Báo chí và doanh nghiệp đa cấp cần thực sự hiểu nhau

Đây là ý kiến của bà Trương Thị Nhi - Chủ tịch Hiệp hội Bán hàng đa cấp Việt Nam - tại Tọa đàm trực tuyến với chủ đề "Báo chí với doanh nghiệp kinh doanh đa cấp: Minh bạch và công bằng thông tin" do Báo Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức vào chiều 14/6 vừa qua.

Ngày 12/03/2018, nhằm chấn chỉnh hoạt động kinh doanh đa cấp, đưa lĩnh vực này về chuyên nghiệp, bài bản và minh bạch, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 40/2018/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp.

Hiện tại, hoạt động kinh doanh đa cấp đã đi vào hoạt động khá ổn định, tuân thủ pháp luật và công khai. Tuy nhiên, những thông tin về loại hình hoạt động đặc thù này vẫn khá dè dặt, thiếu công khai minh bạch khiến nhiều phương tiện truyền thông, báo chí thiếu thông tin, đưa tin chưa đúng và một chiều, ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động của các doanh nghiệp (DN) kinh doanh đa cấp làm ăn chân chính.

Ông Phạm Văn Cao - Trưởng phòng Điều tra và xử lý hành vi Cạnh tranh không lành mạnh, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ Người tiêu dùng (Bộ Công thương) phát biểu: Trước đây, việc báo chí đưa tin về hoạt động đa cấp chưa đúng là có lý do bởi nhiều doanh nghiệp ngừng hoạt động, nhiều doanh nghiệp bị thu hồi giấy phép do kinh doanh đa cấp bất chính.

Theo ông Cao, hiện tồn tại việc đánh đồng và nhầm lẫn về mặt thuật ngữ giữa bán hàng đa cấp và bán hàng đa cấp bất chính. Khi nói về vấn đề kinh doanh đa cấp bất chính, nhiều người chỉ dùng một cụm từ chung chung là bán hàng đa cấp nên nhiều DN kinh doanh đa cấp chân chính bị ảnh hưởng.

Cùng chung quan điểm, ông Nguyễn Phương Sơn - Giám đốc Đối ngoại Công ty AMWAY Việt Nam cho biết: Trước đây, khi Nghị định 40/2018/NĐ-CP (Nghị định 40) về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp chưa ra đời thì số doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực đa cấp là 67 DN. Tuy nhiên, khi Nghị định 40 ra đời, số DN hoạt động trong lĩnh vực này chỉ còn có 23.

"Thường khi nhắc đến DN đa cấp, báo chí hay chỉ nói về những mặt trái của ngành mà ít đề cập những câu chuyện kinh doanh đa cấp chân chính. Trong khi đó, rõ ràng với những DN đa cấp làm ăn bất chính thì việc cung cấp thông tin là không đầy đủ và chưa rõ ràng. Do đó, việc đưa tin từ phía báo chí cũng sẽ chưa chính xác được", ông Sơn nêu thực trạng.

Trên góc độ báo chí, nhận định lý do các bài báo phản ánh về DN đa cấp đều mang màu sắc tiêu cực, nhà báo Nguyễn Thiêm - Phó Ban Chuyên đề Báo Công an Nhân dân cho rằng, DN chỉ cung cấp thông tin về lợi nhuận "khủng" của các mô hình kinh doanh để lôi kéo nhiều người tham gia. Việc thiếu thông tin gây ra hậu quả những vụ lừa đảo quy mô lớn, do đó, khi báo chí tiếp cận thì thấy toàn bất cập.

Theo nhà báo này, yêu cầu trước tiên là doanh nghiệp phải rất minh bạch, cung cấp cho tất cả người tham gia khi tham gia phải có kiến thức như thế nào, chuẩn bị tiềm lực ra sao, chứ không chỉ tuyền truyền về lợi nhuận quá lớn như hiện nay.

Thừa nhận một số DN làm ăn chưa minh bạch, nhưng bà Trương Thị Nhi - Chủ tịch Hiệp hội Bán hàng đa cấp Việt Nam cho rằng khi báo chí đăng tải thông tin lại không nêu rõ tên công ty mà chỉ nói chung về ngành nghề đa cấp dẫn tới nhiều người còn chưa hiểu cụ thể và chưa sáng tỏ, đánh đồng giữa doanh nghiệp đa cấp và doanh nghiệp đa cấp bất chính.

"Sở dĩ trước đây có nhiều bài báo đăng tải, lên án ngành nghề đa cấp là do giữa doanh nghiệp và báo chí chưa thực sự hiểu nhau. Do vậy, mối quan hệ giữa báo chí và các DN đa cấp là cần thiết thực sự hiểu nhau trong thời gian tới", bà Nhi chia sẻ.

Với chia sẻ của bà Nhi, Luật sư Nguyễn Thế Truyền - Giám đốc Công ty Luật Hợp danh Thiên Thanh cho biết, ông đã có nhiều năm làm việc liên quan tới các DN hoạt động kinh doanh đa cấp, đã thụ lý với nhiều nạn nhân, nhưng đây là lần đầu tiên Hiệp hội Bán hàng đa cấp chia sẻ thông tin.

Theo luật sư Truyền, Hiệp hội Bán hàng đa cấp cần có hoạt động tuyên truyền tích cực hơn. Theo đó, mỗi khi có sự việc liên quan doanh nghiệp kinh doanh đa cấp, Hiệp hội cần nhanh chóng đưa ra những thông báo từ Hiệp hội về thông tin DN đó như DN đó từ đâu, như thế nào, có thuộc Hiệp hội không… Không để hình ảnh mô hình kinh doanh này méo mó trong mắt báo chí và dư luận nói chung.