Khơi thông tiềm năng thị trường điện mặt trời

DNVN - Trong bối cảnh năng lượng tái tạo được dự báo sẽ trở thành nguồn điện chủ lực toàn cầu vào năm 2030, các chuyên gia cho rằng, công nghệ có vai trò dẫn dắt, việc hoàn thiện khung pháp lý và chính sách tài chính là cần thiết để khơi thông tiềm năng to lớn của thị trường điện mặt trời Việt Nam.

Sản phẩm OCOP vẫn khó tiếp cận hệ thống phân phối hiện đại / Góp ý Dự thảo Nghị định quy định chi tiết Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa: Không để tăng gánh nặng thủ tục

Thị trường tăng trưởng đột phá, tiềm năng còn rất lớn

Theo báo cáo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) và World Energy Outlook 2023, năng lượng tái tạo (NLTT) sẽ trở thành nguồn điện chủ lực vào năm 2030, chiếm tới 50% tổng sản lượng toàn cầu, trong khi số lượng xe điện dự kiến tăng gấp 10 lần so với hiện nay. Xu thế này vừa mở ra cơ hội phát triển kinh tế bền vững, vừa đặt ra thách thức cho các quốc gia cần thực hiện cam kết khí hậu quyết liệt hơn để giới hạn mức tăng nhiệt độ toàn cầu ở 1,5°C.

Tại hội thảo “Xanh hóa năng lượng: Công nghệ dẫn lối - Kiến tạo cuộc sống xanh” do CTCP Phát triển năng lượng xanh Intech Việt Nam (Intech Solar) tổ chức ngày 3/10 tại Hà Nội, các chuyên gia và lãnh đạo doanh nghiệp đã cùng thảo luận về con đường hiện thực hóa mục tiêu này tại Việt Nam.

Theo quan sát của ông Trần Văn Nhơn – Tổng Giám đốc Intech Solar, quy mô ngành điện mặt trời hiện nay đang có sự tăng trưởng đột phá, và xu hướng này sẽ tiếp tục mạnh mẽ từ năm 2025 trở đi. Sự tăng trưởng này thể hiện ở cả quy mô công suất và sự đa dạng ngành nghề.

Ông Trần Văn Nhơn – Tổng Giám đốc Intech Solar.

Về công suất lắp đặt, các doanh nghiệp ngày càng mạnh dạn đầu tư lớn hơn. Ví dụ, một khách hàng ban đầu có thể chỉ lắp đặt 1MW, nhưng khi thấy hiệu quả rõ rệt, họ sẵn sàng đầu tư mở rộng lên tối đa công suất của nhà máy, có thể là 10MW.

Về sự đa dạng ngành nghề, nếu trước đây, khách hàng chủ yếu là các ngành tiêu thụ nhiều điện như dệt may, giày da, thép, thì hiện nay, các lĩnh vực như logistics và dịch vụ cũng đã nhận thấy lợi ích và bắt đầu đầu tư mạnh mẽ vào điện mặt trời.

Cung cấp những con số cụ thể, ông Lê Quang Vinh – Giám đốc quản lý kênh phân phối Sigenergy cho biết, chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, tổng sản lượng thiết bị điện mặt trời nhập khẩu vào Việt Nam đã đạt khoảng 1.000MW.

"Tôi dự báo cả năm 2025, con số này sẽ đạt khoảng 2.000MW (tương đương 2GW). Thị trường chủ yếu tập trung vào phân khúc thương mại và công nghiệp theo mô hình tự sản tự tiêu", ông Vinh chia sẻ.

Công nghệ dẫn dắt

Từ những con số thực tế trên, ông Hoàng Hữu Thắng – Chủ tịch HĐQT Intech Solar cho rằng, chuyển đổi xanh không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là chìa khóa mở ra tương lai. Trên hành trình này, công nghệ chính là nhân tố dẫn lối, giúp các doanh nghiệp sản xuất tối ưu hóa quy trình, giảm chi phí và hướng đến phát triển bền vững.

