Trong tâm trí những người mê 'phượt' ở Việt Nam có 4 con đèo đã trở thành huyền thoại vì độ hiểm trở và vẻ đẹp mê hồn, đó là Mã Pì Lèng, Ô Quý Hồ và hai con đèo kỳ vĩ làm nên 'tứ đại đỉnh đèo'.

Đây là tỉnh miền núi phía bắc nổi tiếng với những ngọn núi, đường đèo hùng vĩ, là 'thiên đường' của giới phượt.

Nhiều năm trước, chúng tôi từng được người dân sống hai bên hẻm vực Tu Sản (huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang) kể chuyện về loài cá có cái tên rất đẹp là Mỵ sống ở dòng Nho Quế vắt vẻo, trong xanh. Người dân các xã ở Mèo Vạc bám bên 2 bờ Nho Quế trước đây cũng thường bắt được những chú cá Mỵ đặc sản về thưởng thức.

Trên dải đất hình chữ S mình, có một bản nhỏ náu mình nơi hiểm địa sơn cùng thủy tận, chỉ vài chục nóc nhà nhưng gần 40 năm qua, kể từ mùa đông 1977, cờ tổ quốc không ngừng tung bay trên trời mây nơi đây. Dù nắng lửa hay tuyết phủ, dù trận mạc hay hòa bình. Mùa đông năm 1977 tôi vừa có mặt trên đời, còn bản nhỏ ấy có tên là Lô Lô Chải, người xưa hay gọi bằng Trại Lô Lô.