ukraine bảo vệ thành phố lớn thứ hai của họ.

Một quan chức Mỹ cho biết: “Tổng thống gần đây đã chỉ đạo nhóm của mình đảm bảo rằng Ukraine có thể sử dụng vũ khí Mỹ cho mục đích phản công ở Kharkov để Ukraine có thể đánh trả các lực lượng Nga đang tấn công họ hoặc chuẩn bị tấn công họ”. Tuy nhiên, chính sách không cho phép tấn công tầm xa vào lãnh thổ Nga “không thay đổi”.

Quan chức này cho biết thêm, Ukraine chỉ yêu cầu Mỹ thực hiện thay đổi chính sách này sau khi cuộc tấn công của Nga vào Kharkov bắt đầu hồi đầu tháng. Quan chức thứ hai của Mỹ cho biết, trong vài ngày qua, Mỹ đã đưa ra quyết định cho phép Ukraine “linh hoạt” tự vệ trước các cuộc tấn công ở biên giới gần Kharkov.

Trên thực tế, Ukraine hiện có thể sử dụng vũ khí do Mỹ cung cấp, chẳng hạn như rocket và bệ phóng rocket, để bắn hạ tên lửa Nga phóng về phía Kharkov, vào quân đội Nga tập trung ngay gần biên giới Nga hoặc máy bay ném bom Nga phóng bom về phía lãnh thổ Ukraine. Nhưng quan chức này cho biết Ukraine không thể sử dụng những vũ khí đó để tấn công cơ sở hạ tầng dân sự hoặc phóng ATACMS vào các mục tiêu quân sự sâu bên trong nước Nga.

Theo nguồn tin, điều kiện ngày càng tồi tệ đối với Ukraine trên chiến trường - cụ thể là những bước tiến của Nga và thế trận ở Kharkov - đã khiến tổng thống Mỹ phải đưa ra quyết định.

Trước đó, trang Liga Novosti nêu 10 quốc gia sẵn sàng bật đèn xanh cho Ukraine tấn công vào lãnh thổ Nga bằng vũ khí phương Tây, gồm Anh, Latvia, Litva, Hà Lan, Ba Lan, Phần Lan, Pháp, Séc, Thụy Điển và Estonia.

Trong chuyến thăm Kiev vào đầu tháng 5, Ngoại trưởng Anh David Cameron tuyên bố Ukraine có “quyền” sử dụng vũ khí do Anh cung cấp cho các cuộc tấn công bên trong Nga. Phát biểu tại Đức hôm 27/5, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhấn mạnh Ukraine đang bị Nga tấn công. Ông nhận xét: “Chúng ta phải cho phép họ phá hủy các địa điểm quân sự nơi tên lửa được phóng đi”.

Ngay ngày hôm sau, Bộ trưởng Quốc phòng Hà Lan Kajsa Ollongren cho biết lệnh cấm hiện tại đang buộc Ukraine phải chiến đấu “với một tay bị trói sau lưng” và lập luận rằng việc dỡ bỏ các hạn chế “không nên gây tranh cãi”.

Đến ngày 29/5, Thứ trưởng Quốc phòng Ba Lan Cezary Tomczyk cho biết chính quyền nước này đồng ý với việc Ukraine sử dụng vũ khí do Warsaw cung cấp để tấn công các cơ sở bên trong lãnh thổ Nga. Ông Tomczyk nói Ba Lan đã cung cấp cho Ukraine 44 gói viện trợ và đang chuẩn bị gói thứ 45, tổng cộng trị giá khoảng 5 tỷ USD.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cũng nhấn mạnh các nước đồng minh nên xem xét khả năng bật đèn xanh cho Ukraine sử dụng vũ khí do phương Tây cung cấp để tấn công các cơ sở quân sự bên trong lãnh thổ Nga.

Theo The Moscow Times, Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 28/5 cảnh báo về “hậu quả nghiêm trọng” nếu các nước phương Tây cho phép Ukraine sử dụng vũ khí tấn công Nga trong một phát biểu tại chuyến thăm Uzbekistan. Ông cũng cảnh báo những leo thang liên tục của phương Tây là động thái muốn "một xung đột toàn cầu".