Ông Hoàng Hữu Thắng – Chủ tịch HĐQT Intech Solar.

Bà Ivy Lee - đại diện thương hiệu Jolywood cho rằng, công nghệ tấm pin mặt trời mới với khả năng chắn gió và chống chịu thiên tai là bước tiến quan trọng giúp nâng cao hiệu quả phát điện, đồng thời tăng độ bền và tính an toàn cho hệ thống, đặc biệt tại những khu vực thường xuyên chịu tác động từ biến đổi khí hậu như bão, mưa đá hay nhiệt độ khắc nghiệt như Việt Nam.

Còn theo Tổng Giám đốc Intech Solar, việc đầu tư sớm vào các giải pháp điện mặt trời và công nghệ lưu trữ không chỉ giúp giảm chi phí điện năng mà còn gia tăng lợi thế cạnh tranh, nâng cao hình ảnh doanh nghiệp gắn với phát triển bền vững.

Hộ gia đình và nhà đầu tư cá nhân cũng có thể hưởng lợi, nhất là khi Chính phủ ban hành nhiều chính sách khuyến khích, trong đó có Nghị định 135/2024/NĐ-CP, Nghị định 58/2025/NĐ-CP và đề xuất 42.000 tỷ đồng hỗ trợ hộ gia đình lắp điện mặt trời mái nhà.

Gỡ "nút thắt" về pháp lý và vốn

Tại phiên tọa đàm, các diễn giả cùng chung nhận định, xanh hóa năng lượng không còn là lựa chọn mà là con đường tất yếu. Để thành công, cần có sự đồng hành của cộng đồng quốc tế, sự kiến tạo chính sách từ Chính phủ, nỗ lực thực thi của địa phương, và đặc biệt là vai trò trung tâm của doanh nghiệp và người dân.

Bên lề sự kiện, các doanh nghiệp cho rằng, dù tiềm năng và nhu cầu rất lớn, hành lang pháp lý và chính sách hỗ trợ vốn vẫn là những "nút thắt" cần được tháo gỡ để thị trường có thể bứt phá.

Sự kiện thu hút nhiều chuyên gia và doanh nghiệp tham gia.

Ông Trần Văn Nhơn đã nêu lên khó khăn lớn nhất hiện nay là vấn đề pháp lý. Ông kiến nghị Chính phủ sớm ban hành một khung pháp lý minh bạch, rõ ràng và đầy đủ.

"Tại sao không áp dụng cơ chế một cửa, nơi một đơn vị đầu mối sẽ giải quyết tất cả thủ tục với các cơ quan như Sở Công Thương, EVN, Sở Xây dựng, bộ phận phòng cháy chữa cháy? Điều này sẽ tiết kiệm rất nhiều thời gian và chi phí cho doanh nghiệp", ông Nhơn đề xuất.

Đồng quan điểm, ông Lê Quang Vinh - Giám đốc quản lý kênh phân phối cho Sigenergy cho rằng chính sách là yếu tố cần được hoàn thiện. Lấy kinh nghiệm từ Australia – một thị trường mà Sigenergy đang dẫn đầu, ông Vinh chỉ ra hiệu quả của việc đơn giản hóa thủ tục và đưa ra các ưu đãi cụ thể như chính sách giá FIT hay hỗ trợ tài chính trực tiếp.

"Nếu Nhà nước thực sự quan tâm, sẽ luôn có giải pháp. Chỉ cần tạo ra các quỹ cho vay với lãi suất ưu đãi hơn một chút cũng đã là một cú hích lớn. Nếu chúng ta muốn, chúng ta sẽ tìm được cách", ông Vinh nêu.

Về hỗ trợ tài chính, ông Nhơn kỳ vọng các gói chính sách cụ thể sẽ sớm được triển khai, đặc biệt là đề xuất chi 42.000 tỷ đồng hỗ trợ hộ gia đình lắp điện mặt trời mái nhà của Bộ Công Thương, coi đây là động lực quan trọng để thúc đẩy thị trường.