Vũ khí vừa đánh chặn Storm Shadow có gì đặc biệt?

Hệ thống Pantsir-M trên tàu chiến Nga.

Những gì được biết về hệ thống? Nó khác với phiên bản mặt đất như thế nào? Nó đã được triển khai ở đâu?

Giám đốc Công ty Cổ phần Quốc phòng Nga Oleg Ryazantsev đã xác nhận việc sử dụng hệ thống phòng không hải quân Pantsir-M lần đầu tiên.

"Một con tàu đang làm nhiệm vụ chiến đấu đã đánh bại tên lửa Storm Shadow. Nghĩa là, chúng ta có thể nói về lần đầu tiên sử dụng thành công hệ thống Pantsir-M", ông Ryazantsev nói trong cuộc phỏng vấn hôm 7/4 với Zvezda, kênh truyền hình chính thức của Bộ Quốc phòng Nga.

Giám đốc cho biết tên lửa hành trình tàng hình Storm Shadow là một trong nhiều loại vũ khí đang được lực lượng Ukraine sử dụng và Pantsir được thiết kế đặc biệt "để chống lại những mối đe dọa kiểu này".

Dù ông Ryazantsev không nói rõ chi tiết vụ việc, kể cả thời điểm nó xảy ra hay tàu chiến Nga nào có liên quan nhưng theo các nguồn tin mở, tàu tên lửa nhỏ Tsiklon (Project 22800) hiện là tàu duy nhất trong Hạm đội Biển Đen của Nga được trang bị Pantsir-M.

Vào năm 2020, tàu chị em Dự án 22800 của Tsiklon, Odintsovo, đã trở thành tàu chiến đầu tiên của Hải quân Nga nhận được hệ thống phòng không mới.

Được phát triển bởi Cục thiết kế kỹ thuật công cụ Shipunov có trụ sở tại Tula vào năm 2017, Pantsir-M là biến thể hải quân của dòng tên lửa pháo đất đối không tự hành Pantsir trên mặt đất.

Pantsir-M (M nghĩa là Hàng hải) hoạt động theo nguyên tắc chung giống như người anh em trên mặt đất của nó, nhưng có các giải pháp thiết kế riêng được tối ưu hóa cho các điều kiện hải quân và để đối phó với các mối đe dọa trên biển.

Nền tảng này chính thức được phân loại là hệ thống vũ khí tầm gần (CIWS) được thiết kế để tiêu diệt tên lửa, máy bay không người lái, máy bay và các loại đạn khác của đối phương khi chúng tiếp cận trong phạm vi 20 km hoặc ít hơn (ở độ cao lên tới 15 km) tính từ tàu chiến.

Pantsir-M được trang bị 8 tên lửa SAM Germes-K (Hermes-K) sẵn sàng bắn theo bố trí 4x2 ở hai bên của hệ thống, bao gồm thiết bị điều khiển, liên lạc và truyền dữ liệu phức hợp tích hợp.

Vũ khí phụ gồm 2 pháo xoay AO-18KD 30x165mm có tầm bắn lên tới 5 km và tốc độ bắn lên tới 10.000 phát/phút.

Pháo AO-18KD là một biến thể của pháo tự động phòng không 6K30GSh do Liên Xô chế tạo đã được thử nghiệm và đưa vào sử dụng lần đầu tiên vào giữa những năm 1960.

Trong khi đó, Pantsir trên mặt đất được trang bị hai pháo tự động 2A38M 30 mm, được phát triển ban đầu cho hệ thống - 2K22 Tunguska, và có các loại tên lửa khác với biến thể hải quân: bao gồm SAM dòng 95Ya6 và SAM dòng 23Ya6.

Loại thứ hai thường được gắn vào các phương tiện có cấu hình 6x2 (mặc dù biến thể Pantsir-SA có tính năng bố trí 9x2 được gắn vào xe rơ-moóc).

Pantsir-M có thể tấn công đồng thời bốn mục tiêu và hiện là hệ thống phòng không trên tàu duy nhất trên thế giới sử dụng mô-đun chiến đấu kết hợp CIWS, SAM và hệ thống điều khiển quang học radar – bao gồm tìm kiếm mục tiêu tự động, khả năng lựa chọn và bắn trong một thiết bị duy nhất.

Tổ hợp này có thời gian phản ứng từ 3 đến 5 giây và có thể bắn trúng mục tiêu bay với tốc độ lên tới 1.000 mét/giây. Radar mảng pha trên tàu có phạm vi phát hiện mục tiêu ước tính lên tới 75 km.

Hệ thống này nặng khoảng 7.100 kg (bao gồm cả đạn dược), khiến nó phù hợp để triển khai trên các tàu nhỏ và lớn (chẳng hạn như dòng tàu hộ tống Dự án 22800 của Nga có lượng giãn nước 870 tấn).

Hải quân Nga có kế hoạch trang bị Pantsir-M cho tất cả các tàu chiến mới, từ tàu hộ tống tên lửa đến tàu tuần dương, đồng thời nâng cấp hệ thống này cho các tàu hiện có trong quá trình hiện đại hóa.